ដោយ ចេង ម៉េងជូ RFA 2016-05-08
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ លោក ប៉ា ងួនទៀង ដែលស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមអ្នកផ្ដួចផ្ដើមយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ» បញ្ជាក់ថា ការអំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស ស្លៀកពាក់ពណ៌ខ្មៅនៅរៀងរាល់ថ្ងៃច័ន្ទ មិនមែនធ្វើឡើងដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដូចការយល់ឃើញរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនឡើយ។
ការបញ្ជាក់ជំហរជាថ្មីរបស់សង្គមស៊ីវិលនេះ ស្របពេលក្រសួងមហាផ្ទៃ ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ណែនាំឲ្យសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះ ចៀសវាងធ្វើសកម្មភាពប៉ះពាល់ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ប៉ា ងួនទៀង អះអាងថា យុទ្ធនាការនេះនឹងនៅតែប្រព្រឹត្តទៅតាមគម្រោង ដោយចាប់ផ្ដើមធ្វើនៅព្រឹកថ្ងៃច័ន្ទ ទី៩ ឧសភា ស្អែកនេះ។
ខណៈថ្ងៃដំបូងនៃយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ» នឹងមកដល់នៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី៩ ឧសភា មេដឹកនាំយុទ្ធនាការ បានបញ្ជាក់ឡើងវិញនូវគោលបំណងនៃយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ» ថាមិនមែនធ្វើឡើងដើម្បីផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលនោះទេ ស្របពេលក្រសួងមហាផ្ទៃ ចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននៅថ្ងៃទី៨ ឧសភា ណែនាំឲ្យអ្នករៀបចំយុទ្ធនាការនេះ ចៀសវាងធ្វើសកម្មភាពណាមួយប៉ះពាល់សន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ហើយព្រមានចាត់វិធានការប្រសិនបើបំពាន។
ការបញ្ជាក់របស់អ្នកផ្ដួចផ្ដើមយុទ្ធនាការនៅពេលនេះ គឺនៅបន្ទាប់ពីមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ពីររូបរបស់រដ្ឋាភិបាល បានហៅយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ» ដែលដឹកនាំដោយក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន ថាជាសញ្ញានៃការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល និងព្រមានចាត់វិធានការ ប្រសិនបើយុទ្ធនាការនេះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ លោក ប៉ា ងួនទៀង បញ្ជាក់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី៨ ឧសភា ថា យុទ្ធនាការថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ (Black Monday) ធ្វើឡើងក្នុងបេសកកម្មតែមួយគត់ គឺទាមទារឲ្យមានការដោះលែងមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សចំនួន ៤រូបនៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) និងអគ្គលេខាធិការរងនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយរូប ដែលកំពុងជាប់ឃុំយ៉ាងអយុត្តិធម៌តាមបណ្ដឹងរបស់នាង ខុម ចាន់តារាទី ហៅ ស្រីមុំ។
កាលពីថ្ងៃទី៧ ឧសភា អ្នកនាំពាក្យអង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ទិត សុធា ថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយថា យុទ្ធនាការនេះជាសញ្ញានៃការធ្វើបដិវត្តន៍ ក្រោយពីអ្នករៀបចំយុទ្ធនាការនេះចាប់ផ្ដើមអំពាវនាវឲ្យសាធារណជនទូទៅ ចូលរួមឲ្យបានផុលផុស។
ស្រដៀងគ្នានេះ នៅថ្ងៃទី៧ ឧសភា ដដែល អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បានថ្លែងប្រាប់សារព័ត៌មានដើមអម្ពិល ចាត់ទុកក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលរៀបចំយុទ្ធនាការថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ ថាជា ពួកឧទ្ទាមនៅក្នុងក្រុង៖ «ក្នុងស្ថានភាពថ្មីនេះ ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលទទួលលុយពីបរទេសមកហ្នឹង ដែលគេហៅថាភ្នាក់ងារបរទេសហ្នឹង ឥឡូវហ្នឹងគេរៀបចំចលនាមួយទៀតគេហៅថា ពួកឧទ្ទាមនៅក្នុងក្រុង ធ្វើចលនារហូតដល់នាំខោអាវខ្មៅពាក់មកដល់ក្នុងស្រុកខ្មែរ នៅក្នុងចលនានយោបាយ។ អាហ្នឹងហាក់បីដូចជាគេគាំទ្រគំនិតធ្វើបដិវត្តន៍ផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល ដូចកាលជំនាន់ ប៉ុល ពត»។
