Image may be NSFW.
Clik here to view.
ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា RFA 2016-09-23
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ លើកឡើងកម្ពុជា ត្រូវតែមាន ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ដើម្បីលើកកម្ពស់ អភិបាលកិច្ច និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ការលើកឡើងនេះ នៅស្របពេលក្រសួងព័ត៌មាន និង ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ កំពុងតែដំណើរការជជែកពិភាក្សា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ដែលមាន៩ ជំពូក និង៣៦មាត្រា។ ប៉ុន្តែសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ គេរកឃើញថា មានការរឹតត្បិតសេរីភាពសារព័ត៌មាន ហើយក្រុមអ្នកសាព័ត៌មានទាមទារឲ្យកែប្រែ និងដកចេញមាត្រាមួយចំនួន។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន មានភាពចម្រូងចម្រាស់ នៅក្នុងជំពូកមួយចំនួន ដែលក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តជាតិ រកឃើញថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ បិទសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកសារព័ត៌មានទៅវិញ។
ការលើកឡើងបែបនេះ នៅក្នុងវេទិកាពិភាក្សាផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន នៅថ្ងៃទី២២កញ្ញា ដែលរៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ហៅកាត់ថា CCIM និងអង្គការយូណេស្កូ (UNESCO)។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ លោក ប៉ា ងួនទៀង ដែលជាសមាជិកក្រុមបច្ចេកទេសពិភាក្សា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមានប្រសាសន៍ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មានចំណុចមិនច្បាស់លាស់ជាច្រើន ដូចជាការចែងអំពីព័ត៌មានសម្ងាត់ មិនបានបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ថា ព័ត៌មានប្រភេទណាខ្លះដែលជាព័ត៌មានសម្ងាត់មិនអាចផ្សព្វផ្សាយបាន និងការកំណត់ទោសទណ្ឌអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកស្នើសុំព័ត៌មានជាដើម៖ «កាលណាព័ត៌មានសម្ងាត់ ដែលសាមីខ្លួនមិនឲ្យ គេយកលេសថាព័ត៌មានសម្ងាត់ ហើយស្ថាប័នសាធារណៈនេះ ក្នុងការមិនផ្ដល់ព័ត៌មាន»។
តំណាងការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា អ្នក ស្រី វ៉ាន់ ហ៊ីលី (Wan-Hea Lee ) ធ្លាប់ឲ្យដឹងថា ច្បាប់សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានមានសារៈសំខាន់ ត្រូវតែទាមទារឲ្យមានការការពារអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មានសម្ងាត់ ដូចជា ព័ត៌មានដែលទាក់ទងនឹងសន្តិសុខជាតិជាដើម។ អ្នកស្រីថា កន្លងមកអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មានសម្ងាត់ តែងរងទារុណកម្ម និងធ្វើបាប ហេតុនេះចាំបាច់ ត្រូវពង្រឹងច្បាប់ ឬ ប្រព័ន្ធតុលាការឲ្យឯករាជ្យ ដើម្បីឲ្យអ្នករាយការណ៍មានជំនឿចិត្តហ៊ានផ្ដល់ព័ត៌មាន សម្ងាត់ដោយមិនភ័យខ្លាច ដែលត្រូវបានទទួលខុសត្រូវដោយច្បាប់។
