Image may be NSFW.
Clik here to view.
ដោយ ជិន ជេដ្ឋា RFA 2016-07-29
សហគមន៍នេសាទនៅស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អះអាងថា បទល្មើសស្បៃមុងកើតមានច្រើនក្នុងរដូវទឹកឡើងនៅតាមឃុំមួយចំនួននៃស្រុកនេះ។ មន្ត្រីរដ្ឋបាលជលផលទទួលស្គាល់ថា តំបន់នោះអាចកើតមានបទល្មើសប្រភេទនេះខ្លះមែន ដោយសារឋិតនៅតំបន់ចុងកាត់មាត់ញកជាប់ព្រំប្រទល់ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្តកណ្ដាល តែបានចុះបង្ក្រាបជាប្រចាំ។
ពលរដ្ឋ និងសមាជិកសហគមន៍នេសាទនៅឃុំអំពិលទឹក ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ថា លូស្បៃមុងនៅភូមិស្ទឹងស្ងួត ប្រមាណ ៦០មាត់ និងនៅភូមិពីរទៀតគឺស្ដីបន្លិច និងភូមិអំពិលទឹក ជាច្រើនមាត់ទៀត ត្រូវគេដាក់ចាប់កូនត្រីជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ពួកគេថា បទល្មើសអាចកើតមានកាន់តែច្រើន ព្រោះពលរដ្ឋនៅតំបន់នេះងាកមកចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរកាន់តែច្រើន ហើយដាក់ស្បៃមុងប្រមូលយកត្រីល្អិតៗទៅធ្វើចំណីត្រីឆ្ដោរ។
សមាជិកសហគមន៍នេសាទភូមិស្ទឹងស្ងួត ម្នាក់ដែលថ្លែងក្នុងលក្ខខណ្ឌសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា ស្រះចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរកើតមានច្រើននៅក្នុងភូមិទាំងបី ក្រោយពីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រកាសបើកឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរឡើងវិញ។
លោកស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល ឬជំនាញជលផលទប់ស្កាត់បទល្មើសដាក់ស្បៃមុងចាប់ត្រីទាំងតូចទាំងធំទៅធ្វើចំណីត្រីឆ្ដោរ ដែលអាចបង្កមហន្តរាយដល់ពូជត្រីចម្រុះធម្មជាតិ៖ «អ្នកដែលល្មើសៗហ្នឹង អាងខាងជលផល យកលុយទៅសូកប៉ាន់ឲ្យជលផលបន្តិចបន្តួច ហើយខាងសហគមន៍ខ្ញុំឃើញបានរាយការណ៍ទៅដែរ តែគេមិនមកធ្វើអន្តរាគមន៍អ្វីសោះគ្រាន់តែអឺអើៗ។ (ជិន ជេដ្ឋា៖ ខាងជលផលហ្នឹងគេយកក្នុងមួយមាត់ប៉ុន្មានទៅ?) វាអត់ទៀងទាត់ទេលោកគ្រូ ជួនកាលទៅ ១០ម៉ឺន ឬ ១៥ម៉ឺនក្នុងមួយរដូវ តែគ្រាន់ថា ដល់ថ្ងៃណាគេចុះមកគេផ្ដល់ដំណឹងឲ្យសារដល់សារអត់ទាន់គេដដែលៗ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះវាមិនទាន់ចុះធ្វើដល់អ៊ីចឹង»។
ឆ្លើយតបបញ្ហានេះនាយខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផលកំពង់ឆ្នាំង លោក សោម ភិរុណ ថ្លែងថា មន្ត្រីជំនាញលោកបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការអភិរក្សធនធានជលផល និងទប់ស្កាត់បទល្មើសគ្រប់ប្រភេទ ជាពិសេសនៅក្នុងរដូវបិទនេសាទ។ ចំពោះបទល្មើសដាក់លូស្បៃមុងនៅឃុំអំពិលទឹក ស្រុកកំពង់ត្រឡាច អាចកើតមានខ្លះមែននៅតាមកន្លុកកន្លៀត ដែលជំនាញលោកចុះទៅកម្រនឹងជួប៖ «ភូមិហ្នឹងនៅជាប់ព្រំប្រទល់ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្តកណ្ដាល ដល់អ៊ីចឹងជួនកាលខ្ញុំធ្វើខាងខ្ញុំអស់ហើយ តែទឹកដីគេខុសពីខ្ញុំអ៊ីចឹង ខ្ញុំមិនលូកទៅបានទេ។ ខ្ញុំមិនឆ្លើយដាក់គេទេ! លុះត្រាតែខាងកំពង់ចាម ជួយទប់ស្កាត់ខាងណោះមក ខ្ញុំទៅខាងនេះទៅ ទើបបទល្មើសវាធូរស្បើយ»។
