ដោយ ឡេង ម៉ាលី RFA 2016-08-28
មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឲ្យដឹងថា គណបក្សនេះនឹងមានយន្តការជំរុញឲ្យកម្មករកម្មការិនីទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅមូលដ្ឋាន។ យន្តការនេះ ត្រូវបានមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ថ្លែងថា ប្រការសំខាន់ គឺការចុះឈ្មោះនៅថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។
អគ្គលេខាធិការគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ថ្លែងនៅក្នុងវីដេអូនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ សីហា ថា គណបក្សលោកនឹងធ្វើសារដើម្បីផ្សព្វផ្សាយឲ្យកម្មករកម្មការិនីបានដឹងអំពីការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ហើយនឹងជំរុញឲ្យមានការបន្ថែមថ្ងៃចុះឈ្មោះនៅថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក៏នឹងជួយជំរុញឲ្យមានការឈប់សម្រាកពិសេសសម្រាប់ការចុះឈ្មោះនេះដែរ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង ថ្លែងថា «ក្រសួងការងារ ក្រុមតំណាងបានដាក់ទៅ ប៉ុន្តែយើងមិនទាន់បានចម្លើយយ៉ាងម៉េចនៅឡើយទេ ព្រោះអាហ្នឹងទុកសិទ្ធិរបស់ក្រសួង។ ឥឡូវនេះ ការចុះឈ្មោះហ្នឹងគេបើកទូលាយ។ ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានទីសំណាក់លើសពីមួយកន្លែង អាចចុះឈ្មោះនៅកន្លែងណាក៏បានដែរ គឺកន្លែងធ្វើការក៏បាន កន្លែងទីកំណើតក៏បានដែរ ស្រេចតែចិត្តសាមីខ្លួនគេ។ ប៉ុន្តែអ្វីក៏ដោយ យើងចង់ឲ្យដោយសារកម្មករកម្មការិនីគាត់មានទីសំណាក់របស់គាត់នៅកន្លែងធ្វើការងារ។ ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះ គាត់ចង់ទៅចុះឈ្មោះនៅស្រុកកំណើត ឬទីលំនៅអចិន្ត្រៃយ៍របស់គាត់ គាត់ត្រូវការពេលវេលាធ្វើម៉េចឲ្យគាត់អាចចុះឈ្មោះបានដោយគេមិនកាត់ប្រាក់ខែ គេមិនបណ្ដេញចេញ»។
ការថ្លែងរបស់លោក អេង ឆៃអ៊ាង គឺធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកបានពិភាក្សាជាមួយក្រុមសកម្មជន និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅទីស្នាក់ការកណ្ដាលគណបក្ស កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៦ សីហា។ កិច្ចពិភាក្សានោះ គឺផ្ដោតលើប្រធានបទ “ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត” ក្នុងវេទិកានយោបាយរបស់ខ្លួន។ ក្នុងកិច្ចពិភាក្សានោះ ទាំងសកម្មជន និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចង់ឲ្យកម្មករកម្មការិនីទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេ។
មន្ត្រីក្រុមការងារគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ហូរ វ៉ាន់ បញ្ជាក់បន្ថែមថា ពួកលោកនឹងជួបពិភាក្សាអំពីបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងការចុះឈ្មោះនេះ ជាមួយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) នៅថ្ងៃអង្គារ ទី៣០ សីហា៖ «សំខាន់ភ្ជុំបិណ្ឌហ្នឹង យើងចង់ឲ្យ គ.ជ.ប ធ្វើការព្រឹក ឬល្ងាចក្នុងបីថ្ងៃហ្នឹង ដើម្បីជាឱកាសល្អ កម្មករទៅលំនៅរៀងខ្លួន ឆ្លៀតឱកាសហ្នឹងចុះឈ្មោះឲ្យហើយទៅ»។
ទាក់ទងនឹងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនេះដែរ ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក ត្រូវបានសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកស្រង់យកសម្ដីរបស់លោកនៅថ្ងៃទី២៨ សីហា ថា លោក សម រង្ស៊ី គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលកំពុងនៅក្រៅប្រទេសនោះ មិនអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតបានទេ ព្រោះលោក សម រង្ស៊ី មានដីកាចាប់ខ្លួនពីតុលាការ។ ប្រសាសន៍របស់លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក ជាប្រតិកម្មតបទៅនឹងប្រសាសន៍របស់អនុប្រធាន គ.ជ.ប គឺលោក គួយ ប៊ុនរឿន ដែលកាលពីថ្ងៃទី២៦ សីហា ថ្លែងថា តាមគោលការណ៍ច្បាប់ លោក សម រង្ស៊ី អាចមានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែលោកបញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋទូទៅមានសិទ្ធិប្ដឹងជំទាស់ការចុះឈ្មោះនោះបាន បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញថា លោក សម រង្ស៊ី មិនបានបំពេញលក្ខណៈច្បាប់ណាមួយ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងសុំការបញ្ជាក់ពីលោក ស៊ិក ប៊ុនហុក បានទេនៅរសៀលថ្ងៃទី២៨ សីហា។ អគ្គលេខាធិការ លោក ទេព នីថា និងមន្ត្រីព័ត៌មាន គ.ជ.ប លោក ខន កែវមនោ មិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីបន្ថែមជុំវិញប្រសាសន៍របស់លោក ស៊ិក ប៊ុនហុក នោះទេ។
លោក សម រង្ស៊ី សព្វថ្ងៃដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេស ត្រូវបានតុលាការចេញសេចក្ដីសម្រេចកំណត់ថា លោកជាទណ្ឌិត។ កាលពីឆ្នាំ២០១៣ លោក សម រង្ស៊ី ក៏មានស្ថានភាពដូចគ្នានេះដែរ ប៉ុន្តែលោកបានទទួលតំណែងជាតំណាងរាស្ត្រ បន្ទាប់ពីព្រះមហាក្សត្រប្រទានការលើកលែងទោស។ ប៉ុន្តែលើកនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសថា លោកនឹងមិនចុះហត្ថលេខាលើសំណើសុំលើកលែងទោសទៀតទេ។
គ.ជ.ប នឹងចាប់ផ្ដើមការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ពីដើមខែកញ្ញា ដល់ចុងខែវិច្ឆិកា ហើយនឹងបិទបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧។
ថ្មីៗនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា ដើម្បីផ្ដល់ភាពងាយស្រួល ពលរដ្ឋអាចចុះឈ្មោះនៅកន្លែងដែលខ្លួនកំពុងស្នាក់អាស្រ័យបាន។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី មនុស្សមួយចំនួន រួមទាំងអ្នកនយោបាយផងយល់ថា ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ រឹតតែផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់កម្មករចំណាកស្រុកដែលវិលទៅស្រុក-ភូមិវិញពេលបុណ្យនោះ៕