ដោយ ដែន អយុធ្យា RFA 2016-07-18
អាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ព្រមានចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ទៅលើម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមដែលបានលែងសត្វឲ្យដើរ និងដេកលើចិញ្ចើមផ្លូវ ឬទ្រូងផ្លូវ នាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។ វិធានការនេះ ទទួលបានការសាទរពីភ្ញៀវទេសចរ ប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមអាជីវករទូទៅ ហើយពួកគេសំណូមពរឲ្យអាជ្ញាធរក្រុងព្រះសីហនុ ត្រូវអនុវត្តចំណាត់ការទៅលើម្ចាស់សត្វពាហនៈទាំងនោះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
អភិបាលក្រុងព្រះសីហនុ លោក អ៊ី សុខឡេង បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងចុះថ្ងៃទី៨ ខែកក្កដា ស្ដីពីការចាត់វិធានការចំពោះម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមរួមមាន គោ ក្របី និងពពែ ជាដើម ដែលម្ចាស់លែងចោលអនាធិបតេយ្យតាមដងផ្លូវ និងតាមទីសាធារណៈក្នុងភូមិសាស្ត្រក្រុងព្រះសីហនុ។
លិខិតមានបោះត្រា និងចុះហត្ថលេខាលោក អ៊ី សុខឡង អភិបាលក្រុងព្រះសីហនុ បានជម្រាបជូនសាធារណជន និងម្ចាស់សត្វពាហនៈទាំងអស់ ឲ្យបានជ្រាបថា ភាពអនាធិបតេយ្យនៃការលែងសត្វគោ ក្របី និងពពែ កន្លងមក រដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុ ធ្លាប់បានជូនដំណឹងជាបន្តបន្ទាប់ទៅម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងនោះឲ្យមើលថែ និងឃុំគ្រងសត្វចិញ្ចឹមរបស់ខ្លួនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ បន្ថែមលើនេះ លោក អ៊ី សុខឡេង ផ្តល់សម្ភាសឲ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរី តាមទូរស័ព្ទនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៩ ខែកក្កដា ថា កន្លងមក សត្វពាហនៈទាំងនេះត្រូវម្ចាស់លែងឲ្យដើរអនាធិបតេយ្យតាមផ្លូវ និងទីសាធារណៈក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ បង្កឲ្យបាត់បង់របៀបរៀបរយសង្គម ប៉ះពាល់ដល់សោភណភាពអនាម័យបរិស្ថាន និងរងការរិះគន់ពីប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ពិសេសភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ៖ «ករណីនេះ បើយើងមិនរឹតបន្តឹងទេ គឺសត្វពាហនៈមានគោ ក្របី និងពពែ ជាដើម បានដើរអនាធិបតេយ្យពាសពេញក្រុងទាំងមូល ហើយបញ្ហាប្រឈមទៅលើសត្វចិញ្ចឹមទាំងនេះ គឺយើងពិនិត្យមើលទៅ គឺអាក្រក់មើល និងប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់ក្រុងទេសចរណ៍ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលមានភ្ញៀវជាតិ អន្តរជាតិ និយមចូលមកកម្សាន្ត»។
អភិបាលក្រុងវ័យក្មេងរូបនេះបន្ថែមថា កន្លងមក ការលែងគោ ក្របី និងសត្វពពែ ជាដើម នៅតាមទីសាធារណៈ បានបង្កការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិទាំងឯកជន និងសាធារណៈ បង្កគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ នាំឲ្យបាត់បង់អាយុជីវិតអ្នកធ្វើដំណើរតាមដងផ្លូវជាច្រើនករណីថែមទៀត។
លោក អ៊ី សុខឡេង ស្នើដល់ម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងអស់ ត្រូវគ្រប់គ្រងសត្វចិញ្ចឹមរបស់ខ្លួនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ បើមិនដូច្នេះទេ អាជ្ញាធរនៅតាមមូលដ្ឋាននា នឹងចាប់សត្វពាហនៈទាំងនោះឈានដល់ចាត់វិធានការតាមច្បាប់ ឬផាកពិន័យម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងនោះក្នុងមួយក្បាលត្រូវពិន័យចំនួន ១០ម៉ឺនរៀល៖ «ករណីនេះ យើងនឹងអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ហើយរដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុ នឹងមិនអនុគ្រោះដល់ម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងអស់នេះទៀតទេ។ ហើយករណីលែងសត្វពាហនៈអនាធិបតេយ្យឲ្យដើរពាសពេញក្រុងនេះ គឺនឹងត្រូវពិន័យទ្វេ បើម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងនោះមិនសហការជាមួយរដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុ ហើយបន្តឲ្យសត្វគោ ក្របី និងពពែ របស់ខ្លួន លែងឲ្យដើរនៅក្នុងក្រុងបន្តទៅទៀតនោះ»។
រដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុ បានបង្ហាញថា នៅភូមិសាស្ត្រនេះមានម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមគោ ក្របី និងពពែ ចំនួន ៤៦ម្ចាស់ ដែលកន្លងមកបានលែងសត្វចិញ្ចឹមឲ្យដើរពាសវាសពាសកាល និងដេកលើចិញ្ចើមផ្លូវ ឬទ្រូងផ្លូវ តាមសួនច្បារ និងទីសាធារណៈក្នុងក្រុងយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។
ប្រជាពលរដ្ឋ អាជីវករ និងភ្ញៀវទេសចរ បានសាទរចំពោះចំណាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់របស់រដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុ ទៅលើម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមនេះដែរ។
អាជីវករនៅផ្សាររាត្រី និងលក់ដូរនៅតាមឆ្នេរអូរឈើទាល ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកគាំទ្រចំណាត់ការរបស់អភិបាលក្រុងព្រះសីហនុ លោក អ៊ី សុខឡេង ទទួលស្គាល់ថា សត្វពាហនៈរួមមាន គោ ក្របី និងពពែ ជាដើម ពិតជាបានធ្វើឲ្យបាត់បង់សណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម និងប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលចូលមកទស្សនាខេត្តនេះ៖ «ជួនកាលសត្វពាហនៈទាំងនោះបានដេកនៅលើថ្នល់អនាធិបតេយ្យ និងជុះអាចម៍ពាសពេញថ្នល់ ធ្វើឲ្យបាត់បង់សោភណភាពក្រុង និងប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍ភ្ញៀវទេសចរថែមទៀត។ សូមសំណូមពរឲ្យអាជ្ញាធរចាត់វិធានការឲ្យបានក្តៅ និងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹម ដែលតែងលែងឲ្យដើរអនាធិបតេយ្យគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងបានបំផ្លាញដល់ទ្រព្យសម្បត្តិឯកជន ទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ និងបង្កឲ្យកើតមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាដើម»។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ លោក អ៊ី សុខា ស្នងការរងនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ និងជាប្រធានការិយាល័យកណ្ដាលនគរបាលសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ មានប្រសាសន៍ថា កម្លាំងជំនាញរបស់លោកត្រៀមសហការជាមួយរដ្ឋបាលក្រុង។ លោកស្នើដល់ម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងអស់នៅទូទាំងក្រុងព្រះសីហនុ ឲ្យចូលរួមសហការជាមួយអាជ្ញាធរ ដើម្បីរក្សាសោភណភាពក្រុងទេសចរណ៍មួយនេះឲ្យមានរបៀបរៀបរយល្អ និងជៀសផុតពីការផាកពិន័យធ្ងន់ធ្ងរតាមផ្លូវច្បាប់ ចំពោះកំហុសឆ្គងរបស់ខ្លួន៖ «កម្លាំងជំនាញរបស់ខ្ញុំនៅតាមប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាលនានា ឲ្យចុះស្រង់ស្ថិតិនៃចំនួនប្រជាពលរដ្ឋចិញ្ចឹមសត្វពាហនៈទាំងនោះ និងផ្តល់ការអប់រំឲ្យចូលរួមសហការជាមួយអាជ្ញាធរ ដោយមិនត្រូវឲ្យលែងសត្វចិញ្ចឹមរបស់ខ្លួនអនាធិបតេយ្យទៀតទេ។ ប៉ុន្តែបើម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមទាំងនោះមិនសហការ សមត្ថកិច្ចនឹងមានវិធានការតាមច្បាប់បន្តទៀត»។
ត្រង់ចំណុចនេះ អភិបាលក្រុងព្រះសីហនុ លោក អ៊ី សុខឡេង បានព្រមានទៅម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមថា បើមិនព្រមសហការជាមួយរដ្ឋបាលក្រុង និងអាជ្ញាធរនៅតាមសង្កាត់នានាទេ នៅសប្ដាហ៍ក្រោយនេះ ម្ចាស់សត្វគោ ក្របី និងពពែ ទាំងនោះ នឹងត្រូវរងនូវពិន័យធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះអាជ្ញាធរនឹងមិនអនុគ្រោះទៀតទេ។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ ម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមមួយចំនួន ឲ្យដឹងថា នឹងសហការជាមួយរដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុ ប៉ុន្តែមានម្ចាស់សត្វចិញ្ចឹមខ្លះទៀតនិយាយឡកឡឺយឲ្យអាជ្ញាធរក្រុងព្រះសីហនុ ចំពោះចំណាត់ការទៅលើការលែងសត្វចិញ្ចឹមរបស់ខ្លួន ដែលធ្លាប់តែលែងចោលឲ្យដើរនៅតាមទីសាធារណៈជាយូរមកហើយនោះ៕