Image may be NSFW.
Clik here to view.
ដោយ យាង សុជាមេត្តា RFA 2016-09-30
ដូចពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ ពលរដ្ឋខ្មែរនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោមតែងប្រារព្ធពិធី បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌតាំងពីដើមរៀងមក។ ប៉ុន្តែភាពខុសគ្នានៅត្រង់ថា នៅប្រទេសកម្ពុជាពលរដ្ឋតែងហៅ ពិធីបុណ្យនេះថាពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ខណៈនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ពលរដ្ឋខ្មែរតែង ហៅពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌថាបុណ្យដូនតាទៅវិញ។
ហេតុអ្វីបានជាខ្មែរក្រោមហៅពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌថាបុណ្យដូនតា?
បើទោះជា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ត្រូវបានពុះចែកដោយខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនឲ្យឃ្លាតចាកឆ្ងាយពី ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកម្ពុជាក្ដី ខ្មែរក្រោមក៏នៅតែអាចថែរក្សាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីវប្បធម៌របស់ខ្លួន ដូចពលរដ្ឋខ្មែរនៅកម្ពុជាដែរ។
ស្ទើរតែគ្រប់ពិធីបុណ្យទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីធំៗ ដែលពលរដ្ឋខ្មែរប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅកម្ពុជា ដូចជាពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ពិធីបុណ្យកឋិនទាន ពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក ពិធីបុណ្យមាឃបូជា និងពិធីបុណ្យវិសាខបូជា ជាដើម ពិធីបុណ្យទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម។
ចំពោះពិធីបុណ្យដាក់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ដែលមានរយៈពេលកន្លះខែចាប់ពីថ្ងៃទី១រោច ដល់១៥ រោច ខែភទ្របទ ឬចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ដល់១តុលា នៅឆ្នាំនេះ ពិធីបុណ្យនេះ ក៏ត្រូវបាន ប្រារព្ធក្នុងពេលតែមួយដូចគ្នានៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម។ ប៉ុន្តែភាពខុសប្លែកបន្តិចនៅត្រង់ថា នៅកម្ពុជាពលរដ្ឋហៅពិធីបុណ្យនេះថាបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ខណៈខ្មែរក្រោមហៅពិធីបុណ្យនេះ ថាបុណ្យសែនដូនតា ឬបុណ្យដូនតា។