លោក សោម ភិរុណ បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានចេញសេចក្ដីប្រកាសមួយបើកទូលាយឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរឡើងវិញ។ ចំពោះប្រភពចំណីចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរដែលពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រះប្រមូលមកពីណានោះលោកមិនដឹងឡើយ ប៉ុន្តែការប្រើឧបករណ៍លូស្បៃមុងចាប់ត្រីល្អិតពីក្នុងបឹងទន្លេសាបមកធ្វើជាចំណីនោះ គឺជាទង្វើខុសច្បាប់ដែលខាងលោកត្រូវតែបង្ក្រាប។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសហគមន៍ នៃអង្គការហ្វេក (Fact) លោក អ៊ុក សុផាត យល់ថា ការបើកឲ្យមានសកម្មភាពចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរឡើងវិញ គឺអាចប៉ះពាល់ដល់ប្រភពត្រីធម្មជាតិ។ លោកជឿថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរដោយផ្ដល់ចំណីពីរោងចក្រផលិត ឬចំណីសិប្បនិម្មិតតែមួយមុខមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ដូច្នេះម្ចាស់ស្រះចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរនឹងប្រើឧបករណ៍ល្មើសច្បាប់ចាប់ត្រីល្អិតៗ ក្នុងបឹងធម្មជាតិទៅធ្វើជាចំណីដែលច្បាប់ជលផលបានហាមឃាត់ដាច់ខាត៕
Clik here to view.

ដោយ ជិន ជេដ្ឋា RFA 2016-07-29
សហគមន៍នេសាទនៅស្រុកកំពង់ត្រឡាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង អះអាងថា បទល្មើសស្បៃមុងកើតមានច្រើនក្នុងរដូវទឹកឡើងនៅតាមឃុំមួយចំនួននៃស្រុកនេះ។ មន្ត្រីរដ្ឋបាលជលផលទទួលស្គាល់ថា តំបន់នោះអាចកើតមានបទល្មើសប្រភេទនេះខ្លះមែន ដោយសារឋិតនៅតំបន់ចុងកាត់មាត់ញកជាប់ព្រំប្រទល់ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្តកណ្ដាល តែបានចុះបង្ក្រាបជាប្រចាំ។
ពលរដ្ឋ និងសមាជិកសហគមន៍នេសាទនៅឃុំអំពិលទឹក ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ថា លូស្បៃមុងនៅភូមិស្ទឹងស្ងួត ប្រមាណ ៦០មាត់ និងនៅភូមិពីរទៀតគឺស្ដីបន្លិច និងភូមិអំពិលទឹក ជាច្រើនមាត់ទៀត ត្រូវគេដាក់ចាប់កូនត្រីជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ពួកគេថា បទល្មើសអាចកើតមានកាន់តែច្រើន ព្រោះពលរដ្ឋនៅតំបន់នេះងាកមកចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរកាន់តែច្រើន ហើយដាក់ស្បៃមុងប្រមូលយកត្រីល្អិតៗទៅធ្វើចំណីត្រីឆ្ដោរ។
សមាជិកសហគមន៍នេសាទភូមិស្ទឹងស្ងួត ម្នាក់ដែលថ្លែងក្នុងលក្ខខណ្ឌសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា ស្រះចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរកើតមានច្រើននៅក្នុងភូមិទាំងបី ក្រោយពីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រកាសបើកឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរឡើងវិញ។