ក្រួសងព័ត៌មាន និងអង្គការយូណេស្កូបានចុះអនុសារណៈយោគយល់ (MOU) ដើម្បីអនុវត្ត គម្រោង លើកកម្ពស់ការតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន កាលពីឆ្នាំ២០១៤ ក្រោមជំនួយឧបត្ថម្ភថវិកាជាង១លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ពីរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែត (Sweden) តាមរយៈអង្គការយូណេស្កូ។ មកទល់ពេលនេះ ក្រសួងព័ត៌មាន បានបង្កើត ក្រុមបច្ចេកទេស ដែលមានតំណាងពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល អង្គការយូណេស្កូ ចូលរួមពិភាក្សា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ បានចំនួន១០លើករួចមកហើយ ដែលកិច្ចពិភាក្សានេះ គេបានពិនិត្យ មើលបានចំនួន១៥មាត្រាក្នុងចំណោម៣៦មាត្រា។
មន្ត្រីជំនាញបច្ចេកទេសការងារ និងទំនាក់ទំនង នៃអង្គការយូណេស្កូ កញ្ញា ជេម៉ី លី (Jamie Lee) មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងដំណើរការធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មានសកម្មភាពធំៗចំនួន៤ ទី១ ធ្វើវេទិកាជាមួយអង្គការ សង្គមស៊ីវិល ទី២ ធ្វើវេទិកាក្នុងសហគមន៍ ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋយល់ដឹង និងការប្រមូលមតិយោបល់ពីពលរដ្ឋ ទី៣ ការបណ្ដុះបណ្ដាល អ្នករៀបចំធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ ឲ្យស្វែងយល់ពីច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ និងទី៤ ប្រជុំក្រុមការងាររយៈពេល៣ខែម្ដង។
នៅក្នុងវេទិកាពិភាក្សា ដែលមានអ្នកសារព័ត៌មានជាតិនិងអន្តរជាតិមកពីស្ថាប័នផ្សេងៗ បានជជែក ដេញដោលខ្លាំង ដោយអ្នកសារព័ត៌មានព្រួយបារម្មណ៍ ពីសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ នេះ ថាមានការរឹតត្បិត ដែលអ្នកខ្លះថា ក្នុងមាត្រាខ្លះអាក្រក់ មានភាពមិនច្បាស់លាស់ បិទសេរីភាព ទាំងអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មាន និង អ្នកស្នើសុំព័ត៌មាន។
Image may be NSFW.
Clik here to view.
ក្រៅពីនេះទៀត ជំពូកមួយចំនួន អ្នកពិភាក្សាដេញដោលខ្លាំង នៅក្នុងជំពូក៣ ស្ដីពី នីតិវិធីស្នើសុំនិងផ្ដល់ព័ត៌មាន មាត្រា១៥ នៃច្បាប់នេះ គឺ អ្នកស្នើសុំមានចេតនាឆាឆៅរំខានដល់ប្រតិបត្តិការរបស់ស្ថាប័នសាធារណៈ ចំណុចបដិសេធដល់អ្នកស្នើសុំព័ត៌មានដដែលៗ ក្នុងរយៈពេលក្រោម៤ខែ និងការជជែកដេញដោលគ្នាទៅលើចំណុច បុគ្គលប្រព្រឹត្តអំពើឆាឆៅរំខាន ដែលផ្ដល់ផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី១សប្ដាហ៍ទៅ១ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ពី១ម៉ឺនរៀល ទៅ១សែនរៀល។ ក្រុមការងារពិភាក្សាយល់ថា ការចែងនេះ គឺជាការដាក់កំហិត និងប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍សាធារណជន និងអ្នកស្នើសុំ ឬអ្នកសារព័ត៌មាន។
ទាក់ទងនិងទោសបញ្ញត្តិនេះ ទាំង សមាជិកគណៈកម្មការនាយកក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ឆាយ សុផល និងជាមន្ត្រីកម្មវិធីនៃអង្គការយូណេស្កូ ទាំង លោក ប៉ា ងួនទៀង ឯកភាពនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សា ដកចេញមាត្រាដែលចែងពីទោសនេះវិញ។ លោក ប៉ា ងួនទៀង សង្ងត់ធ្ងន់ថា បើសិនជា ការកំណត់ទោសដូច្នេះ នឹងប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាន៖ «កាលណាដាក់អញ្ចឹងទៅ ធ្វើឲ្យមនុស្សភ័យ ធម្មតាអាជ្ញាធររដ្ឋត្រូវបើកចិត្តឲ្យទូលំទូលាយក្នុងការដាក់ទោសនោះ ធម្មតាយើងលើកទឹកចិត្តមនុស្សឲ្យស្នើសុំព័ត៌មាននិងផ្សព្វផ្សាយ បើកាលណាមានទោស យើងផ្ដោតលើការអប់រំវិញ»។