ព្រះមេកុដិលេខ១៣ វត្តមហាមន្ត្រី ដែលជាព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរដីកាថា កាលពីដើមឡើយពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌមានរយៈពេលរហូតដល់ ទៅ៣ខែ ប្រារព្ធធ្វើឡើងក្នុងរដូវកាលដែលព្រះសង្ឃពិបាកនិមន្តត្រាច់ចរស្វែងរកចង្ហាន់ ដោយសារ តែមានភ្លៀងធ្លាក់ក្នុងពេលព្រះសង្ឃចូលព្រះវស្សា។ ប៉ុន្តែព្រះតេជគុណថា ដោយសារ ក្រោយមក មើលឃើញថា ពុទ្ធបរិស័ទមានភាពមិនទៀងទាត់ព្រោះតែខ្លះរវល់ក្នុងការងារ ប្រកបអាជីវកម្ម និងដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយផងនោះ ពិធីបុណ្យនេះក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយ បន្តិចម្តងៗ រហូតនៅសល់ត្រឹមតែកន្លះខែដូចក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន៖ «ហើយកន្លះខែនេះក៏ទុកថាចូលក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរថា សែនជីដូនជីតាដែលចាកឋានទៅហើយ បើក្នុងបាលីលោកថា អទាសិមេ សម្ដែងថាញាតិមាតាបិតា ឬលើម្ដាយឪពុកទៀតរាប់ថា៧សន្តាន ខាងលើ៣ខាងក្រោម៣ យើងមួយទៀត៧ ឧទ្ទិសកុសលឲ្យក្នុងនាមជាជីដូនជីតារបស់យើង»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរដីកាបន្តថា ផ្ដើមចេញពីមូលហេតុនេះ ហើយទើបខ្មែរក្រោម ហៅពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ថាបុណ្យសែនដូនតា ឬបុណ្យដូនតា ដែលព្រះអង្គយល់ថាជាគ្រាមភាសា ឬភាសាអ្នកស្រុកសម្រាប់ខ្មែរក្រោមប្រើប្រាស់ ដើម្បីសម្គាល់ ថា ពិធីបុណ្យនេះធ្វើឡើង ដើម្បីរម្លឹកគុណទៅដល់ជីដូនជីតា និងឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យដល់បុព្វការីជនដែលបានចែកឋាន ទៅកាន់ជាតិខាងមុខរួចទៅហើយ៖ «បុណ្យភ្ជុំ ដោយឡែកខ្មែរក្រោមក៏គេដឹងព្រោះមានការផ្សាយតាមព័ត៌មាន វិទ្យុ ក៏គេស្ដាប់បាន គេយល់ដែរ ប៉ុន្តែនោះជាភាសាដើម ឬគ្រាមភាសាដែលចាស់ទុំទម្លាប់ហៅមកពីដើម ដល់អីចឹងប្រើ តាមៗគ្នា ហើយគាប់ជួនវាត្រូវថា យើងជាកុលបុត្រកុលធីតាដែលស្គាល់អ្នកមានគុណ គឺជីដូនជីតារបស់យើង តែយើងមិនហៅជីដូនជីតា យើងហៅបុណ្យដូនតា»។
ទាក់ទងនឹងការបោះបាយបិណ្ឌវិញ ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរដីកាថា នៅកម្ពុជា ក្រោម ពលរដ្ឋមិននិយមបោះបាយបិណ្ឌដូចរបៀបនៅកម្ពុជាឡើយ ប៉ុន្តែគេមានរបៀបរៀបចំ ដាច់ដោយឡែកមួយ៖ «ដូចជាមិនមានបោះទេ បាយបិណ្ឌហ្នឹងគេរៀបជាជើងពានបុរាណធំៗ មានផ្លែឈើនំចំណី បារី ម្លូ ស្លា គ្រប់ប្រភេទឲ្យសព្វមុខ ទៅតាមអ្វីដែលជីដូនជីតារបស់គេចូលចិត្ត គេវេចជាសំណុំៗរៀបចូល ក្នុងជើងពាន ហើយក៏មាននិមន្តលោក ដារពិស្ដារឧទ្ទិសផលឲ្យពេលទាបភ្លឺ ប៉ុន្តែចប់ពីសូត្រដារ គេលើកទៅដាក់នៅជ្រុងខឿនព្រះវិហារ គេមិនយកទៅបោះទេ ទៅដាក់ទាំងជើងពាន ហើយអ្នកណាទៅក្រោយចាប់មួយចឹបៗ ដាក់បន្ថែមទៀត ហើយវាមិនរប៉ាត់រប៉ាយមិនកំពប់អាក្រក់មើល ធ្វើឲ្យស័ក្ដិសមថា គោរពដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធចាស់ទុំ មិនមែនដង្ហែអឹងកង ហើយបោះម្ដុំទៅឆ្វេងទៅស្ដាំ ហើយដើរជាន់ពីលើ វាដូចជាមិនមែនជាការឧទ្ទិសឲ្យ ដូចជាធ្វើឲ្យច្រឡំនឹងសេចក្ដីជារឿងសប្បាយអរផ្សេងៗ»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរៈដីកាថា ក្រៅតែពីយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃនៅតាមទី អារាមនានា ក្នុងពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនេះ គ្រួសារខ្មែរក្រោមមួយចំនួនក៏មានរៀបចំពិធីនិមន្តព្រះសង្ឃ មកសូត្រមន្តនៅផ្ទះ និងប្រគេនចង្ហាន់ព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់ជីដូនជីតាផង និងដើម្បីធ្វើឲ្យក្រុមគ្រួសារជួបប្រកបតែសេចក្ដីសុខត្រជាក់ត្រជំផង។
យុវជន ថាច់ មករា បច្ចុប្បន្នអាយុ២៤ឆ្នាំ។ បើទោះជាឡើងមកកម្ពុជាតាំងពីអាយុ១ឆ្នាំក្ដី យុវជនរូបនេះនិយាយថា គេដឹងថា នៅកម្ពុជាក្រោម ពលរដ្ឋហៅបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌថាបុណ្យដូនតា គឺដឹងតាមរយៈឪពុកម្ដាយប្រាប់ និងពេលចុះទៅលេងកម្ពុជាក្រោម ឮពលរដ្ឋនៅទីនោះហៅថា បុណ្យដូនតា៖ «ខ្ញុំមានបងប្អូននៅហ្នឹងច្រើន ហើយខ្ញុំក៏ឧស្សាហ៍ទៅហ្នឹងដែរ ជាពិសេសបុណ្យចូលឆ្នាំនិងបុណ្យភ្ជុំ បងប្អូនឪពុកម្ដាយខ្ញុំគាត់កើតនៅនោះ អញ្ចឹងគាត់ដឹងថា ពាក្យដូនតាច្បាស់ជាងនៅនោះទៀត»។
នៅប្រទេសកម្ពុជា មិនថានៅតាមទីជនបទ និងទីក្រុងឡើយ ជាទូទៅគេសង្កេតឃើញថា ស្ត្រីខ្មែរដែលយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃនៅវត្ត តែងស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីដូចជា សំពត់ និងអាវប៉ាក់ជាដើម។ ប៉ុន្តែករណីនេះ មិនកើតមានឡើងជាទូទៅនៅកម្ពុជាក្រោមឡើយ។ នៅកម្ពុជាក្រោម នៅកន្លែងខ្លះស្ត្រីទៅវត្តស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី ប៉ុន្តែភាគច្រើនមិនមានឡើយ គឺគ្រាន់តែស្លៀកខោខ្មៅ ពាក់អាវសធម្មតាប៉ុណ្ណោះ លើកលែងតែក្រុមស្ត្រីពិសេសណាមួយ ដែលគណៈកម្មការវត្តរៀបចំឡើង ដើម្បីបំពេញភារកិច្ចអ្វីមួយក្នុងវត្ត នៅរដូវបុណ្យទាន ទើបស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី។
ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមមួយអង្គមកខេត្តលុងហោរ ដែលបច្ចុប្បន្នវៀតណាមបានប្ដូរទៅជាខេត្តវិញឡុង (Vinh Long) គឺព្រះតេជព្រះគុណ ជួន បញ្ញា មានថេរៈដីកាថា ស្ត្រីខ្មែរក្រោមដែលមានសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីស្លៀកពាក់ក្នុងពិធីបុណ្យប្រពៃណីជាតិ ភាគច្រើនដោយសារស្ត្រីទាំងនោះធ្លាប់ឡើងមកប្រទេសកម្ពុជា ឬក៏មានបងប្អូនរស់នៅប្រទេសកម្ពុជា ផ្ញើឲ្យពួកគេ។ កន្លងមក ព្រះតេជព្រះគុណសង្កេតឃើញថា នៅពេលគ្រួសារណាមួយធ្វើពិធីបុណ្យប្រពៃណីនៅផ្ទះ ពួកគេច្រើនឡើងមកប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីទិញសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី ពីកម្ពុជាយកទៅស្លៀកពាក់។ ព្រះអង្គយល់ថា មូលហេតុអាចមកពីនៅកម្ពុជាក្រោម ពុំសូវសំបូរជាងកាត់ដេរសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីខ្មែរ ឬក៏មានដែរ ប៉ុន្តែស្នាដៃនៃការដេរប៉ាក់របស់ពួកគេ អាចមិនសូវស្អាតទើបធ្វើឲ្យខ្មែរក្រោមឡើងមកទិញនៅភ្នំពេញ។