ចំណែកលោកមេធាវី ហុង គឹមសួន មានប្រសាសន៍ថា ការតវ៉ាដោយសន្តិវិធីត្រូវបានធានាការពារដោយច្បាប់។ លោកស្នើឲ្យបុគ្គលដែលហៅយុទ្ធនាការដោយសន្តិវិធី ថាសញ្ញានៃបដិវត្តន៍ពណ៌នោះ គួរតែបញ្ឈប់ទង្វើលាបពណ៌បែបនេះ៖ «បើថាអានេះជាការទាមទារដោយសន្តិវិធី ខ្ញុំថាវាមិនអាចជាការធ្វើវិទ្ធង្សនា វិច្ឆេទកម្ម បំផ្លិចបំផ្លាញ ឬផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលនោះទេ។ បើការប្រមូលផ្ដុំទាមទារបញ្ចេញមតិ មិនមែនជាការធ្វើកុប្បកម្ម អាហ្នឹងសុំកុំឲ្យចេះតែលាបពណ៌អ្នកមិនមែនបដិវត្តន៍ពណ៌ហ្នឹង ឲ្យក្លាយជាបដិវត្តន៍ពណ៌ ដូចការយល់ឃើញរបស់លោកអ្នកដទៃមួយចំនួនទៀតនោះ»។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មានដើមអម្ពិល លោក ផៃ ស៊ីផាន ក៏បានព្រមានចាត់វិធានការ ប្រសិនបើក្នុងយុទ្ធនាការនេះមានសកម្មភាពញុះញង់ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ឬសន្តិសុខសង្គម។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅថ្ងៃទី៨ ឧសភា អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ បដិសេធមិនបកស្រាយនឹងសំណួររបស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា តើអ្វីខ្លះជាសកម្មភាពប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈទេ ហើយបង្វែរសំណួរទៅឲ្យសាលារាជធានីភ្នំពេញ។
ទាក់ទងនឹងការព្រមានចាត់វិធានការនេះ លោកមេធាវី ហុង គឹមសួន មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវពិចារណាឲ្យបានច្បាស់លាស់ក្នុងការចាត់វិធានការបង្ក្រាបការតវ៉ាដោយសន្តិវិធី ដែលធានាការពារដោយច្បាប់ ដោយប្រើលេសថា ប៉ះពាល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ៖ «ទាក់ទងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈមួយម៉ាត់ វាធំធេងណាស់។ សូម្បីតែស្ទះចរាចរណ៍មួយបន្តិច ក៏គេហៅថាសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈដែរ»។
បើទោះជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល ចាត់ទុកយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃច័ន្ទ ពណ៌ខ្មៅ» ថាជាសញ្ញានៃបដិវត្តន៍ពណ៌ ព្រមទាំងព្រមានចាត់វិធានការក្នុងករណីប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងស្ថិរភាពនយោបាយក៏ដោយ ក៏អ្នករៀបចំយុទ្ធនាការអះអាងថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល នឹងនៅតែធ្វើយុទ្ធនាការនេះតាមគម្រោង ដោយចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី៩ ឧសភា ស្អែកនេះ នៅខាងមុខពន្ធនាគារព្រៃស មានអ្នកចូលរួមប្រមាណ ៣០០នាក់។
ទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ដែលជាច្បាប់កំពូលនៃប្រទេស និងច្បាប់ស្ដីពីបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី អនុញ្ញាតឲ្យមានបាតុកម្ម ឬប្រមូលផ្តុំដោយសន្តិវិធី។ លើសពីនេះទៀត រដ្ឋសភាកម្ពុជា នៅមិនទាន់អនុម័តច្បាប់ស្ដីពីការហាមឃាត់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ មិនឲ្យស្លៀកពាក់សម្លៀកបំពាក់ឈុតខ្មៅនៅឡើយទេ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ នៅតាមបណ្ដាញសង្គមហេ្វសប៊ុក (Facebook) គេសង្កេតឃើញមានអ្នកចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការនេះជាបណ្ដើរៗ តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយសារទាមទារឲ្យមានការដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំទាំងនោះ ហើយក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្ដួចផ្ដើមយុទ្ធនាការនេះ នៅតែបន្តអំពាវនាវឲ្យមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដទៃទៀត រួមទាំងសាធារណជនទូទៅចូលរួម តាមរយៈការស្លៀកពាក់ពណ៌ខ្មៅនៅរៀងរាល់ថ្ងៃច័ន្ទ រហូតដល់មានការដោះលែងអ្នកជាប់ឃុំទាំង ៥នាក់៕