នៅក្នុងសិក្ខាសាលាកាលពីដើមខែកញ្ញា នេះ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន និងជាអ្នកនាំពាក្យនៃក្រុមការងារបច្ចេកទេសតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ លោក អ៊ុក គឹមសេង មានប្រសាសន៍ថា ការឈានទៅសម្រេចសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន គឺជាជំហានដ៏តានតឹង មិនអាចឈានទៅសម្រេចភ្លាមៗបានទេ ។ លោកបញ្ជាក់ថា ចំណុចខ្លះក្រុមបច្ចេកទេសនឹងពិនិត្យពិភាក្សាបន្តទៀតឲ្យបានល្អិតល្អន់៖ «វាមានច្បាប់ពាក់ព័ន្ធច្រើន ទោះបីយើងធ្វើទៅលឿនមិនបានចូលរួមជជែកល្អិតល្អន់ក៏មិនល្អដែរ ព្រោះអីច្បាប់នេះនៅពេលចេញទៅ យើងចង់ស៊ីសង្វាក់និងច្បាប់ផ្សេង ដូចអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយកំពុងធ្វើច្បាប់ការពារសាក្សី។ល។»។
មាត្រា១១វិញ ក្នុងជំពូកទី៣ដដែល ចែងពីការស្នើសុំព័ត៌មាន ត្រូវធ្វើឡើងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ដោយបញ្ជាក់លំអិតឲ្យច្បាស់លាស់អំពីព័ត៌មានដែលត្រូវស្នើសុំទៅស្ថាប័នសាធារណៈនោះគឺ ត្រូវបំពេញបែបបទស្នើសុំព័ត៌មាន ដូចជា ឈ្មោះ ភេទ អាយុ សញ្ជាតិ មុខរបរ និងអាសយដ្ឋាន។ល។ មាត្រានេះ អ្នកចូលរួមពិភាក្សាលើកឡើងថា ជាមាត្រារឹតត្បិត ព្រោះអ្នកសារព័ត៌មាន ឬការស្នើសុំព័ត៌មានទៅស្ថាប័នសាធារណៈ មិនត្រូវធ្វើបែបនេះទេ ព្រោះថា អ្នកសារព័ត៌មានអាចស្នើសុំព័ត៌មាន បន្ទាន់តាមរយៈទូរស័ព្ទ សារអេឡិចត្រូនិក (Email) ឬលិខិត។ រីមាត្រាមួយចំនួននៅក្នុងជំពូកដទៃទៀត ក៏អ្នកសារព័ត៌មានទាមទារឲ្យក្រសួងព័ត៌មាននិងក្រុមបច្ចេកទេស ចំណុចខ្លះទាមទារឲ្យសរសេរឡើងវិញ។
សមាជិកគណៈកម្មការនាយកក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ឆាយ សុផល និងជាមន្ត្រីកម្មវិធីនៃ អង្គការយូណេស្កូ មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមបច្ចេកទេសនឹងកែប្រែចំណុចដែលរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព សារព័ត៌មាននេះឡើងវិញ។ លោកបញ្ជាក់ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មិនមែនតែមានប្រយោជន៍ចំពោះ អ្នកសារព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះទេ គឺមានប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែរ៖ «ព្រោះច្បាប់នេះយើងនិយាយទូទៅអញ្ចឹង ប្រជាពលរដ្ឋគាត់សុំព័ត៌មានពីអាជ្ញាធរដែនដី ពិសេសឃុំសង្កាត់អាជ្ញាធរគាត់មិនឲ្យទេ ឧទាហរណ៍មន្ទីរពាណិជ្ជកម្មក្នុងខែត្រ គាត់ចង់បានតួលេខពីការអភិវឌ្ឍនោះ គេមិនផ្ដល់ជូនទេ គេសំអាងគ្មានច្បាប់ហ្នឹង (ច្បាប់សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន)»។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននេះ គេគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅមុនបោះឆ្នោតជាតិនីតិកាលទី៦ ឆ្នាំ២០១៨។ ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានសំដែងការព្រួយបារម្ភចំពោះសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ និងទាមទារកែប្រែ និងដកចេញចំណុចមួយចំនួន បើពុំនោះទេ ច្បាប់នឹងដើរផ្ទុយពី មាត្រា១៩ នៃសេចក្ដីប្រកាសជាសាកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលចែងថា មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការមានមតិ និងសម្ដែងមតិ។ សិទ្ធិនេះរាប់បញ្ចូលទាំងសេរីភាពក្នុងការប្រកាន់មតិ ដោយគ្មានការ ជ្រៀតជ្រែក និងសេរីភាពក្នុងការស្វែងរក ការទទួលនិងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងគំនិតនានាដោយ គ្មានព្រំដែន ទោះតាមរយៈមធ្យោបាយសំដែងមតិណាមួយក៏ដោយ៕
Clik here to view.

