ដោយ រដ្ឋា វិសាល RFA 2016-09-23
ដើមឈើគ្រប់ប្រភេទជាង១ពាន់ដើមត្រូវបានសហគមន៍មន្ត្រីមូលដ្ឋាននិងមន្ត្រីបរិស្ថានខេត្តរតនគីរីនាំគ្នាដាំនៅតំបន់ការពារធម្មជាតិអូរគគីរ ដែលមានទីតាំងជាប់នឹងដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ ដើម្បីចលនានាំគ្នាអភិរក្ស និងស្តាព្រៃឈើឡើងវិញសម្រាប់កិច្ចការពារធនធានធម្មជាតិ និងសត្វព្រៃក្នុងតំបន់ព្រៃអភិរក្ស។
មនុស្សប្រមាណ៥០នាក់រស់នៅភូមិចំនួនបីក្នុងឃុំស្រែអង្គ្រង ស្រុកកូនមុំ ខេត្តរតនគិរី ខ្លះជិះម៉ូតូខ្លះជិះគោយន្តនាំគ្នា ធ្វើដំណើរចូលព្រៃដើម្បីដាំកូនឈើ នៅថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ដោយមានការចូលរួមពីមន្ត្រីអនុរក្សជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ មន្ត្រីមូលដ្ឋាននិងមន្ត្រីអង្គការសង្គ្រោះសត្វព្រៃកម្ពុជា។
អង្គការសង្គ្រោះសត្វព្រៃកម្ពុជាបានផ្ដល់ដើមឈើគ្រប់ប្រភេទ មានបេង នាងនួន ផ្ចិក ស្រឡៅ គ្រញូង ជាង១ពាន់ដើម សម្រាប់យុទ្ធនាការដាំកូនឈើស្តាព្រៃក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃ ដើម្បីបង្កើតជាតំបន់ការពារធម្មជាតិក្រោមការអភិរក្សដោយសហគមន៍អូរគគីរ។
ប្រធានសហគមន៍អូរគគីរ លោក ផាត់ សាវុន កតសំគាលថា ចលនាដាំកូនឈើនក្នុងព្រៃអភិរក្សនេះ គឺជានិមិត្តរូបនៃកិច្ចការពារព្រៃឈើឡើងវិញ ខណៈឈើមានតម្លៃនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វរងការកាប់បំផ្លាញ យកឈើមានតម្លៃអស់គ្មានសល់និងធ្វើឲ្យជីវិតសត្វព្រៃឋិតក្នុងហានិភ័យ។ លើសពីនេះទៀត ការដាំកូនឈើឡើងវិញនេះ ក៏ជាការដាស់ស្មារតីសហគមន៍មូលដ្ឋានផ្ទាល់ ឲ្យស្គាល់ពីតម្លៃនិងសារប្រយោជន៍ធនធានធម្មជាតិដែលផ្ដល់ភាពសំខាន់សម្រាប់ជីវភាពរស់នៅ និងជាកន្លែងអភិរក្សសត្វព្រៃច្រើនប្រភេទដែលនៅសេសសល់នាពេលបច្ចុប្បន្ន៖ «នៅក្នុងព្រៃនេះពីដើមឡើយមិនទាន់មានក្រុមហ៊ុន ប្រជាពលរដ្ឋចូលព្រៃដងជ័រ រកត្រី រកវល្លិ ផ្ដៅ រកឃ្មុំ សត្វព្រៃច្រើនណាស់មានទាំងដំរីខ្ទីង ទន្សោង ខ្លា ជ្រូក ប្រើស គ្រប់ប្រភេទ ដល់ក្រុមហ៊ុនចាប់វាយព្រៃអស់សត្វវាអត់អាចនៅបាន វាឮសន្ធឹកម៉ាស៊ីនវាផ្អើលថយចេញអស់។ ខ្ញុំគិតថាសហគមន៍ដែលបង្កើតមានប៉ុណ្ណឹងអនាគតទៅកូនចៅនឹងបានឃើញមានព្រៃឈើ»។
ក្រសួងបរិស្ថានបានកាត់ចេញដីជិត២ពាន់ហិកតារក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ប្រគល់ទៅឲ្យសហគមន៍អូរគគីរ បង្កើតជាតំបន់ការពារធម្មជាតិតាំងពីឆ្នាំ២០១៤ ប្រយោជន៍ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យសហគមន៍រួមគ្នា ថែរក្សាផលព្រៃឈើប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងថែរក្សាបរិស្ថានធម្មជាតិឲ្យបានគង់វង្ស។
ប្រធានកម្មវិធីអង្គការសង្គ្រោះសត្វព្រៃកម្ពុជា លោក ចាន់ វិចិត្រ កត់សំគាល់ដែរថាការដាំកូនឈើពេលនេះរួមចំណែកធ្វើឲ្យធម្មជាតិស្រស់បំព្រងឡើងវិញ បន្ទាប់ពីឈើមានតម្លៃក្នុងព្រៃត្រូវបានជនទុច្ចរិតកាប់ធ្វើអាជីវកម្មខុសច្បាប់។ លោកមានជំនឿថា ការបង្កើតសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិនានា នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃ និងក្នុងឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ នឹងរួមចំណែកអភិរក្សធនធានធម្មជាតិក្នុងតំបន់អភិរក្សបានប្រសើរឡើងវិញ៖ «ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសចូលរួមដាំដើមឈើ យ៉ាងហោចណាស់មួយឆ្នាំម្នាក់ បានមួយដើមដែរ។ អាហ្នឹងជាកាតព្វកិច្ចរបស់យើងទាំងអស់គ្នាដើម្បីស្តាព្រៃឡើងវិញក៏ដូចជារក្សាប្រព័ន្ធធម្មជាតិ ឲ្យមានលំនឹងរវាងមនុស្ស និងធម្មជាតិឡើងវិញ ប្រយោជន៍គាំទ្រជីវិតយើងមានភាពល្អប្រសើរ»។
ដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ មានផ្ទៃដីជាង២៥ម៉ឺនហិកតារ។ កន្លងទៅនេះ ក្រសួងបរិស្ថានបានសម្បទានដីទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនបរទេស និងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកចំនួន៦វិនិយោគដំណាំកសិឧស្សាហកម្មលើផ្ទៃដីអស់ជាង៣ម៉ឺនហិកតារ។
នាយករងដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់ លោក សាន សានី ទទួលស្គាល់ថា ការផ្ដល់ដីសម្បទាន កន្លងទៅពិតជាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ព្រៃឈើ និងជម្រកសត្វព្រៃក៏ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នក្រុមហ៊ុនវិនិយោគនៅតំបន់នេះ បានបញ្ចប់ការឈូសឆាយព្រៃហើយ។ លោកបន្តថា ការចូលរួមរបស់សហគមន៍ក្នុងការស្តា និងអភិរក្សព្រៃឈើឡើងវិញ មានសារៈសំខាន់។ លើសពីនេះទៀតសហគមន៍ត្រូវផ្ដល់ព័ត៌មានមកមន្ត្រីអនុរក្ស ដែនជម្រកសត្វព្រៃឲ្យទាន់ពេលវេលាក្នុងករណីសហគមន៍ប្រទះឃើញ មានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារ៖ «បើសហគមន៍រួមជាមួយកម្លាំងអនុរក្សយើងធ្វើផ្លូវភ្លើងយើងអាចថែរក្សាបាន»។
ក្រសួងបរិស្ថានបានទទួលស្គាល់ការបង្កើតសហគមន៍តំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន៥ នៅក្នុងឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ រូមមានតំបន់ការពារធម្មជាតិ អូរចាយ អូរតាបូក មណ្ឌលយន អូរខាំផា និងអូរទុងក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តរតនគិរី រួមទាំងតំបន់ការពារធម្មជាតិចំនួន២ទៀត ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃលំផាត់គឺតំបន់ការពារធម្មជាតិអូរគគីរ និងតំបន់ការពារធម្មជាតិសេដា។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំស្រែអង្គ្រង អ្នកស្រី វែត ភូមី មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគាំទ្រ និងចូលរួមដាំឈើក្នុងតំបន់ការពាររបស់សហគមន៍ ដើម្បីស្តាព្រៃឈើដុះលូតលាស់ឡើងវិញ។ អ្នកស្រីអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមថែរក្សាកូនឈើ ដែលដាំដុះថ្មីកុំឲ្យខូចខាតដោយភ្លើងឆេះព្រៃ និងបញ្ឈប់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើតទៅទៀត៖ «កន្លងមកព្រៃយើងវាល្អប្រជាពលរដ្ឋ យើងចេះតែកាប់សឹករិចរិលទៅ។ ខ្ញុំសុំផ្ដាំទៅប្រជាពលរដ្ឋទាំងរូប ខ្ញុំក៏ភ្ញាក់រលឹកដែរដាំហើយ យើងមានគម្រោងថែរក្សាការពារភ្លើងព្រៃការពារកុំកាប់ទន្ទ្រានតទៅទៀត»។
កាលពីខែសីហា អង្គការសង្គ្រោះសត្វព្រៃកម្ពុជាបានសហការផ្ដល់កូនឈើជាង៧០០ដើម ឲ្យសហគមន៍មណ្ឌលយន ក្នុងឃុំតាវែង ស្រុកតាវែង ដាំនៅតំបន់ការពារធម្មជាតិមណ្ឌលយន ក្នុងឧទ្យានជាតិវីរៈជ័យ៕