លោកស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល ឬជំនាញជលផលទប់ស្កាត់បទល្មើសដាក់ស្បៃមុងចាប់ត្រីទាំងតូចទាំងធំទៅធ្វើចំណីត្រីឆ្ដោរ ដែលអាចបង្កមហន្តរាយដល់ពូជត្រីចម្រុះធម្មជាតិ៖ «អ្នកដែលល្មើសៗហ្នឹង អាងខាងជលផល យកលុយទៅសូកប៉ាន់ឲ្យជលផលបន្តិចបន្តួច ហើយខាងសហគមន៍ខ្ញុំឃើញបានរាយការណ៍ទៅដែរ តែគេមិនមកធ្វើអន្តរាគមន៍អ្វីសោះគ្រាន់តែអឺអើៗ។ (ជិន ជេដ្ឋា៖ ខាងជលផលហ្នឹងគេយកក្នុងមួយមាត់ប៉ុន្មានទៅ?) វាអត់ទៀងទាត់ទេលោកគ្រូ ជួនកាលទៅ ១០ម៉ឺន ឬ ១៥ម៉ឺនក្នុងមួយរដូវ តែគ្រាន់ថា ដល់ថ្ងៃណាគេចុះមកគេផ្ដល់ដំណឹងឲ្យសារដល់សារអត់ទាន់គេដដែលៗ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះវាមិនទាន់ចុះធ្វើដល់អ៊ីចឹង»។
ឆ្លើយតបបញ្ហានេះនាយខណ្ឌរដ្ឋបាលជលផលកំពង់ឆ្នាំង លោក សោម ភិរុណ ថ្លែងថា មន្ត្រីជំនាញលោកបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការអភិរក្សធនធានជលផល និងទប់ស្កាត់បទល្មើសគ្រប់ប្រភេទ ជាពិសេសនៅក្នុងរដូវបិទនេសាទ។ ចំពោះបទល្មើសដាក់លូស្បៃមុងនៅឃុំអំពិលទឹក ស្រុកកំពង់ត្រឡាច អាចកើតមានខ្លះមែននៅតាមកន្លុកកន្លៀត ដែលជំនាញលោកចុះទៅកម្រនឹងជួប៖ «ភូមិហ្នឹងនៅជាប់ព្រំប្រទល់ខេត្តកំពង់ចាម និងខេត្តកណ្ដាល ដល់អ៊ីចឹងជួនកាលខ្ញុំធ្វើខាងខ្ញុំអស់ហើយ តែទឹកដីគេខុសពីខ្ញុំអ៊ីចឹង ខ្ញុំមិនលូកទៅបានទេ។ ខ្ញុំមិនឆ្លើយដាក់គេទេ! លុះត្រាតែខាងកំពង់ចាម ជួយទប់ស្កាត់ខាងណោះមក ខ្ញុំទៅខាងនេះទៅ ទើបបទល្មើសវាធូរស្បើយ»។
លោក សោម ភិរុណ បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានចេញសេចក្ដីប្រកាសមួយបើកទូលាយឲ្យមានការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរឡើងវិញ។ ចំពោះប្រភពចំណីចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរដែលពលរដ្ឋម្ចាស់ស្រះប្រមូលមកពីណានោះលោកមិនដឹងឡើយ ប៉ុន្តែការប្រើឧបករណ៍លូស្បៃមុងចាប់ត្រីល្អិតពីក្នុងបឹងទន្លេសាបមកធ្វើជាចំណីនោះ គឺជាទង្វើខុសច្បាប់ដែលខាងលោកត្រូវតែបង្ក្រាប។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសហគមន៍ នៃអង្គការហ្វេក (Fact) លោក អ៊ុក សុផាត យល់ថា ការបើកឲ្យមានសកម្មភាពចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរឡើងវិញ គឺអាចប៉ះពាល់ដល់ប្រភពត្រីធម្មជាតិ។ លោកជឿថា ការចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរដោយផ្ដល់ចំណីពីរោងចក្រផលិត ឬចំណីសិប្បនិម្មិតតែមួយមុខមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ដូច្នេះម្ចាស់ស្រះចិញ្ចឹមត្រីឆ្ដោរនឹងប្រើឧបករណ៍ល្មើសច្បាប់ចាប់ត្រីល្អិតៗ ក្នុងបឹងធម្មជាតិទៅធ្វើជាចំណីដែលច្បាប់ជលផលបានហាមឃាត់ដាច់ខាត៕