ដោយ ចេង ម៉េងជូ RFA 2016-05-01
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសបញ្ចុះថ្លៃដឹកជញ្ជូនទំនិញតាមកំពង់ផែ ដើម្បីសម្រាលបន្ទុកចំណាយរបស់វិស័យឯកជនលើថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងបញ្ជាឲ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធលុបបំបាត់បញ្ហាចំណាយក្រៅផ្លូវការដែលជាបន្ទុកចំណាយធំមួយ គំរាមកំហែងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា ក្នុងទីផ្សារពាណិជ្ជកម្ម។
អ្នកសេដ្ឋកិច្ចចាត់ទុកចំណាត់ការនេះ ថានឹងអាចកាត់បន្ថយបន្ទុកចំណាយរបស់ពាណិជ្ជករបានមួយចំណែក ក៏ប៉ុន្តែថា ចំណាត់ការនេះនៅមិនទាន់ធ្វើឲ្យកម្ពុជា អាចប្រកួតនឹងប្រទេសជិតខាងបាននៅឡើយ។
ការប្រកាសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅពេលនេះ ធ្វើឡើងនៅបន្ទាប់ពីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន កាលពីថ្ងៃទី២៥ មេសា បានជួបប្រជុំជាមួយតំណាងសមាគមក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនចំនួន៣ និងក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូនមួយចំនួន ដើម្បីពិភាក្សារកដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហាថ្លៃចំណាយខ្ពស់លើសេវាដឹកជញ្ជូនទំនិញ ដែលវិស័យឯកជនតែងតែចាត់ទុកថា ជាបញ្ហាប្រឈមចម្បងមួយក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មនៅកម្ពុជា។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីអបអរខួបលើកទី១៣០ នៃទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ ១ ឧសភា នាកំពង់ផែស្វយ័តខេត្តព្រះសីហនុ ថា តម្លៃដឹកជញ្ជូនទំនិញនៅកំពង់ផែខេត្តព្រះសីហនុ នឹងបញ្ចុះតម្លៃ ១០% កំពង់ផែក្រុងភ្នំពេញ ៥% និងកាំសាប ១០% ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែឧសភា នេះតទៅ។ លោកអះអាងថា ការជួយសម្រាលថ្លៃដឹកជញ្ជូនតាមកំពង់ផែនេះ នឹងអាចធ្វើឲ្យខាងវិស័យឯកជនពង្រីកសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន នៅពេលថ្លៃដើមត្រូវបានកាត់បន្ថយ៖ «បើសិនជារោងចក្រសហគ្រាសដឹកជញ្ជូនតម្លៃថោក ពួកគាត់នឹងសន្សំបានប្រាក់ចំណេញ ហើយប្រាក់ចំណេញនេះ គាត់យកទៅពង្រីករោងចក្របន្ថែម ទៅបង្កើនជីវភាពឲ្យកម្មករកម្មការិនីរបស់យើង ដែលយើងថ្ងៃនេះធ្វើបុណ្យ»។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច លោក ស្រី ចន្ធី ស្វាគមន៍ចំពោះសេចក្ដីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលលើការបញ្ចុះថ្លៃដឹកជញ្ជូននៅកំពង់ផែ ប៉ុន្តែលោកយល់ថា ការបញ្ចុះថ្លៃត្រឹម ៥% ទៅ ១០% នេះ មិនទាន់អាចធ្វើឲ្យកម្ពុជា ប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសជិតខាងបាននៅឡើយ៖ «បើយើងគិតតម្លៃយើងពីចំណុចកែច្នៃរហូតដល់ឡើងផែ យើងនៅថ្លៃជាងថៃ ហើយនិងយៀកណាម ហ្នឹងប្រហែលជិត ២ដង។ ប៉ុន្តែបើថា ឥឡូវយើងចុះបានថា ១០% ចុះ ១០% បានតិចតួចដែរ។ អាហ្នឹងវាជួយសម្រួលដែរ។ បើថាអាចចុះបានច្រើនជាងហ្នឹង វារឹតតែប្រសើរ ប៉ុន្តែវាអាចថាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងថវិកាជាតិ ចំណូលជាតិអីណា»។
