ដោយ យន់ សាមៀន RFA 2016-08-23
មេធាវីលោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំង និងជាខ្មែរ-អាមេរិកាំង ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅកម្ពុជា ស្នើឲ្យតុលាការផ្ដល់សេចក្ដីបង្គាប់ ឬហៅជាអង់គ្លេសថា (jurisdictional discovery) ដើម្បីអាចឲ្យដើមបណ្ដឹង មានលទ្ធភាពស្វែងរកការពិតពីបទល្មើសមួយចំនួនដែលបានប្រព្រឹត្តឡើងដោយរបបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងកូនប្រុសរបស់លោក។ តុលាការគ្រោងនឹងបើកសវនាការនៅដើមខែកញ្ញា ខាងមុខនេះ។
តុលាការទីក្រុងឡូសអែនជឺឡេស (Los Angeles) នៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា (California) នឹងបើកសវនាការលើកដំបូងចំពោះករណីបណ្ដឹងរបស់លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា ចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កូនប្រុសលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ពីបទធ្វើទារុណកម្ម និងអំពើភេរវកម្ម។ តុលាការក៏នឹងពិនិត្យករណីបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី និងបទឧក្រិដ្ឋ ពាក់ព័ន្ធរឿងអង្គរក្សលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត វាយប្រហារលើស្មៀនជនជាតិអាមេរិក ម្នាក់ឲ្យរងរបួសធ្ងន់។
សវនាការនឹងធ្វើឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ខាងមុខ។ គោលបំណងនៃសវនាការនេះ គឺដើមបណ្ដឹងស្នើឲ្យតុលាការចេញសេចក្ដីបង្គាប់ ឬហៅជាអង់គ្លេសថា ដើម្បីឲ្យដើមបណ្ដឹងអាចស្វែងរកព័ត៌មានសំខាន់ៗមួយចំនួនជាប្រយោជន៍បង្ហាញឲ្យច្បាស់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងយុទ្ធនាការជាប្រព័ន្ធទុក្ខបុកម្នេញខ្មែរ-អាមេរិកាំង ដែលវិលត្រឡប់ទៅស្នាក់នៅប្រទេសកំណើត តាមរយៈការធ្វើទារុណកម្ម ការកាប់សម្លាប់ ចាប់ដាក់ពន្ធនាគារដើម្បីគំរាមកំហែង និងបង្ការកុំឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរ-អាមេរិកាំង ទាំងនោះ អាចប្រកួតប្រជែងអំណាចនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងការបោះឆ្នោតសកលនៅឆ្នាំ២០១៨ បាន។
សេចក្ដីបង្គាប់ ជាការបង្គាប់បញ្ជារបស់តុលាការដែលអាចអនុញ្ញាតឲ្យដើមបណ្ដឹងទទួលបានព័ត៌មានពិតពីចុងចោទ មានន័យថា ចុងចោទត្រូវតែផ្ដល់ព័ត៌មានតាមសំណើរបស់ដើមបណ្ដឹងតាមរយៈការយល់ព្រមរបស់តុលាការ។
មេធាវីលោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា គឺលោកមេធាវី លោក មូរតុន ក្លារ (Morton Sklar) បញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើតុលាការសម្រេចតាមសំណើរបស់ដើមបណ្ដឹងនោះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវតែបញ្ចេញព័ត៌មានអាម៉ាស់ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស រួមទាំងការវាយប្រហារទៅលើជំនួយការរត់លិខិតស្នាមតុលាការ លោក ផល ហេយស៍ (Paul Hayes) នៅពេលលោកបានយកលិខិតមួយច្បាប់ទៅឲ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីខែមេសា និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាប្រព័ន្ធ ដើម្បីបំបិទមាត់អ្នករិះគន់ និងគណបក្សប្រឆាំង។
បណ្ដឹងប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាករណីពិសេស ជាធម្មតាតុលាការអាមេរិក មិនអនុញ្ញាតឲ្យមានបណ្ដឹងប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលបរទេសនៅលើទឹកដីអាមេរិកទេ ប៉ុន្តែច្បាប់ប្រឆាំងអំពើភេរវកម្មអាមេរិក បើកឲ្យមានករណីលើកលែងប្រសិនបើពលរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានគេធ្វើទារុណកម្ម និងរងគ្រោះដោយសារអំពើហិង្សា។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានជួលមេធាវីដ៏ល្បីល្បាញម្នាក់នៅទីក្រុងឡូសអែនជឺឡេស ដើម្បីការពារក្ដីលោក។ មេធាវី លោក ចន ផូសែល (John Purcell) នឹងឡើងការពារក្ដីលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅក្នុងសវនាការ។
លោក មូរតុន ក្លារ ស្វាគមន៍ចំពោះការស្វះស្វែងការពារក្ដីរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ «នេះបង្ហាញការយកចិត្តទុកដាក់ និងក្ដីបារម្ភរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំពោះបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណីដែលយើងបានដាក់នៅរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា។ ពួកគេបានជួលក្រុមហ៊ុនមេធាវីដែលយកឈ្នួលដ៏ថ្លៃមួយដើម្បីការពារក្ដីរបស់ពួកគេ។ នេះបញ្ជាក់ថា ពួកគេកំពុងព្រួយបារម្ភបណ្ដឹងរបស់យើងនៅតុលាការ។ នេះមានន័យថា ប្រសិនបើគេមិនបារម្ភយើងមិនជួលមេធាវីដែលយកឈ្នួលថ្លៃឡើយ»។
អាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីបកស្រាយពាក់ព័ន្ធនឹងសវនាការនៅថ្ងៃទី១ កញ្ញា បាននៅឡើយទេ កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ប៉ុន្តែលោកធ្លាប់បដិសេធថា លោកមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការចោទប្រកាន់ឡើយ។
លោក មូរតុន ក្លារ គ្រោងនឹងផ្ដល់ភស្តុតាងមួយចំនួនទៅតុលាការ រួមមានវីដេអូ និងរូបភាពពាក់ព័ន្ធនឹងការវាយប្រហារលោក ផល ហេយស៍។ លោកនឹងធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានក្រោយបញ្ចប់សវនាការ៕