ដោយ រដ្ឋា វិសាល RFA 2016-05-14
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងសាងសង់ទំនប់សេសានក្រោម២ នៅខេត្តស្ទឹងត្រែង នៅភូមិចំនួនបីដែលមិនព្រមទទួលយកគោលនយោបាយសំណង និងមិនព្រមចាកចេញពីភូមិចាស់ ប្រកាន់ជំហរមិនសហការផ្ដល់ទិន្នន័យដីធ្លី ផលដំណាំ និងលំនៅឋានពួកគាត់ឡើយ។ ចំណែកមន្ត្រីគណៈកម្មការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ប្រកាសថា អាជ្ញាធរនៅតែរក្សាជំហរដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋដដែល។
រហូតមកទល់នឹងថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៨គ្រួសារបន្ថែមទៀតនៅភូមិស្រែគរ ឃុំស្រែគរ និងភូមិក្បាលរមាស ឃុំក្បាលរមាស ស្រុកសេសាន បានយល់ព្រមផ្ដល់ទិន្នន័យអចលនទ្រព្យដើម្បីទទួលយកគោលនយោបាយសំណងផលប៉ះពាល់ ខណៈប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ១៧០គ្រួសារទៀតនៅក្នុងឃុំទាំងពីរប្រកាន់ជំហរមិនយល់ព្រមផ្ដល់ទិន្នន័យ និងមិនព្រមចាកចេញពីភូមិចាស់។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋភូមិស្រែគរ មួយ និងស្រែគរពីរ អ្នកស្រី សារុន ឃុម បញ្ជាក់ថា ជំហរប្រជាពលរដ្ឋ គឺមិនយល់សហការជាមួយក្រុមការងារនោះទេ។ អ្នកស្រីបន្តថា ការស្ដាយស្រណោះ និងអាឡោះអាល័យវប្បធម៌ប្រពៃណី ជាពិសេសផ្នូរសពដូនតាប្រជាពលរដ្ឋ គឺជាហេតុផលដែលអ្នកភូមិសម្រេចចិត្តមិនផ្ដល់ទិន្នន័យទ្រព្យសម្បត្តិ៖ «ពាក់ព័ន្ធឱសានវាទ ពួកខ្ញុំមិនអាចសម្រេចបានដែរ។ ការវាស់វែងពួកខ្ញុំក៏មិនអាចធ្វើបានដែរ»។
ដូចគ្នានេះដែរ តំណាងប្រជាពលរដ្ឋភូមិក្បាលរមាស លោក ដាំ សំណាង អះអាងដែរថា អ្នកភូមិស៊ូស្លាប់រស់នៅភូមិចាស់បច្ចុប្បន្នដើម្បីការពារផ្នូរសពដូនតា និងការពារប្រពៃណីវប្បធម៌ជនជាតិដើមភាគតិច។ លោកបន្តថា នេះជាជំហរចុងក្រោយដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងលិខិតជូនដំណឹងកំណត់ថ្ងៃចុងក្រោយរបស់ក្រុមការងារចុះស្រង់ស្ថិតិទ្រព្យសម្បត្តិពលរដ្ឋ៖ «រាល់កិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មការ ឬឃុំជួបជាមួយពលរដ្ឋ គឺប្រជាពលរដ្ឋតែងតែសហការក្នុងរឿងរ៉ាវពាក់ព័ន្ធការរស់នៅរបស់សហគមន៍ ប៉ុន្តែគាត់មានជំហរថា មិនចាកចេញ»។
កាលពីចុងខែមេសា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឃុំស្រែគរ និងឃុំក្បាលរមាស បានផ្សព្វផ្សាយលិខិតជូនដំណឹងរបស់ក្រុមការងារស្រង់ស្ថិតិដីធ្លីផលដំណាំ និងលំនៅឋានប្រជាពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ស្ដីពីគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ដោយកំណត់ត្រឹមថ្ងៃទី៣១ ខែមិថុនា ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលមិនទាន់បានផ្ដល់ទិន្នន័យឲ្យសហការផ្ដល់ទិន្នន័យអចលនទ្រព្យរបស់ខ្លួនតាមការកំណត់។
ទាក់ទិនករណីនេះ មេឃុំស្រែគរ លោក សៀក មេគង្គ សម្ដែងការសោកស្ដាយ ខណៈដែលប្រជាពលរដ្ឋមួយភាគតិចនៅតែប្រកាន់ជំហរមិនសហការក្នុងកិច្ចអភិវឌ្ឍន៍វិស័យថា ថាមពលអគ្គិសនីថ្នាក់ជាតិ។ លោកថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលស្ម័គ្រចិត្តទទួលយកសំណងពីគម្រោងគឺទទួលបានដីលំនៅឋាន ដីស្រែចម្ការ ផ្ទះ និងសំណងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវ ថ្នល់ សាលារៀន វត្តអារាម អគាររដ្ឋបាល ប៉ុស្តិ៍នគរបាល អណ្ដូងទឹកស្រះ និងតំបន់វប្បធម៌ប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិចតាមការកំណត់នៃគោលនយោបាយសំណង៖ «មានគ្រប់គ្រាន់អស់ហើយយើងសោកស្ដាយគាត់មិនចាកចេញ ចំណែកមេឃុំក្បាលរមាស លោក វឿន សម្បត្តិ បញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរបានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានស្ដីពីថ្ងៃកំណត់ចុងក្រោយនៃការចុះស្រង់ស្ថិតិទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកភូមិ ហេតុនេះប្រជាពលរដ្ឋនៅមានពេលរហូតដល់ចុងខែមិថុនា ដើម្បីសម្រេចចិត្តជាថ្មី»។