បន្ថែមពីលើនេះ ព្រះតេជព្រះគុណ ជួន បញ្ញា យល់ឃើញថា បើទោះជា ស្ត្រីខ្លះមានសំលៀកបំពាក់ ប្រពៃណីហើយក្ដី ភាពអៀនខ្មាសរបស់ស្ត្រីមួយចំនួន ក៏អាចជាមូលហេតុជំរុញមិនអោយគេ ស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីដែរ ហើយក៏នាំគ្នាស្លៀកពាក់ខោអាវធម្មតា៖ «មនុស្សធម្មតាអត់មានទេ ស្លៀកពាក់ដូចប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាមអញ្ចឹង ចំណែកចាស់ៗនៅកម្ពុជាកណ្ដាលនេះ ហើយយុវវ័យការមកវត្តគេស្លៀកពាក់អាវជាប្រពៃណី វាអាចពាក់ព័ន្ធរឿងសេដ្ឋកិច្ចមួយដែរ ហើយមួយទៀតភាពអៀនខ្មាស ដូចថាមួយក្រុមគេៗ ស្លៀកពាក់ធម្មតាទាំងអស់ ដល់យើងមួយស្លៀកពាក់ខុសគេ ជាអាវប្រពៃណី វាមានភាពអៀនខ្មាសប៉ុណ្ណឹង»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងសេរីភាពនៃការប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌរបស់ខ្មែរក្រោមវិញ ព្រះតេជព្រះគុណ ជួន បញ្ញា មានថេរៈដីកាថា អាជ្ញាធរវៀតណាមហាក់មិនបានរឹតបន្តឹងឡើយ គឺខ្មែរក្រោមអាចប្រារព្ធ បាន១៥ថ្ងៃដូចនៅកម្ពុជាដែរ៕
Clik here to view.
ដោយ យាង សុជាមេត្តា RFA 2016-09-30
ដូចពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែរ ពលរដ្ឋខ្មែរនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោមតែងប្រារព្ធពិធី បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌតាំងពីដើមរៀងមក។ ប៉ុន្តែភាពខុសគ្នានៅត្រង់ថា នៅប្រទេសកម្ពុជាពលរដ្ឋតែងហៅ ពិធីបុណ្យនេះថាពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ខណៈនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម ពលរដ្ឋខ្មែរតែង ហៅពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌថាបុណ្យដូនតាទៅវិញ។
ហេតុអ្វីបានជាខ្មែរក្រោមហៅពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌថាបុណ្យដូនតា?
បើទោះជា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ត្រូវបានពុះចែកដោយខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនឲ្យឃ្លាតចាកឆ្ងាយពី ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកម្ពុជាក្ដី ខ្មែរក្រោមក៏នៅតែអាចថែរក្សាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីវប្បធម៌របស់ខ្លួន ដូចពលរដ្ឋខ្មែរនៅកម្ពុជាដែរ។
