ដោយ ម៉ែន សុធីរ RFA 2016-05-08
ពលរដ្ឋដែលជួបគ្រោះរាំងស្ងួតនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាល រកយុទ្ធសាស្ត្ររយៈពេលវែងដែលធានាពីនិរន្តរភាពការផ្តល់ប្រភពទឹកដល់ពលរដ្ឋនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល និងតំបន់ងាយរងគ្រោះ។ ការអំពាវនាវនេះ បន្ទាប់ពីគ្រោះរាំងស្ងួតក្នុងឆ្នាំនេះ បណ្ដាលឲ្យទឹកស្ទឹង អូរ និងបឹង ជាដើម រីងហួតហែង រីឯអណ្ដូងទឹកភាគច្រើន ក៏រីងខះគ្មានទឹក បង្កការលំបាកធ្ងន់ធ្ងរដល់ជីវភាពរស់នៅពលរដ្ឋ។
ពលរដ្ឋរស់នៅស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ និងស្រុកសៀមប៉ាង ខេត្តស្ទឹងត្រែង ចាត់ទុកគ្រោះរាំងស្ងួតនៅឆ្នាំ២០១៦ នេះ គឺជាបាតុភូតដ៏អាក្រក់បំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលពួកគាត់ពុំធ្លាប់ជួបជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក ធ្វើឲ្យទីតាំងភូមិសាស្ត្រដែលធ្លាប់ផ្តល់ប្រភពទឹកសំខាន់ បានរីងហួតហែង រីឯស្មៅ និងស្លឹករុក្ខជាតិជាចំណីសត្វ ក៏ស្វិតងាប់។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិខិះក្រោម នៃឃុំព្រែកមាស ស្រុកសៀមប៉ាង លោក គង់ សាវ៉ាត់ កត់សម្គាល់ថា ទឹកអណ្ដូងដែលជាប្រភពទឹកចុងក្រោយរបស់អ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសារកំពុងប្រើប្រាស់បច្ចុប្បន្នមាន ៨អណ្ដូង និងបានរីងខះគ្មានទឹកចំនួន ៥អណ្ដូង។ លោកបារម្ភថា ទឹកអណ្ដូងទាំងបីនោះ អាចនឹងរីងខះប្រសិនបើគ្រោះរាំងស្ងួតនៅបន្តអូសបន្លាយពេល។ លោកថា បញ្ហាខ្វះខាតទឹកប្រើប្រាស់ បង្កការលំបាកដល់សត្វចិញ្ចឹមអ្នកភូមិធ្ងន់ធ្ងរ មានគោក្របីអ្នកស្រុកសៀមប៉ាង នៅតែបន្តងាប់ និងគោក្របីជាច្រើនក្បាលផ្សេងទៀតបាត់ក្នុងព្រៃ៖ «អង្គការរាជរដ្ឋាភិបាល បើមិនជួយ ចប់ហើយឆ្នាំក្រោយ។ អណ្ដូងវាចេញអត់គ្រប់គ្រាន់ប៉ុន្មានទេ ទឹកចង់រីងស្ងួតអស់ហើយ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតរស់នៅឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ លោក អ៊ុក ម៉ៅ លើកឡើងថា វាជារឿងចម្លែកដែលទឹកអណ្ដូងឆ្នាំនេះរីងខះស្ទើរគ្មានសល់។ ទឹកអណ្ដូងជិត ១០អណ្ដូងក្នុងភូមិ សល់តែពីរអណ្ដូងប៉ុណ្ណោះដែលទ្រទ្រង់ការរស់នៅអ្នកភូមិ។ លោកអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ផ្តល់អណ្ដូងលូ ឬអណ្ដូងយោងដែលបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់អ្នកភូមិប្រើប្រាស់ ប្រសើរជាងអណ្ដូងស្នប់៖ «ទឹកអណ្ដូងក៏រីង អណ្ដូងក៏រីង និងខូច។ ប្រជាជនខ្វះទឹកច្រើនណាស់ ចង់សំណូមពរឲ្យដាក់អណ្ដូងលូ។ បើវាខូចយ៉ាងណា យើងបានយោង»។
មេភូមិវាលពោធិ៍ ឃុំអន្លង់ភេ ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ លោក អឿន ខន ឲ្យដឹងថា ទឹកអូរដែលបានរីងខះនោះ ផ្ដើមមានទឹកឡើងវិញហើយ បន្ទាប់ពីមានភ្លៀងធ្លាក់កក់ខែកាលពីថ្ងៃទី៦ ឧសភា។ លោកថា រណ្ដៅតាមអូរដែលអ្នកភូមិច្រោះ ក៏ផ្ដើមមានទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ប្រើប្រាស់បណ្ដោះអាសន្ន តែទឹកនោះមានលក្ខណៈល្អក់៖ «អណ្ដូងស្នប់ខូចញឹកញាប់ បើអណ្ដូងលូកាន់តែប្រសើរ»។