ទន្ទឹមនឹងការប្រកាសបញ្ចុះថ្លៃដឹកជញ្ជូននេះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានដាក់បទបញ្ជាឲ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ លុបបំបាត់បញ្ហាចំណាយក្រៅផ្លូវការ ឬប្រាក់សូកប៉ាន់ ដែលលោកថា ទំហំសាច់ប្រាក់ស្មើនឹង ៤៨% នៃបន្ទុកចំណាយសរុបរបស់ក្រុមហ៊ុនធ្វើអាជីវកម្ម។ ៤៨% គឺជាតួលេខដែលលោក ហ៊ុន សែន ថាលោកបានពីរបាយការណ៍សម្ងាត់មួយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកមិនបានបញ្ជាក់ពីមធ្យោបាយជាក់លាក់ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាពុករលួយនេះទេ៖ «ចំណាយផ្លូវការមានវិក្កយបត្រ ៤៩% ចំណាយក្រៅផ្លូវការ ៤៨%។ អ៊ីចឹងត្រូវលុបបំបាត់អា ៤៨% ចំណាយក្រៅផ្លូវការ ទុកឲ្យកាត់ចំណាយពិតប្រាកដប៉ុណ្ណឹង។ ទាំងអស់នេះវានឹងបានផលទៅប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស»។
អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច លោក ស្រី ចន្ធី មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលអាចដោះស្រាយបញ្ហាពុករលួយនេះបាន ដោយប្រើប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា ហើយផ្ដល់សេវាច្រកចេញចូលតែមួយឲ្យបានពិតប្រាកដក្នុងការងារពាក់ព័ន្ធលិខិតស្នាមផ្សេងៗដល់ពាណិជ្ជករ៖ «បើសិនជាឯកសារក្រដាសស្នាមអីទាំងអស់ធ្វើតាមរយៈប្រព័ន្ធព័ត៌មានទំនើបអេឡិចត្រូនិកហ្នឹងណា ហើយសេវាអ្វីៗទាំងអស់វានៅច្រកតែមួយពិតប្រាកដ កុំឲ្យតែការធ្វើឯកសារសេវាក្រដាសស្នាមអីហ្នឹង វារាយប៉ាយទៅកន្លែងផ្សេងៗតាមក្រសួងដែលពាក់ព័ន្ធហ្នឹង គឺអ្នកនាំចេញយើងត្រូវចំណាយពេលច្រើន។ បើកាត់បន្ថយបានហ្នឹង ខ្ញុំជឿថា រឹតតែប្រសើរទៀតហើយបាទ ពីព្រោះយើងនឹងមានឱកាសប្រកួតប្រជែងបាន។ បើថាមិនអ៊ីចឹងទេ យើងប្រាកដជាពិបាកហើយ»។
ក្រៅពីបញ្ហាថ្លៃដឹកជញ្ជូនខ្ពស់ និងអំពើពុករលួយ មានបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនទៀតដូចជា ថ្លៃអគ្គិសនី និងប្រេងមានតម្លៃខ្ពស់ កង្វះខាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ កង្វះខាតធនធានមនុស្សមានជំនាញ និងភាពកម្សោយនៃនីតិរដ្ឋ ដែលពាណិជ្ជករក្នុងស្រុក និងបរទេសតែងតែរអ៊ូរទាំជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅក្នុងការវាយតម្លៃពីបរិយាកាសធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៅកម្ពុជា។
ក្នុងពិធីអបអរខួបលើកទី១៣០ នៃទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ នាកំពង់ផែស្វយ័តខេត្តព្រះសីហនុ នេះដែរ លោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ តទៅ ពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេសដែលប្រើប្រាស់បណ្ដាញអគ្គិសនីរដ្ឋអស់តិចជាង ៥០គីឡូវ៉ាត់ក្នុងមួយខែ នឹងត្រូវគិតក្នុងតម្លៃ ៦១០រៀលក្នុងមួយគីឡូវ៉ាត់ម៉ោង គឺដូចនឹងតម្លៃដែលរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៥ តែកាលណោះកំណត់សម្រាប់តែកម្មករកម្មការិនីជួលផ្ទះប៉ុណ្ណោះ៕