ស្ទើរតែគ្រប់ពិធីបុណ្យទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីធំៗ ដែលពលរដ្ឋខ្មែរប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅកម្ពុជា ដូចជាពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ពិធីបុណ្យកឋិនទាន ពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក ពិធីបុណ្យមាឃបូជា និងពិធីបុណ្យវិសាខបូជា ជាដើម ពិធីបុណ្យទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម។
ចំពោះពិធីបុណ្យដាក់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ដែលមានរយៈពេលកន្លះខែចាប់ពីថ្ងៃទី១រោច ដល់១៥ រោច ខែភទ្របទ ឬចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា ដល់១តុលា នៅឆ្នាំនេះ ពិធីបុណ្យនេះ ក៏ត្រូវបាន ប្រារព្ធក្នុងពេលតែមួយដូចគ្នានៅដែនដីកម្ពុជាក្រោម។ ប៉ុន្តែភាពខុសប្លែកបន្តិចនៅត្រង់ថា នៅកម្ពុជាពលរដ្ឋហៅពិធីបុណ្យនេះថាបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ខណៈខ្មែរក្រោមហៅពិធីបុណ្យនេះ ថាបុណ្យសែនដូនតា ឬបុណ្យដូនតា។
ព្រះមេកុដិលេខ១៣ វត្តមហាមន្ត្រី ដែលជាព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោម ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរដីកាថា កាលពីដើមឡើយពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌមានរយៈពេលរហូតដល់ ទៅ៣ខែ ប្រារព្ធធ្វើឡើងក្នុងរដូវកាលដែលព្រះសង្ឃពិបាកនិមន្តត្រាច់ចរស្វែងរកចង្ហាន់ ដោយសារ តែមានភ្លៀងធ្លាក់ក្នុងពេលព្រះសង្ឃចូលព្រះវស្សា។ ប៉ុន្តែព្រះតេជគុណថា ដោយសារ ក្រោយមក មើលឃើញថា ពុទ្ធបរិស័ទមានភាពមិនទៀងទាត់ព្រោះតែខ្លះរវល់ក្នុងការងារ ប្រកបអាជីវកម្ម និងដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយផងនោះ ពិធីបុណ្យនេះក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយ បន្តិចម្តងៗ រហូតនៅសល់ត្រឹមតែកន្លះខែដូចក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន៖ «ហើយកន្លះខែនេះក៏ទុកថាចូលក្នុងប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរថា សែនជីដូនជីតាដែលចាកឋានទៅហើយ បើក្នុងបាលីលោកថា អទាសិមេ សម្ដែងថាញាតិមាតាបិតា ឬលើម្ដាយឪពុកទៀតរាប់ថា៧សន្តាន ខាងលើ៣ខាងក្រោម៣ យើងមួយទៀត៧ ឧទ្ទិសកុសលឲ្យក្នុងនាមជាជីដូនជីតារបស់យើង»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរដីកាបន្តថា ផ្ដើមចេញពីមូលហេតុនេះ ហើយទើបខ្មែរក្រោម ហៅពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ថាបុណ្យសែនដូនតា ឬបុណ្យដូនតា ដែលព្រះអង្គយល់ថាជាគ្រាមភាសា ឬភាសាអ្នកស្រុកសម្រាប់ខ្មែរក្រោមប្រើប្រាស់ ដើម្បីសម្គាល់ ថា ពិធីបុណ្យនេះធ្វើឡើង