កាលពីថ្ងៃទី៦ ឧសភា ខេត្តស្ទឹងត្រែង ផ្ដើមមានភ្លៀងកក់ខែដំបូង បានជួយសម្រាលការលំបាកពលរដ្ឋដែលខ្វះខាតទឹកមួយចំនួន ក៏ប៉ុន្តែភ្លៀងនោះក៏មិនធ្លាក់ទូទាំងខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែរ ជាពិសេសនៅឃុំព្រែកមាស ស្រុកសៀមប៉ាង និងផ្នែកខ្លះនៅស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ក៏ពុំទាន់មានភ្លៀងធ្លាក់ដែរ។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ម៉ែន គុង មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរខេត្ត កំពុងសិក្សាពិនិត្យលទ្ធភាពត្រៀមលក្ខណៈបង្ការគ្រោះរាំងស្ងួតរយៈពេលវែង ដោយជីកប្រឡាយទឹក និងអណ្ដូងទឹកស្អាតនៅតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះ។ លោកថា អាជ្ញាធរខេត្តបានជីកស្រះចំនួន៣ នៅស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ និងជីកអណ្ដូងស្នប់ជូនពលរដ្ឋងាយរងគ្រោះនៅភូមិខិះក្រោម ចំនួន ៥អណ្ដូង៖ «យើងពិនិត្យមើលស្រះទឹកបច្ចុប្បន្ន ហើយយើងកែសម្រួលប្រព័ន្ធស្រះឡើងវិញ ហើយពិនិត្យមើលទីតាំងមួយចំនួនទៀតដែលអាចមានលទ្ធភាពជីកស្រះទឹកបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការពារ និងជាកន្លែងស្តុកទឹកដែលមានរយៈពេលវែង»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង ផ្តល់ទស្សនៈថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែធានាការដោះស្រាយផ្តល់ប្រភពទឹកជូនពលរដ្ឋរយៈពេលវែង ដូចជាទឹកអណ្ដូងលូ ឬអណ្ដូងយោង និងប្រឡាយទឹកដែលធានាពីនិរន្តរភាពទឹកខែប្រាំង ដើម្បីត្រៀមសង្គ្រោះ បើមានគ្រោះរាំងស្ងួត។ លោកបញ្ជាក់ថា គ្រោះរាំងស្ងួតនៅឆ្នាំនេះ គឺជាបទពិសោធន៍ដ៏សំខាន់មួយដែលអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលត្រូវសិក្សា និងស្រាវជ្រាវរកដោះស្រាយ ប្រសិនបើគ្រោះរាំងស្ងួតកើតមាននៅឆ្នាំក្រោយ។ លោក យង់ គិមអេង ចាត់ទុកការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្ដៅខ្លាំង ក៏ជាផ្នែកមួយបណ្ដាលមកពីការបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិ៖ «ចំពោះបញ្ហានេះ រដ្ឋាភិបាលគួរតែពិនិត្យឡើងវិញទៅលើលទ្ធភាព ថាតើនយោបាយសម្រាប់ទប់ទល់គ្រោះរាំងស្ងួត គួរតែមានប្រភពទឹកដែលអាចធានាបានសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួនពលរដ្ឋផង និងសម្រាប់ស្រោចស្រព»។
គ្រោះរាំងស្ងួតនៅខេត្តស្ទឹងត្រែង បានកើតឡើងស្ទើរគ្រប់ស្រុកនៃខេត្តស្ទឹងត្រែង ក្នុងនោះស្រុកដែលរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ គឺស្រុកសៀមប៉ាង និងស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់។ ដោយឡែកស្រុកសៀមប៉ាង អាជ្ញាធរស្រុកសៀមប៉ាង ឲ្យដឹងថា នៅឃុំចំនួន៣ គឺឃុំស្រែសំបូរ ឃុំព្រែកមាស និងឃុំសេកុង។
របាយការណ៍អាជ្ញាធរស្រុកសៀមប៉ាង ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឲ្យដឹងថា គោក្របីយ៉ាងហោចណាស់ងាប់ជាង ៣០០ក្បាល ដោយសារគ្រោះរាំងស្ងួតអំឡុងខែមេសា៕