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា RFA 2016-09-23
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ លើកឡើងកម្ពុជា ត្រូវតែមាន ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ដើម្បីលើកកម្ពស់ អភិបាលកិច្ច និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ការលើកឡើងនេះ នៅស្របពេលក្រសួងព័ត៌មាន និង ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ កំពុងតែដំណើរការជជែកពិភាក្សា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ដែលមាន៩ ជំពូក និង៣៦មាត្រា។ ប៉ុន្តែសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ គេរកឃើញថា មានការរឹតត្បិតសេរីភាពសារព័ត៌មាន ហើយក្រុមអ្នកសាព័ត៌មានទាមទារឲ្យកែប្រែ និងដកចេញមាត្រាមួយចំនួន។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន មានភាពចម្រូងចម្រាស់ នៅក្នុងជំពូកមួយចំនួន ដែលក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តជាតិ រកឃើញថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ បិទសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកសារព័ត៌មានទៅវិញ។
ការលើកឡើងបែបនេះ នៅក្នុងវេទិកាពិភាក្សាផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន នៅថ្ងៃទី២២កញ្ញា ដែលរៀបចំដោយមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ ហៅកាត់ថា CCIM និងអង្គការយូណេស្កូ (UNESCO)។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ លោក ប៉ា ងួនទៀង ដែលជាសមាជិកក្រុមបច្ចេកទេសពិភាក្សា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមានប្រសាសន៍ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មានចំណុចមិនច្បាស់លាស់ជាច្រើន ដូចជាការចែងអំពីព័ត៌មានសម្ងាត់ មិនបានបញ្ជាក់ឲ្យបានច្បាស់លាស់ថា ព័ត៌មានប្រភេទណាខ្លះដែលជាព័ត៌មានសម្ងាត់មិនអាចផ្សព្វផ្សាយបាន និងការកំណត់ទោសទណ្ឌអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកស្នើសុំព័ត៌មានជាដើម៖ «កាលណាព័ត៌មានសម្ងាត់ ដែលសាមីខ្លួនមិនឲ្យ គេយកលេសថាព័ត៌មានសម្ងាត់ ហើយស្ថាប័នសាធារណៈនេះ ក្នុងការមិនផ្ដល់ព័ត៌មាន»។
តំណាងការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា អ្នក ស្រី វ៉ាន់ ហ៊ីលី (Wan-Hea Lee ) ធ្លាប់ឲ្យដឹងថា ច្បាប់សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានមានសារៈសំខាន់ ត្រូវតែទាមទារឲ្យមានការការពារអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មានសម្ងាត់ ដូចជា ព័ត៌មានដែលទាក់ទងនឹងសន្តិសុខជាតិជាដើម។ អ្នកស្រីថា កន្លងមកអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មានសម្ងាត់ តែងរងទារុណកម្ម និងធ្វើបាប ហេតុនេះចាំបាច់ ត្រូវពង្រឹងច្បាប់ ឬ ប្រព័ន្ធតុលាការឲ្យឯករាជ្យ ដើម្បីឲ្យអ្នករាយការណ៍មានជំនឿចិត្តហ៊ានផ្ដល់ព័ត៌មាន សម្ងាត់ដោយមិនភ័យខ្លាច ដែលត្រូវបានទទួលខុសត្រូវដោយច្បាប់។