ដើម្បីរម្លឹកគុណទៅដល់ជីដូនជីតា និងឧទ្ទិសកុសលផលបុណ្យដល់បុព្វការីជនដែលបានចែកឋាន ទៅកាន់ជាតិខាងមុខរួចទៅហើយ៖ «បុណ្យភ្ជុំ ដោយឡែកខ្មែរក្រោមក៏គេដឹងព្រោះមានការផ្សាយតាមព័ត៌មាន វិទ្យុ ក៏គេស្ដាប់បាន គេយល់ដែរ ប៉ុន្តែនោះជាភាសាដើម ឬគ្រាមភាសាដែលចាស់ទុំទម្លាប់ហៅមកពីដើម ដល់អីចឹងប្រើ តាមៗគ្នា ហើយគាប់ជួនវាត្រូវថា យើងជាកុលបុត្រកុលធីតាដែលស្គាល់អ្នកមានគុណ គឺជីដូនជីតារបស់យើង តែយើងមិនហៅជីដូនជីតា យើងហៅបុណ្យដូនតា»។
ទាក់ទងនឹងការបោះបាយបិណ្ឌវិញ ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរដីកាថា នៅកម្ពុជា ក្រោម ពលរដ្ឋមិននិយមបោះបាយបិណ្ឌដូចរបៀបនៅកម្ពុជាឡើយ ប៉ុន្តែគេមានរបៀបរៀបចំ ដាច់ដោយឡែកមួយ៖ «ដូចជាមិនមានបោះទេ បាយបិណ្ឌហ្នឹងគេរៀបជាជើងពានបុរាណធំៗ មានផ្លែឈើនំចំណី បារី ម្លូ ស្លា គ្រប់ប្រភេទឲ្យសព្វមុខ ទៅតាមអ្វីដែលជីដូនជីតារបស់គេចូលចិត្ត គេវេចជាសំណុំៗរៀបចូល ក្នុងជើងពាន ហើយក៏មាននិមន្តលោក ដារពិស្ដារឧទ្ទិសផលឲ្យពេលទាបភ្លឺ ប៉ុន្តែចប់ពីសូត្រដារ គេលើកទៅដាក់នៅជ្រុងខឿនព្រះវិហារ គេមិនយកទៅបោះទេ ទៅដាក់ទាំងជើងពាន ហើយអ្នកណាទៅក្រោយចាប់មួយចឹបៗ ដាក់បន្ថែមទៀត ហើយវាមិនរប៉ាត់រប៉ាយមិនកំពប់អាក្រក់មើល ធ្វើឲ្យស័ក្ដិសមថា គោរពដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធចាស់ទុំ មិនមែនដង្ហែអឹងកង ហើយបោះម្ដុំទៅឆ្វេងទៅស្ដាំ ហើយដើរជាន់ពីលើ វាដូចជាមិនមែនជាការឧទ្ទិសឲ្យ ដូចជាធ្វើឲ្យច្រឡំនឹងសេចក្ដីជារឿងសប្បាយអរផ្សេងៗ»។
ព្រះតេជព្រះគុណ ធ័ជ សុវណ្ណ មានថេរៈដីកាថា ក្រៅតែពីយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃនៅតាមទី អារាមនានា ក្នុងពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនេះ គ្រួសារខ្មែរក្រោមមួយចំនួនក៏មានរៀបចំពិធីនិមន្តព្រះសង្ឃ មកសូត្រមន្តនៅផ្ទះ និងប្រគេនចង្ហាន់ព្រះសង្ឃ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលដល់ជីដូនជីតាផង និងដើម្បីធ្វើឲ្យក្រុមគ្រួសារជួបប្រកបតែសេចក្ដីសុខត្រជាក់ត្រជំផង។
យុវជន ថាច់ មករា បច្ចុប្បន្នអាយុ២៤ឆ្នាំ។ បើទោះជាឡើងមកកម្ពុជាតាំងពីអាយុ១ឆ្នាំក្ដី យុវជនរូបនេះនិយាយថា គេដឹងថា នៅកម្ពុជាក្រោម ពលរដ្ឋហៅបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌថាបុណ្យដូនតា គឺដឹងតាមរយៈឪពុកម្ដាយប្រាប់ និងពេលចុះទៅលេងកម្ពុជាក្រោម ឮពលរដ្ឋនៅទីនោះហៅថា បុណ្យដូនតា៖ «ខ្ញុំមានបងប្អូននៅហ្នឹងច្រើន ហើយខ្ញុំក៏ឧស្សាហ៍ទៅហ្នឹងដែរ ជាពិសេសបុណ្យចូលឆ្នាំនិងបុណ្យភ្ជុំ បងប្អូនឪពុកម្ដាយខ្ញុំគាត់កើតនៅនោះ អញ្ចឹងគាត់ដឹងថា ពាក្យដូនតាច្បាស់ជាងនៅនោះទៀត»។
