ដោយ សូត សុខប្រាថ្នា RFA 2016-10-20
មន្ត្រីនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស ឲ្យដឹងថា ស្ថានភាពជួញដូរឈើនៅក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ គឺមិនមានទ្រង់ទ្រាយធំទៀតឡើយ។ ពួកគេថា ក្រុមឈ្មួញបានបង្វែរពីការដឹកជញ្ជូនឈើតាមរថយន្តធំៗ មកដឹកតាមរយៈរថយន្តស៊ាំយ៉ុង ឬរថយន្តតូចៗវិញ។ ចំណែកមន្ត្រីធ្វើការងាររឿងព្រៃឈើយល់ថា បទល្មើសដឹកជញ្ជូនឈើដោយខុសច្បាប់ បានប្រែក្លាយមកជាទ្រង់ទ្រាយតូចខ្លះមែន ប៉ុន្តែឈ្មួញរកស៊ីឈើទាំងនោះ គឺនៅតែដដែល។
មន្ត្រីនាំពាក្យកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស លោក អេង ហ៊ី បញ្ជាក់ថា គណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ បានចាត់វិធានការលើករណីដឹកជញ្ជូនឈើខុសច្បាប់ជាទ្រង់ទ្រាយតូចៗជាច្រើនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ប៉ុន្តែមិនទាន់បានបូកសរុបការងារ ថាតើមានប៉ុន្មានករណី ឬមានចំនួនឈើប៉ុន្មានម៉ែត្រគូបឡើយ?
លោក អេង ហ៊ី មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២០ តុលា ថា ក្រោយពេលឈើប្រមាណ ៧ម៉ឺនម៉ែត្រគូបត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលដាក់ដេញថ្លៃកាលពីខែកក្កដា គណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ នៅតែបន្តការងាររបស់ខ្លួន ដើម្បីឲ្យស្របទៅតាមគោលបំណងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើតគណៈកម្មការនេះឡើង កាលពីខែមករា គឺធ្វើយ៉ាងណាបង្ក្រាប និងទប់ស្កាត់ឲ្យបាននូវករណីជួញដូរឈើខុសច្បាប់៖ «អ៊ីចឹងបើទោះបីជាទ្រង់ទ្រាយតូចក៏ជាបទល្មើស។ អ៊ីចឹងឯកឧត្តមនាយឧត្តមសេនីយ៍ ក៏បានមានវិធានការដល់មន្ត្រីកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៅភូមិភាគឦសានទាំងអស់»។
លោកទទួលស្គាល់ថា ដើម្បីលុបបំបាត់ការជួញដូរឈើខុសច្បាប់បាន ទោះក្នុងរូបភាពតូចតាចក៏ដោយ គឺទាល់តែចាប់មេខ្លោងបានជាមុន។ ជាមួយគ្នានោះ គណៈកម្មការជាតិមួយនេះកំពុងស្រាវជ្រាវរកមេខ្លោងរត់ពន្ធឈើ ឬជាឈ្មួញកណ្ដាលដែលបានប្រមូលទិញពីប្រជាពលរដ្ឋ។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ តុលា មន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថ និងមន្ត្រីជំនាញខេត្តស្ទឹងត្រែង បានចាប់ខ្លួនឈ្មួញឈើដុះស្លែម្នាក់ឈ្មោះ ហេង សំនៀង ហៅយាយព្រឿង ដែលបានដឹកនាំកម្លាំងចូលទៅរំដោះឈើនៅសង្កាត់រដ្ឋបាលព្រៃឈើអូរពងមាន់។ សំណុំរឿងនេះ ក៏បានបញ្ជូនទៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបន្តទៀត។
លោក អេង ហ៊ី បញ្ជាក់ថា ដោយសារករណីនេះជាបទល្មើសជាក់ស្តែង ទើបសមត្ថកិច្ចអាចចាត់វិធានការបានភ្លាមៗ។ ដោយឡែកសំណុំរឿងឧកញ៉ារកស៊ីឈើធំៗនៅស្រុកខ្មែរជាច្រើនទៀត លោកថាមិនមែនជាបទល្មើសជាក់ស្តែងទេ។ តែយ៉ាងនេះក្តី ខាងលោកក៏បានបញ្ជូនសំណុំរឿងទាំងនោះទៅកាន់តុលាការ ដើម្បីចាត់វិធានការតាមច្បាប់ដែរ។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកសម្របសម្រួលលេខាធិការដ្ឋានបណ្ដាញការពារព្រៃឡង់ លោក សេង សុខហេង មើលឃើញថា បទល្មើសដឹកជញ្ជូនឈើពិតជាផ្លាស់ប្ដូរយុទ្ធសាស្ត្រខ្លះមែន ប៉ុន្តែនៅតំបន់ខ្លះ ការដឹកជញ្ជូនឈើទ្រង់ទ្រាយធំនៅតែកើតមានដដែល។ ជាក់ស្តែងនៅស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ ការដឹកជញ្ជូនឈើចេញទៅប្រទេសវៀតណាម ដោយរថយន្តយីឌុបធំៗនៅតែកើតមាន។
លោកបន្តថា បើទោះបីជារូបភាពរត់ពន្ធឈើមានទ្រង់ទ្រាយតូចតាចក៏ដោយ ប៉ុន្តែឈ្មួញឈើទាំងនោះនៅតែជាក្រុមឧកញ៉ា ឬអ្នករកស៊ីឈើធំៗពីមុនមកដដែល។ លោកកោតសរសើរចំពោះការងាររាជរដ្ឋាភិបាល និងគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ ថាបានខិតខំប្រឹងប្រែងច្រើនលើការងារនេះ ប៉ុន្តែលោកថាមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាពទេ៖ «ក៏ប៉ុន្តែធាតុពិត គឺអត់មានប្រសិទ្ធភាពមែន ហើយបទល្មើសនៅតែកើតមាន។ ចំណែកការស្រែកបានតែមួយក្ដាំង»។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរមិនចាំបាច់ចាត់វិធានការលើមន្ត្រីឧកញ៉ាធំៗ រួមមានឧកញ៉ាខ្នា ឧកញ៉ាអុល ឧកញ៉ាថៃ ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព និងឈ្មួញឈើជាច្រើនផ្សេងទៀតផ្អែកលើបទល្មើសជាក់ស្តែងទេ ប៉ុន្តែត្រូវមើលទៅលើស្ថានភាពជាក់ស្តែងរបស់ពួកគេ រួមនឹងវត្ថុតាងជាដើម។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក នាង សុវ៉ាត មានប្រសាសន៍ថា ការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ គឺធ្វើឡើងបានតែមួយប្រាវ ហើយក៏ស្ងាត់ទៅវិញ ចំណែកឧកញ៉ា និងឈ្មួញឈើធំៗចំនួន ៩រូប ដែលគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើធ្លាប់បញ្ជាក់ថា បានបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅតុលាការនោះ គឺមិនឃើញមានការចាប់ខ្លួនពួកគេ ដើម្បីយកទៅផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់ព្រៃឈើឡើយ។ លោកយល់ថា បញ្ហានេះគឺធ្វើឲ្យពលរដ្ឋជាច្រើនលែងចង់ដឹង ហើយក៏អស់ជំនឿលើរាជរដ្ឋាភិបាលថែមទៀតផង៕