ដោយ ថា កិត្យា RFA 2016-10-18
មន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ថាជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា កំពុងសុំសិទ្ធិជ្រកកោនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ភាគច្រើនគឺពួកគាត់សម្ភាសមិនជាប់នោះទេ ហើយគ្រោងនឹងបញ្ជូនទៅប្រទេសវៀតណាម វិញ។ ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា កំពុងតែព្រួយបារម្ភអំពីបញ្ហានេះ ព្រោះថាបើពួកគេត្រូវបានបញ្ជូនទៅវិញនោះ នឹងត្រូវស្លាប់មិនខានឡើយ។
ជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា ដែលភៀសខ្លួនពីប្រទេសវៀតណាម ឆ្លងដែនចូលកម្ពុជា នោះ ប្រហែលជានឹងអាចគ្មានជោគវាសនារស់នៅកម្ពុជា ទៀតនោះទេ ក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា ពួកគេមិនមែនជាជនភៀសខ្លួនពិតប្រាកដនោះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ មានប្រសាសន៍ថា រហូតមកដល់ពេលនេះ ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ដែលបានឆ្លងកាត់ការសម្ភាសហើយ គឺពួកគាត់មិនជាប់នោះទេ ដោយសារចម្លើយ ឬលក្ខខណ្ឌរបស់ពួកគាត់មិនត្រូវតាមអនុសញ្ញាជនភៀសខ្លួន៖ «»។
លោកបន្តថា ទោះយ៉ាងណាក្តី គឺជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាទាំងនោះនៅមិនទាន់កំណត់ពេលបញ្ជូនទៅប្រទេសវៀតណាម វិញជាក់លាក់នោះទេ ដោយពួកគេនៅមានសិទ្ធិប្ដឹងជំទាស់តវ៉ាក្នុងរយៈពេលមួយខែទៀត៖ «»។
បច្ចុប្បន្ន ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ដែលកំពុងរស់នៅលាក់ខ្លួនក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនោះ មានចំនួនប្រមាណ ១៥៩នាក់។
ជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា ម្នាក់ឲ្យអាស៊ីសេរី ដឹងនៅល្ងាចថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ថា ពួកគាត់មិនបានដឹងអ្វីទាំងអស់ថា សម្ភាសជាប់ ឬធ្លាក់ ហើយក៏មិនដឹងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គ្រោងនឹងបញ្ជូនពួកគាត់ត្រឡប់ទៅប្រទេសវៀតណាម វិញពេលណានោះដែរ។ ទោះយ៉ាងណា បុរសជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាម្នាក់នេះរំពឹងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR) មិនបញ្ជូនពួកគាត់ត្រឡប់ទៅវិញទេ ព្រោះពួកគាត់អត់មានគោលដៅ ហើយបើត្រឡប់ទៅវិញនោះ គឺពួកគាត់នឹងស្លាប់។ ពួកគាត់អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអង្គការអន្តរជាតិ ស្វាគមន៍ពួកគាត់ និងជួយសង្គ្រោះពួកគាត់ឲ្យរស់នៅទីណាក៏បានដែរ លើកលែងតែប្រទេសវៀតណាម។
ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ដដែលបន្តរៀបរាប់ថា ប្រសិនបើ UNHCR និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ស្រឡាញ់ និងគោរពសិទ្ធិមនុស្ស គោរពច្បាប់នោះ ពួកគាត់នឹងត្រូវបានជួយសង្គ្រោះ ហើយត្រូវបានផ្តល់ឲ្យឋានៈជាជនភៀសខ្លួនមិនខានឡើយ។
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការពន្យល់បន្ថែមពីមន្ត្រីផ្នែកព័ត៌មានសាធារណៈប្រចាំតំបន់របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន (UNHCR) អ្នកស្រី វីវៀន តាន់ (Vivian Tan) បានទេនៅថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា។
ទាក់ទិនរឿងជនជាតិម៉ុងតាញ៉ានេះ កន្លងទៅ អតីតប្រធានលេខាធិការដ្ឋាននៃគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តិកម្មការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក សួន ប៊ុនស័ក្តិ យល់ថា ចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលដោយគ្មានការឆ្លងកាត់នីតិវិធីវាយតម្លៃល្អិតល្អន់ ចំពោះការស្នើសុំសិទ្ធិជ្រកកោនក្នុងឋានៈជាជនភៀសខ្លួននេះ គឺជាការរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ទៅលើកាតព្វកិច្ចអន្តរជាតិ ស្តីអំពីសិទ្ធិទទួលបានក្នុងឋានៈជាជនភៀសខ្លួន។
លោក សួន ប៊ុនស័ក្តិ បន្ថែមថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនទទួលយកជនភៀសខ្លួនម៉ុងតាញ៉ា នោះ គឺដើម្បីជួយបិទបាំងភាពអាម៉ាស់របស់ប្រទេសវៀតណាម ព្រោះការរត់ភៀសខ្លួនរបស់ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា គឺក្រោមហេតុផលនយោបាយ។
ជនភៀសខ្លួនជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា អះអាងថា មូលហេតុដែលពួកគេចាកចេញពីស្រុកកំណើត ផ្សងព្រេងតាមផ្លូវដ៏វែងឆ្ងាយចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នោះ គឺដោយសាររដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពួកគេគ្មានពេលល្ហែ ទាំងការចូលរួមផ្នែកនយោបាយ ការរស់នៅ និងជំនឿសាសនា ជាដើម៕