មាស សុខជាភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ Fri, 20 May 2016
ភ្នំពេញៈ ខណៈស្ថានភាពនយោបាយកំពុងតែក្តៅឡើងតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងបានផ្ញើលិខិតមួយទៅអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិលោក បាន គីមូន ដោយស្នើសុំលោកអំពាវនាវជាបន្ទាន់ និងភ្លាមៗទៅសហប្រធាន និងភាគីហត្ថលេខីទាំងអស់នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឲ្យបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនប៉ុន្ដែលិខិតនោះត្រូវបានមន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាចថាជារឿងគ្មានប្រសិទ្ធភាពទេ។
នៅក្នុងលិខិតមួយចុះហត្ថលេខាដោយតំណាងរាស្រ្តចំនួន ៥២ រូបក្នុងចំណោម ៥៥ រូបរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលផ្ញើទៅលោក បាន គីមូន កាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែឧសភា និងដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបានកាលពីម្សិលមិញតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្រាប់លោក បាន គីមូន ថាប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជាបានឈានដល់ស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់ដែល «សសរស្តម្ភប្រជាធិបតេយ្យកំពុងត្រូវបានបំផ្លាញជាប្រព័ន្ធ»។
លិខិតរបស់តំណាងរាស្រ្តក៏បានអះអាងផងដែរថាជាងនេះទៀតអាជ្ញាធរកាន់អំណាចបានបង្ក្រាបតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងដទៃៗទៀតតាមវិធីផ្សេងៗបើទោះបីជាពួកគេមានឋានៈជាអ្នកតំណាងប្រជាជនជាមួយនឹងអភ័យឯកសិទ្ធិក៏ដោយ។
លិខិតនេះបន្តថា៖ «ហេតុដូច្នេះយើងអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិចាត់ចំណាត់ការជាបន្ទាន់ដើម្បីបញ្ចប់ការបង្ក្រាបលើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។
ក្នុងនាមជាក្រុមភាគីហត្ថលេខីពីបណ្តាប្រទេសដែលគោរពគោលការណ៍មូលដ្ឋាននៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស «គួរតែកោះហៅឲ្យមានសន្និបាតអន្តរជាតិជាបន្ទាន់មួយស្តីពីកម្ពុជាដើម្បីពិនិត្យគម្លាតនៅក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពនៃសមាជិកទាំងអស់របស់គណបក្សប្រឆាំង និងដើម្បីជួយឲ្យមានស្ថិរភាពនៃស្ថានភាពនយោបាយមុនពេលការបោះឆ្នោតដ៏សំខាន់ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ និង ២០១៨»។
តំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំងបានសរសេរទៀតថា៖ «ដោយសារស្ថានភាពនេះធ្ងន់ធ្ងរយ៉ាងអាក្រក់ និងគ្រោះថ្នាក់យើងអំពាវនាវឲ្យលោកអគ្គលេខាធិការអំពាវនាវជាបន្ទាន់ និងភ្លាមៗទៅសហប្រធាន និងភាគីហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនដូចមានចែងក្នុងមាត្រា ៣ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងដើម្បីការពារមិនឲ្យមានការកើតមានឡើងវិញនៃការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
តំណាងរាស្រ្ត ៥៥ រូបដែលត្រូវបានលើកឡើងនៅក្នុងលិខិតមួយទៅលោក បាន គីមូន តំណាងរាស្រ្តបីនាក់ក្នុងចំណោមពួកគេគឺប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី កំពុងត្រូវបានបង្ខំឲ្យនិរទេសតំណាងរាស្រ្ត អ៊ុំ សំអាន កំពុងជាប់ពន្ធនាគារហើយលោក ប៉ែន សុវណ្ណ កំពុងឈឺមិនបានចុះហត្ថលេខាលើលិខិតនេះ។
ខណៈកំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពនយោបាយតានតឹងដែលសមាជិកតំណាងរាស្រ្តរបស់ខ្លួន និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សកំពុងជាប់ពន្ធនាគារតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានប្រាប់លោក បាន គីមូន ថារយៈពេលជិត ២៥ ឆ្នាំចាប់តាំងពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជាបានក្លាយជារួញស្វិតខណៈស្ថាប័នស្នូលរបស់ខ្លួនដូចជាស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ ស្ថាប័ននីតិប្រតិបត្តិ និងស្ថាប័នតុលាការត្រូវបានប្រើដោយគណបក្សកាន់អំណាចជាឧបករណ៍លុបបំបាត់អ្នកប្រឆាំងខ្លួន។
