ដោយ ជិន ជេដ្ឋា RFA 2016-09-10
កសិករជាច្រើនភូមិនៃឃុំត្រពាំងជង ស្រុកបាកាន ខេត្តពោធិ៍សាត់ ត្អូញត្អែរពីតម្លៃស្រូវចុះថោក និងនៅតំបន់ខ្លះឈ្មួញលែងចុះទិញស្រូវរបស់កសិករទៀតផង ដែលធ្វើឲ្យពួកគេប្រឈមនឹងការខ្វះខាតប្រាក់សងបំណុលធនាគារ ឬសងថ្លៃជី និងថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត។ អាជ្ញាធរថា គេមិនអាចជួយរកទីផ្សារជូនកសិករ ឬធ្វើអ្វីបានក្រៅពីរង់ចាំមើលឈ្មួញចុះទិញនោះទេ។
ក្រុមកសិករនៅឃុំត្រពាំងជង ស្រុកបាកាន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ថា ស្រូវផ្កាម្លិះដែលជាប្រភេទស្រូវក្រអូបធ្លាប់មានតម្លៃជាង១ពាន់រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នធ្លាក់ថ្លៃមកនៅត្រឹម ៨៥០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម ហើយនៅស្រូវនៅភូមិខ្លះឈ្មួញសាញមិនទិញទៀត។ នៅគ្រាដែលកសិករប្រញឹកច្រូតកាត់ប្រមូលផល មានកសិករខ្លះដំអក់មិនទាន់ច្រូតកាត់រង់ចាំស្រូវឡើងថ្លៃ។
កសិករម្នាក់រស់នៅភូមិពោធិ៍យំ នៃឃុំត្រពាំងជង លោកស្រី ចាប ជៀម មានប្រសាសន៍ថា រយៈពេលបីថ្ងៃហើយ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី៧ ខែកញ្ញា ឈ្មួញលែងចុះទិញស្រូវ បន្ទាប់ស្រូវសើមប្រភេទផ្កាម្លិះធ្លាក់ថ្លៃមកនៅត្រឹម ៨៥០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ ដើម្បីឆាប់បានលុយសងគេ និងដោះស្រាយជីវភាព លោកស្រីលែងចង់គិតពីតម្លៃហើយឲ្យតែមានឈ្មួញចុះទិញគាត់នឹងច្រូតលក់ភ្លាម៖ «តម្លៃ ៩០០ ហើយឥឡូវធ្លាក់នៅតែ ៨០០ ក៏គេមិនទិញទៀត ឥឡូវគេផ្អាកទិញពីរបីថ្ងៃហើយ។ គេថា គេមិនទិញ យកទៅតាមរោងម៉ាស៊ីនគេមិនទិញ ឮសូរថៅកែថាអ៊ីចឹង។ ស្រូវមិនល្អម៉េច! បើស្រូវរាល់ឆ្នាំពេលច្រូត ថៅកែទៅដណ្ដើមទិញដល់ៗស្រែ ដល់ឆ្នាំនេះស្រូវធ្លាក់ចុះអត់ទាំងឈ្មួញ អត់ទាំងថៅកែបណ្ដោយ»។
ចំណែកកសិករម្នាក់ទៀតលោក សៀម កុសល បញ្ជាក់ថា គ្រួសារលោក និងពលរដ្ឋក្នុងឃុំជាច្រើនទៀតប្រមូលផលបានប្រមាណ ៣០% ហើយមកដល់ពេលនេះ។ លោកស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល ឬមន្ត្រីជំនាញពាក់ព័ន្ធជួយរកទីផ្សារជូនកសិករឲ្យបានយ៉ាងហោចណាស់តម្លៃមួយពាន់រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម ទើបកសិករអាចទូទាត់ថ្លៃដើមផលិតស្រូវ និងបានសល់ប្រាក់ខ្លះគ្រាន់ទ្រទ្រង់ជីវភាពគ្រួសារ៖ «ឥឡូវនេះតំបន់ខ្ញុំនេះបើគិតទៅមិនតិចភូមិទេ វានៅឃុំត្រពាំងជង ទាំងមូល។ ស្រូវនៅប៉ែកខាងលើនេះវាក្បែររាប់រយហិកតារបើគិតទៅ។ សូមសំណូមពរគ្រាន់តែឲ្យមានតម្លៃលើទីផ្សារហើបបន្តិច (បានថ្លៃបន្ដិច) ប្រជាពលរដ្ឋថ្ងូរស្រែកមាំណាស់ ព្រោះអីវាថោកពេកលោកគ្រូ»។
ទាក់ទងបញ្ហានេះមេឃុំត្រពាំងជង លោក អ៊ឹម សាមិន ថាកន្លងទៅមានមន្ត្រីចុះអប់រំផ្សព្វផ្សាយពីការផលិតស្រូវបែបណាដែលមានគុណភាពល្អ និងលក់បានថ្លៃ ប៉ុន្តែរបបទីផ្សារសេរីមិនអាចរក្សាលំនឹងតម្លៃថ្លៃរហូតបាននោះទេ ហើយអាជ្ញាធរក៏មិនអាចជួយឲ្យតម្លៃស្រូវឡើងថ្លៃបានដែរ។
លោកសង្កេតឃើញថា រាល់ឆ្នាំស្រូវលក់បានថ្លៃនៅក្នុងខែសីហា ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះមានបញ្ហារាំងស្ងួតបានអូសបន្លាយការប្រមូលផលមកដល់ខែកញ្ញា ស្រាប់តែតម្លៃស្រូវចុះថោកតែម្ដង៖ «វាប្រភេទស្រូវសែនក្រអូប ហើយធ្លាប់កន្លងទៅបើខែ៨ លក់គ្រាន់បានថ្លៃ ដល់ចូលដល់ខែ ៩ អត់សូវបានថ្លៃទេ ឆ្នាំទៅមិញក៏អ៊ីចឹងដែរ ឲ្យតែចូលខែ៩។ ទេ! មិនដឹងជាហេតុម៉េចទេ ហេតុរោងម៉ាស៊ីនថាអ្នកត្រូវការតិច អាអ្នកផលិតបានវាច្រើនបើតាមមើល។ ទេ! ច្រើនដែរបែបចូលចង់ ១០០ហិកតារតាមមើល»។
លោកបញ្ជាក់ថា ឃុំត្រពាំងជង មានភូមិចំណុះ ២០ភូមិ ក្នុងនោះមានភូមិកំពុងច្រូតកាត់ប្រមូលផលស្រូវចំនួន ៩ភូមិ។ កសិករក្នុងឃុំនេះបង្កបង្កើនបានពីរដងក្នុង១ឆ្នាំ ដោយសារមានប្រភពទឹកនៅក្បែរ។
ទាក់ទងនឹងការអន្តរាគមន៍តម្លៃស្រូវនៅលើទីផ្សារនេះ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់ប្រកាសផ្ដន្ទាទោសអាជ្ញាធរណាដែលឃុបឃិតជាមួយឈ្មួញក្នុងការកាងទិញកសិផលផ្ដាច់មុខ។ លោកថា យន្តការទីផ្សារជាអ្នកកាត់សេចក្ដីដែលមានន័យថា អ្នកណាហ៊ានទិញកសិផលក្នុងតម្លៃថ្លៃខ្ពស់ គឺកសិករត្រូវតែលក់ឲ្យអ្នកនោះ មិនត្រូវទុកឲ្យមានជើងកាងកើតឡើងទេ៕
