ដោយ ជិន ជេដ្ឋា RFA 2016-08-21
មន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងជនរងគ្រោះក្នុងអំពើរំលោភសេពសន្ថវៈ រិះគន់ការអនុវត្តច្បាប់របស់នគរបាលយុត្តិធម៌ក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ ការរិះគន់នេះ គឺបន្ទាប់ពីតុលាការប្រកាសសាលក្រមផ្ដន្ទាទោសជនល្មើសក្នុងសំណុំរឿងរំលោភសេពសន្ថវៈមួយករណីជាង ២ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន នគរបាលមិនទាន់ចាប់ជនល្មើសមកអនុវត្តទោសនៅឡើយទេ។
ក្រុមគ្រួសារ និងជនរងគ្រោះក្នុងអំពើរំលោភសេពសន្ថវៈរស់នៅឃុំមេលំ ស្រុកបរិបូរណ៍ ទាមទារឲ្យនគរបាលប៉ុស្តិ៍ និងនគរបាលនៃអធិការដ្ឋានស្រុក តាមចាប់ជនល្មើសឈ្មោះ ម៉ើ វីរៈ ដាក់ពន្ធនាគារ ប៉ុន្តែប៉ូលិសមិនអើពើចាប់ខ្លួនជនល្មើសទេ ថែមទាំងលួចធ្វើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណឲ្យជននោះទៀត។
ជនរងគ្រោះដែលបច្ចុប្បន្នមានវ័យ ២៦ឆ្នាំ មានប្រសាសន៍ថា កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ ម្ដាយលោកស្រីបានឃើញអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណជនល្មើស ត្រូវបានមេភូមិទួលរកា ចែកទៅឲ្យម្ដាយជនល្មើស បន្ទាប់ពីមេភូមិទទួលបានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណពីនាយប៉ុស្តិ៍ឃុំមេលំ។ បើទោះបីជាតុលាការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសជនល្មើសដាក់គុក ៧ឆ្នាំ និងពិន័យប្រាក់ ៨លានរៀល ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ លោកស្រីដូចជាមិនទាន់ទទួលបានយុត្តិធម៌អ្វីនៅឡើយ៖ «ខ្ញុំចង់និយាយថា ទាំងសមត្ថកិច្ចប៉ូលិស និងតុលាការ ធ្វើការឲ្យខ្ញុំលម្អៀងៗ សូម្បីសមត្ថកិច្ចនៅស្រុកខ្ញុំក៏ដោយ។ ទាំងគាត់ដឹងថាមានលិខិតចាប់ខ្លួនមនុស្សហ្នឹងក៏ដោយ គាត់នៅតែធ្វើបែបហ្នឹង។ អ៊ីចឹងបានន័យថា គាត់មិនរកយុត្តិធម៌សម្រាប់នាងខ្ញុំ។ គាត់ជាន់ឈ្លីនាងខ្ញុំដដែល។ គាត់អង្គុយលើច្បាប់ ដេកលើច្បាប់ គាត់បំពានអ៊ីចឹង»។
ឆ្លើយតបបញ្ហានេះ អធិការនគរបាលស្រុកបរិបូរណ៍ លោក ជាង សុវណ្ណារិទ្ធិ ថាលោកមិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មានច្បាស់ពីករណីនេះនៅឡើយទេ ដោយខាងមន្ត្រីប៉ុស្តិ៍មិនទាន់បានរាយការណ៍ឡើងលើ។ លោកថា ជាទូទៅនៅពេលមានដីកាពីតុលាការ ត្រូវតែអនុវត្ដការចាប់ខ្លួន បើមិនដូច្នោះទេ ប៉ូលិសជាអ្នកខុសច្បាប់ ហើយលោកនឹងសួរព័ត៌មាននេះទៅមន្ត្រីប៉ុស្តិ៍របស់លោកបន្ថែមទៀត៖ «វាមិនអាចដូចគេចោទប្រកាន់អ៊ីចឹងបានទេបង! រឿងថាមិនមានការចាប់ខ្លួន។ បានដាក់ផែនការរាល់សប្ដាហ៍ រាល់ខែហើយសម្រាប់ប៉ុស្តិ៍ក្នុងការអនុវត្តដីកាចាប់ខ្លួនរបស់តុលាការ។ បើឃើញ គេនឹងចាត់ចែងហើយ មិនទុកឲ្យមានរឿងហ្នឹងតទៅទៀតទេ»។
ចំណែកនាយប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលឃុំមេលំ លោក ជុំ វៃ អះអាងថា លោកមានដីកានៅក្នុងដៃ បើឃើញជនល្មើសពេលណា នឹងចាប់បញ្ជូនទៅអនុវត្តទោសភ្លាម។ ប៉ុន្តែចំពោះករណីថត ឬចេញអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណឲ្យជនល្មើសនោះ លោកមិនដឹងឡើយ ព្រោះអាចធ្វើនៅស្នងការដ្ឋាន ឬអធិការដ្ឋាន។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក សំ ច័ន្ទគា ថ្លែងថា នគរបាលពុំមានចេតនារកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះនោះទេ ដោយរកលេសនេះលេសនោះរហូតតាំងពីជនល្មើសរស់នៅក្នុងភូមិ រហូតដល់ជននោះរត់គេចខ្លួនបាត់។ លោកថា បើរដ្ឋាភិបាល ឬនគរបាលយុត្តិធម៌នៅតែអនុវត្តច្បាប់ធូររលុង នោះពលរដ្ឋនឹងមើលមិនឃើញពីការខិតខំរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ៖ «ខ្ញុំយល់ថារដ្ឋាភិបាលលោកត្រូវតែខិតខំជំរុញ ធ្វើយ៉ាងម៉េចឲ្យមានយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម។ ព្យាយាមផាត់អាពពកខ្មៅនៃអំពើអយុត្តិធម៌ បើសិនជាពពកនៅតែខ្មៅងងឹតដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ ប្រជាពលរដ្ឋមិនអាចមើលឃើញពីការខិតខំអភិវឌ្ឍរបស់រដ្ឋាភិបាលទេ»។
ជនរងគ្រោះរំឭកថា កាលពីយប់ថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១២ ជនល្មើសបានសុំម៉ូតូខ្លួនជិះទៅវត្តជាមួយគ្នា ដើម្បីមើលគេលេងរាំធុងបាស ប៉ុន្តែពេលជិះជិតដល់វត្ត ស្រាប់តែជនល្មើសទាញចង្កូតម៉ូតូទៅផ្លូវផ្សេងឆ្ងាយពីវត្ត ក្នុងគោលបំណងចាប់នាងរំលោភ ទើបនាងបង្ខំចិត្តជិះម៉ូតូទម្លាក់លូ។ ជនល្មើសនៅតែចាប់នាងរំលោភបានសម្រេច ហើយគំរាមមិនឲ្យនិយាយប្រាប់នរណាឡើយ៕