លិខិតរបស់តំណាងរាស្រ្តនេះបន្តថា៖ «ស្ថាប័នតុលាការគឺជាអាវុធសំខាន់សម្រាប់គណបក្សកាន់អំណាចក្នុងការបំបិទសំឡេងប្រឆាំង។ នាប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះពាក្យបណ្តឹងគ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់ និងបណ្តាលមកពីហេតុផលនយោបាយកំពុងតែតម្រង់ទិសដៅទៅរកលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សប្រឆាំងក្នុងការប៉ុនប៉ងដាក់ពន្ធនាគារគាត់ ឬបង្ខំគាត់ឲ្យនិរទេស»។
លិខិតនេះបន្តថា៖ «ទន្ទឹមនេះតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងដែលកំពុងនិរទេសលោក សម រង្ស៊ី បន្តទទួលការវាយប្រហារដោយបណ្តឹងបន្ថែមដើម្បីរារាំងលោកមិនឲ្យត្រឡប់មកវិញ»។
តំណាងរាស្រ្តទាំងនោះបានបន្ថែមថាបណ្តឹងតុលាការបានពង្រីកទៅដល់សង្គមស៊ីវិលដើម្បីបំបិទសំឡេងណាក៏ដោយដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលខណៈនាយករដ្ឋមន្រ្តី [ហ៊ុន សែន] បានព្រមានថានឹងមានបណ្តឹងបន្ថែមទៀត។
លិខិតនេះបន្តទៀតថា៖ «នេះក្នុងបរិបទនៃករណីទាំងនេះអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយកំពុងត្រូវបានប្រើជាឧបករណ៍មួយដោយគណបក្សកាន់អំណាចដើម្បីតម្រង់ទិសដៅទៅគណបក្សប្រឆាំង សមាជិកសង្គមស៊ីវិល និងថែមទាំងបុគ្គលិកអង្គការសហប្រជាជាតិ»។
ទោះជាយ៉ាងណាតំណាងរាស្រ្ត និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន បានថ្លែងថាលិខិតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលផ្ញើទៅអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីស្នើសុំអន្តរាគមន៍លើស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជា គឺគ្មានប្រសិទ្ធភាពទេដោយលោកថ្លែងថា ស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជាមិនតានតឹងហើយការចាប់ខ្លួនតំណាងរាស្រ្តគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងសកម្មជន គឺដោយសារពួកគេប្រព្រឹត្តបទល្មើសជាក់ស្តែង។
លោកបានបញ្ជាក់ថា អង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើងគឺមិនមែនគ្រប់គ្រងប្រទេសដែលជាសមាជិកលើលោកទេតែបង្កើតឡើងដើម្បីការពារមិនឲ្យមានសង្គ្រាមលោក។
លោក សុខ ឥសាន បានបន្តថា៖ «ដូច្នេះសមាជិកទាំងអស់នៃអង្គការសហប្រជាជាតិគឺជារដ្ឋអធិបតេយ្យ អង្គការសហប្រជាជាតិមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសដែលជាសមាជិករបស់ខ្លួន។ ហេតុដូច្នេះគាត់ស្នើឲ្យមានអន្តរាគមន៍ពីអង្គការសហប្រជាជាតិនេះគឺផ្ទុយនឹងកាតព្វកិច្ចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យលោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានអង្គការវេទិកាអនាគតបានគាំទ្រលិខិតរបស់គណបក្សប្រឆាំងដែលផ្ញើទៅអង្គការសហប្រជាជាតិដោយលោកថ្លែងថាឥឡូវនេះមិនមានយន្តការជាតិណាមួយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយនោះទេ។
លោក អ៊ូ វីរៈ បានបន្តថា៖ «ក្នុងករណីប្រទេសកម្ពុជាបរាជ័យនៅក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យសិទ្ធិមនុស្សដូច្នេះអង្គការសហប្រជាជាតិក៏មានហេតុផលចូលរួម និងជំរុញបញ្ហានេះផងដែរ។ យន្តការជាតិមិនមានជម្រើស [ស្នើ] ទៅអង្គការសហប្រជាជាតិគឺត្រឹមត្រូវ»។
លោក អ៊ូ វីរៈ ជំរុញឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិព្យាយាមឲ្យអស់ពីសមត្ថភាពក្នុងការប្រើយន្តការជាតិដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយជាមួយគ្នាជាមុនសិន៕ PS