ក្រួសងព័ត៌មាន និងអង្គការយូណេស្កូបានចុះអនុសារណៈយោគយល់ (MOU) ដើម្បីអនុវត្ត គម្រោង លើកកម្ពស់ការតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន កាលពីឆ្នាំ២០១៤ ក្រោមជំនួយឧបត្ថម្ភថវិកាជាង១លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ពីរដ្ឋាភិបាលស៊ុយអែត (Sweden) តាមរយៈអង្គការយូណេស្កូ។ មកទល់ពេលនេះ ក្រសួងព័ត៌មាន បានបង្កើត ក្រុមបច្ចេកទេស ដែលមានតំណាងពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល អង្គការយូណេស្កូ ចូលរួមពិភាក្សា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ បានចំនួន១០លើករួចមកហើយ ដែលកិច្ចពិភាក្សានេះ គេបានពិនិត្យ មើលបានចំនួន១៥មាត្រាក្នុងចំណោម៣៦មាត្រា។
មន្ត្រីជំនាញបច្ចេកទេសការងារ និងទំនាក់ទំនង នៃអង្គការយូណេស្កូ កញ្ញា ជេម៉ី លី (Jamie Lee) មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងដំណើរការធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មានសកម្មភាពធំៗចំនួន៤ ទី១ ធ្វើវេទិកាជាមួយអង្គការ សង្គមស៊ីវិល ទី២ ធ្វើវេទិកាក្នុងសហគមន៍ ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋយល់ដឹង និងការប្រមូលមតិយោបល់ពីពលរដ្ឋ ទី៣ ការបណ្ដុះបណ្ដាល អ្នករៀបចំធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ ឲ្យស្វែងយល់ពីច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ និងទី៤ ប្រជុំក្រុមការងាររយៈពេល៣ខែម្ដង។
នៅក្នុងវេទិកាពិភាក្សា ដែលមានអ្នកសារព័ត៌មានជាតិនិងអន្តរជាតិមកពីស្ថាប័នផ្សេងៗ បានជជែក ដេញដោលខ្លាំង ដោយអ្នកសារព័ត៌មានព្រួយបារម្មណ៍ ពីសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ នេះ ថាមានការរឹតត្បិត ដែលអ្នកខ្លះថា ក្នុងមាត្រាខ្លះអាក្រក់ មានភាពមិនច្បាស់លាស់ បិទសេរីភាព ទាំងអ្នកផ្ដល់ព័ត៌មាន និង អ្នកស្នើសុំព័ត៌មាន។
Image may be NSFW.
Clik here to view.

ក្រៅពីនេះទៀត ជំពូកមួយចំនួន អ្នកពិភាក្សាដេញដោលខ្លាំង នៅក្នុងជំពូក៣ ស្ដីពី នីតិវិធីស្នើសុំនិងផ្ដល់ព័ត៌មាន មាត្រា១៥ នៃច្បាប់នេះ គឺ អ្នកស្នើសុំមានចេតនាឆាឆៅរំខានដល់ប្រតិបត្តិការរបស់ស្ថាប័នសាធារណៈ ចំណុចបដិសេធដល់អ្នកស្នើសុំព័ត៌មានដដែលៗ ក្នុងរយៈពេលក្រោម៤ខែ និងការជជែកដេញដោលគ្នាទៅលើចំណុច បុគ្គលប្រព្រឹត្តអំពើឆាឆៅរំខាន ដែលផ្ដល់ផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី១សប្ដាហ៍ទៅ១ខែ និងពិន័យជាប្រាក់ពី១ម៉ឺនរៀល ទៅ១សែនរៀល។ ក្រុមការងារពិភាក្សាយល់ថា ការចែងនេះ គឺជាការដាក់កំហិត និងប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍សាធារណជន និងអ្នកស្នើសុំ ឬអ្នកសារព័ត៌មាន។
ទាក់ទងនិងទោសបញ្ញត្តិនេះ ទាំង សមាជិកគណៈកម្មការនាយកក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ឆាយ សុផល និងជាមន្ត្រីកម្មវិធីនៃអង្គការយូណេស្កូ ទាំង លោក ប៉ា ងួនទៀង ឯកភាពនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សា ដកចេញមាត្រាដែលចែងពីទោសនេះវិញ។ លោក ប៉ា ងួនទៀង សង្ងត់ធ្ងន់ថា បើសិនជា ការកំណត់ទោសដូច្នេះ នឹងប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាន៖ «កាលណាដាក់អញ្ចឹងទៅ ធ្វើឲ្យមនុស្សភ័យ ធម្មតាអាជ្ញាធររដ្ឋត្រូវបើកចិត្តឲ្យទូលំទូលាយក្នុងការដាក់ទោសនោះ ធម្មតាយើងលើកទឹកចិត្តមនុស្សឲ្យស្នើសុំព័ត៌មាននិងផ្សព្វផ្សាយ បើកាលណាមានទោស យើងផ្ដោតលើការអប់រំវិញ»។