នៅប្រទេសកម្ពុជា មិនថានៅតាមទីជនបទ និងទីក្រុងឡើយ ជាទូទៅគេសង្កេតឃើញថា ស្ត្រីខ្មែរដែលយកចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃនៅវត្ត តែងស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីដូចជា សំពត់ និងអាវប៉ាក់ជាដើម។ ប៉ុន្តែករណីនេះ មិនកើតមានឡើងជាទូទៅនៅកម្ពុជាក្រោមឡើយ។ នៅកម្ពុជាក្រោម នៅកន្លែងខ្លះស្ត្រីទៅវត្តស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី ប៉ុន្តែភាគច្រើនមិនមានឡើយ គឺគ្រាន់តែស្លៀកខោខ្មៅ ពាក់អាវសធម្មតាប៉ុណ្ណោះ លើកលែងតែក្រុមស្ត្រីពិសេសណាមួយ ដែលគណៈកម្មការវត្តរៀបចំឡើង ដើម្បីបំពេញភារកិច្ចអ្វីមួយក្នុងវត្ត នៅរដូវបុណ្យទាន ទើបស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី។
ព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមមួយអង្គមកខេត្តលុងហោរ ដែលបច្ចុប្បន្នវៀតណាមបានប្ដូរទៅជាខេត្តវិញឡុង (Vinh Long) គឺព្រះតេជព្រះគុណ ជួន បញ្ញា មានថេរៈដីកាថា ស្ត្រីខ្មែរក្រោមដែលមានសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីស្លៀកពាក់ក្នុងពិធីបុណ្យប្រពៃណីជាតិ ភាគច្រើនដោយសារស្ត្រីទាំងនោះធ្លាប់ឡើងមកប្រទេសកម្ពុជា ឬក៏មានបងប្អូនរស់នៅប្រទេសកម្ពុជា ផ្ញើឲ្យពួកគេ។ កន្លងមក ព្រះតេជព្រះគុណសង្កេតឃើញថា នៅពេលគ្រួសារណាមួយធ្វើពិធីបុណ្យប្រពៃណីនៅផ្ទះ ពួកគេច្រើនឡើងមកប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីទិញសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី ពីកម្ពុជាយកទៅស្លៀកពាក់។ ព្រះអង្គយល់ថា មូលហេតុអាចមកពីនៅកម្ពុជាក្រោម ពុំសូវសំបូរជាងកាត់ដេរសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីខ្មែរ ឬក៏មានដែរ ប៉ុន្តែស្នាដៃនៃការដេរប៉ាក់របស់ពួកគេ អាចមិនសូវស្អាតទើបធ្វើឲ្យខ្មែរក្រោមឡើងមកទិញនៅភ្នំពេញ។
បន្ថែមពីលើនេះ ព្រះតេជព្រះគុណ ជួន បញ្ញា យល់ឃើញថា បើទោះជា ស្ត្រីខ្លះមានសំលៀកបំពាក់ ប្រពៃណីហើយក្ដី ភាពអៀនខ្មាសរបស់ស្ត្រីមួយចំនួន ក៏អាចជាមូលហេតុជំរុញមិនអោយគេ ស្លៀកសំលៀកបំពាក់ប្រពៃណីដែរ ហើយក៏នាំគ្នាស្លៀកពាក់ខោអាវធម្មតា៖ «មនុស្សធម្មតាអត់មានទេ ស្លៀកពាក់ដូចប្រជាពលរដ្ឋវៀតណាមអញ្ចឹង ចំណែកចាស់ៗនៅកម្ពុជាកណ្ដាលនេះ ហើយយុវវ័យការមកវត្តគេស្លៀកពាក់អាវជាប្រពៃណី វាអាចពាក់ព័ន្ធរឿងសេដ្ឋកិច្ចមួយដែរ ហើយមួយទៀតភាពអៀនខ្មាស ដូចថាមួយក្រុមគេៗ ស្លៀកពាក់ធម្មតាទាំងអស់ ដល់យើងមួយស្លៀកពាក់ខុសគេ ជាអាវប្រពៃណី វាមានភាពអៀនខ្មាសប៉ុណ្ណឹង»។
ពាក់ព័ន្ធនឹងសេរីភាពនៃការប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌរបស់ខ្មែរក្រោមវិញ ព្រះតេជព្រះគុណ ជួន បញ្ញា មានថេរៈដីកាថា អាជ្ញាធរវៀតណាមហាក់មិនបានរឹតបន្តឹងឡើយ គឺខ្មែរក្រោមអាចប្រារព្ធ បាន១៥ថ្ងៃដូចនៅកម្ពុជាដែរ៕