លោកថា ថ្វីត្បិតមានការប្រកាន់ជំហរយ៉ាងណាក៏ដោយ រហូតពេលនេះនៅមានពលរដ្ឋយល់ព្រមផ្ដល់ទិន្នន័យជាមួយក្រុមការងារនៅឡើយ៖ «យើងបានផ្សព្វផ្សាយដោយយកឡានចាក់ខ្សែអាត់សំឡេងនៅភូមិស្រែគរ ចូលមកភូមិក្បាលរមាសទៀត។ ឥឡូវចេះតែអស់បណ្ដើរៗមួយពីរបីៗមកបណ្ដើរៗហើយ»។
គម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ជាគម្រោងខ្នាតធំទី១នៅប្រទេសកម្ពុជា បង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋជាង ១ពាន់គ្រួសារ នៅភូមិចំនួន៧ ក្នុងឃុំចំនួន៤។ បច្ចុប្បន្នប្រជាពលរដ្ឋជាង ៧០ភាគរយ ទទួលយកគោលនយោបាយសំណង និងចាកចេញទៅរស់នៅតំបន់តាំងលំនៅថ្មី។ ដោយឡែកនៅភូមិស្រែគរមួយ និងភូមិស្រែគរពីរ ប្រជាពលរដ្ឋដែលយល់ព្រមទទួលយកសំណងផលប៉ះពាល់កើនដល់ ៣០០គ្រួសារ។ រីឯប្រជាពលរដ្ឋមិនយល់ព្រមមានចំនួន ១៤០គ្រួសារ។ ចំណែកនៅឃុំក្បាលរមាស ប្រជាពលរដ្ឋយល់ព្រមទទួលសំណងមានជាង ១០០គ្រួសារ និងអ្នកមិនយល់ព្រមនៅសល់ ៣០គ្រួសារ។
អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តស្ទឹងត្រែង លោក ម៉ែន គុង ថ្លែងថា ជំហរមិនផ្ដល់ទិន្នន័យរបស់ប្រជាពលរដ្ឋគឺជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរខេត្តមានគោលការណ៍ដោះស្រាយសំណងជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងមិនធ្វើឲ្យខូចខាតផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋរហូតមានការសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវពីពលរដ្ឋ។ លោកថា អាជ្ញាធរនឹងបន្តផ្សព្វផ្សាយអប់រំប្រជាពលរដ្ឋសម្រេចចូលរួមជាមួយគម្រោងដោយពេញចិត្ត៖ «យើងបានដឹងហើយ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរសម្រេចចិត្តហើយត្រូវតែគិតគូរផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ។ ទីតាំងដែលយើងចុះទៅស្រង់គឺជាទីតាំងត្រូវលិច ហើយយើងនៅតែធ្វើទៅមុខ ប្រជាពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋានអាចនិយាយគ្នាបានក្នុងនាមជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដូចគ្នា យើងមិនធ្វើឲ្យបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ និងប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋទេ»។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី មន្ត្រីឃ្លាំមើលបញ្ហាបរិស្ថានអង្គការទន្លេបី លោក មៀច មាន កត់សំគាល់ថា ក្រុមការងារថ្នាក់ខេត្តដែលប្រកាសពីថ្ងៃឱសានវាទនៃការងារស្រង់ទិន្នន័យទ្រព្យសម្បត្តិពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ ជាកត្តាសំខាន់ធ្វើឲ្យពលរដ្ឋធ្វើការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយបង្ហាញជូនក្រុមការងារបានដឹង។ លោកថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរាជរដ្ឋាភិបាលគួរស្វែងរកវិធីដោះស្រាយសមស្របបំពេញបំណងពលរដ្ឋ និងរួមចំណែកការងារអភិវឌ្ឍន៍បានជោគជ័យ៖ «សំខាន់គឺដោះស្រាយអ្នកមិនព្រមចេញ គួររៀបចំជីវិតគាត់យ៉ាងម៉េច។ អ្នកមិនព្រមចាកចេញ គាត់ចង់រស់នៅ គាត់ស្រឡាញ់ភូមិចាស់របស់គាត់ តើអាជ្ញាធរ និងរដ្ឋាភិបាលគួរសម្រេចយ៉ាងម៉េច»។
គម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ Hydro Power Lower Sesan 2 Co., Ltd. (HPLS2) បង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុករ៉ូយ៉ាល់ ហ្គ្រូប មានភាគហ៊ុន ៣៩ភាគរយ និងក្រុមហ៊ុន China Hydrolancang International Energy របស់ប្រទេសចិន ភាគហ៊ុន ៥១ភាគរយ និងក្រុមហ៊ុនអគ្គិសនីវៀតណាម អន្តរជាតិ (EVN) មានភាគហ៊ុន ១០%។ គម្រោងនេះចំណាយប្រាក់ជាង ៨ពាន់លានដុល្លារ និងគ្រោងសាងសង់រួចរាល់នៅចុងឆ្នាំ២០១៦ ឬដើមឆ្នាំ២០១៧។ តាមការកំណត់នៅអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ គម្រោងនឹងចាប់ផ្ដើមបិទទឹក៕