នៅក្នុងសិក្ខាសាលាកាលពីដើមខែកញ្ញា នេះ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន និងជាអ្នកនាំពាក្យនៃក្រុមការងារបច្ចេកទេសតាក់តែងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ លោក អ៊ុក គឹមសេង មានប្រសាសន៍ថា ការឈានទៅសម្រេចសេចក្ដីព្រាងច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន គឺជាជំហានដ៏តានតឹង មិនអាចឈានទៅសម្រេចភ្លាមៗបានទេ ។ លោកបញ្ជាក់ថា ចំណុចខ្លះក្រុមបច្ចេកទេសនឹងពិនិត្យពិភាក្សាបន្តទៀតឲ្យបានល្អិតល្អន់៖ «វាមានច្បាប់ពាក់ព័ន្ធច្រើន ទោះបីយើងធ្វើទៅលឿនមិនបានចូលរួមជជែកល្អិតល្អន់ក៏មិនល្អដែរ ព្រោះអីច្បាប់នេះនៅពេលចេញទៅ យើងចង់ស៊ីសង្វាក់និងច្បាប់ផ្សេង ដូចអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយកំពុងធ្វើច្បាប់ការពារសាក្សី។ល។»។
មាត្រា១១វិញ ក្នុងជំពូកទី៣ដដែល ចែងពីការស្នើសុំព័ត៌មាន ត្រូវធ្វើឡើងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ដោយបញ្ជាក់លំអិតឲ្យច្បាស់លាស់អំពីព័ត៌មានដែលត្រូវស្នើសុំទៅស្ថាប័នសាធារណៈនោះគឺ ត្រូវបំពេញបែបបទស្នើសុំព័ត៌មាន ដូចជា ឈ្មោះ ភេទ អាយុ សញ្ជាតិ មុខរបរ និងអាសយដ្ឋាន។ល។ មាត្រានេះ អ្នកចូលរួមពិភាក្សាលើកឡើងថា ជាមាត្រារឹតត្បិត ព្រោះអ្នកសារព័ត៌មាន ឬការស្នើសុំព័ត៌មានទៅស្ថាប័នសាធារណៈ មិនត្រូវធ្វើបែបនេះទេ ព្រោះថា អ្នកសារព័ត៌មានអាចស្នើសុំព័ត៌មាន បន្ទាន់តាមរយៈទូរស័ព្ទ សារអេឡិចត្រូនិក (Email) ឬលិខិត។ រីមាត្រាមួយចំនួននៅក្នុងជំពូកដទៃទៀត ក៏អ្នកសារព័ត៌មានទាមទារឲ្យក្រសួងព័ត៌មាននិងក្រុមបច្ចេកទេស ចំណុចខ្លះទាមទារឲ្យសរសេរឡើងវិញ។
សមាជិកគណៈកម្មការនាយកក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ឆាយ សុផល និងជាមន្ត្រីកម្មវិធីនៃ អង្គការយូណេស្កូ មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមបច្ចេកទេសនឹងកែប្រែចំណុចដែលរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព សារព័ត៌មាននេះឡើងវិញ។ លោកបញ្ជាក់ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ មិនមែនតែមានប្រយោជន៍ចំពោះ អ្នកសារព័ត៌មានប៉ុណ្ណោះទេ គឺមានប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដែរ៖ «ព្រោះច្បាប់នេះយើងនិយាយទូទៅអញ្ចឹង ប្រជាពលរដ្ឋគាត់សុំព័ត៌មានពីអាជ្ញាធរដែនដី ពិសេសឃុំសង្កាត់អាជ្ញាធរគាត់មិនឲ្យទេ ឧទាហរណ៍មន្ទីរពាណិជ្ជកម្មក្នុងខែត្រ គាត់ចង់បានតួលេខពីការអភិវឌ្ឍនោះ គេមិនផ្ដល់ជូនទេ គេសំអាងគ្មានច្បាប់ហ្នឹង (ច្បាប់សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន)»។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននេះ គេគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅមុនបោះឆ្នោតជាតិនីតិកាលទី៦ ឆ្នាំ២០១៨។ ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានសំដែងការព្រួយបារម្ភចំពោះសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ និងទាមទារកែប្រែ និងដកចេញចំណុចមួយចំនួន បើពុំនោះទេ ច្បាប់នឹងដើរផ្ទុយពី មាត្រា១៩ នៃសេចក្ដីប្រកាសជាសាកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលចែងថា មនុស្សគ្រប់រូប មានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការមានមតិ និងសម្ដែងមតិ។ សិទ្ធិនេះរាប់បញ្ចូលទាំងសេរីភាពក្នុងការប្រកាន់មតិ ដោយគ្មានការ ជ្រៀតជ្រែក និងសេរីភាពក្នុងការស្វែងរក ការទទួលនិងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងគំនិតនានាដោយ គ្មានព្រំដែន ទោះតាមរយៈមធ្យោបាយសំដែងមតិណាមួយក៏ដោយ៕