ដោយ ដែន អយុធ្យា RFA 2016-05-26
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សចោទថា សកម្មភាពកាប់ទន្ទ្រានដីព្រៃឈើដែលរដ្ឋបម្រុងទុកនៅចុងឆ្នេរអូរត្រេះ និងតំបន់ពយម៉ាចូវ ជាប់ឆ្នេរសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ កំពុងបន្តកើតមានអានាធិបតេយ្យ ហើយគ្មានអាជ្ញាធរពីស្ថាប័នណាមួយចេញមុខទប់ស្កាត់ទេ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ ដែលចុះពិនិត្យផ្ទាល់ដល់ចុងឆ្នេរអូរត្រេះ នាឃុំបិតត្រាំង កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ខែឧសភា មានការភ្ញាក់ផ្អើលកាលបើសង្កេតឃើញថា ដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ដែលរដ្ឋាភិបាលរក្សាទុក ឬដាក់ឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តនេះថែរក្សា ត្រូវគេកាប់ទន្ទ្រានដុតរានយកដីពុះច្រៀកជាឡូត៍ៗ និងហ៊ុមព័ទ្ធរបងនៅលើដីនោះយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។
លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ មានមន្ទិលសង្ស័យចំពោះសកម្មភាពកាប់រានដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ថាទំនងជាអាចមានការឃុបឃិតជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ ផ្ដើមដោយមន្ត្រីមានអំណាចថ្នាក់ជាតិខ្លះ ហើយមន្ត្រីខ្លះទៀតកំពុងបម្រើការងារក្នុងរដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុ ហើយមានការឃុបឃិតជាមួយឈ្មួញមានងារជាឧកញ៉ា ជាដើម ទើបអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ មិនបញ្ចេញកម្លាំងទប់ស្កាត់បទល្មើសនេះ។
ជាងនេះទៀត អាជ្ញាធរបានទុកបណ្តោយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ មន្ត្រីមានអំណាច ពិសេសឈ្មួញមានងារជាឧកញ៉ា បានជួលមនុស្សកាប់រានដីគម្របព្រៃឈើដែលរដ្ឋបម្រុងទុកឆ្នាំ២០០២ ត្រូវគេកាប់ដុតរានយកដី និងបានសង់ផ្ទះតូចៗនៅលើទីតាំងទាំងនោះថែមទៀត។
លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ ចោទថា បទល្មើសកាប់រានដីគម្របព្រៃឈើនៅចុងឆ្នេរអូរត្រេះ និងព្រៃឈើនៅតំបន់ពយម៉ាចូវ មិនឃើញអាជ្ញាធរពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធណាមួយក្រោមឱវាទខេត្តព្រះសីហនុ ពិសេសមន្ត្រីខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើជាដើម ចុះទប់ស្កាត់នោះទេ។ ការបំផ្លាញបរិស្ថាននេះ លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ ព្រួយបារម្ភថាអាចនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់វិស័យទេសចរណ៍នាថ្ងៃអនាគត ព្រោះទីតាំងដីគម្របព្រៃឈើនេះ នៅជាប់នឹងឆ្នេរសមុទ្រចុងឆ្នេរអូរត្រេះ និងជាប់ឆ្នេរសមុទ្ររាម៖ «ទាក់ទិនគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ នេះដែរ គឺជាប្រភពទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ ដែលចូលទៅទស្សនាតាមមាត់សមុទ្រចុងឆ្នេរអូរត្រេះ បានសរសើរជាប់មិនដាច់ពីមាត់ថា ខេត្តនេះមានឆ្នេរមានដុះដើមឈើ មានតំបន់ខ្ពង់រាប អាចដើរកម្សាន្តមានភាពរីករាយ។ ហើយករណីនេះ បើសិនជាព្រៃឈើត្រូវបំផ្លាញ ហើយឆ្នេរ និងទឹកសមុទ្រត្រូវបំពុល ព្រមទាំងបាត់បង់ដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋជាបន្តបន្ទាប់។ ខ្ញុំគិតថា ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលជាខេត្តមួយបម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងបាត់បង់ភ្ញៀវទេសចរចូលមកទស្សនាខេត្តនេះក្នុងពេលដ៏ឆាប់ជាក់ជាមិនខាន»។
បញ្ហានេះដែរ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខេត្តព្រះសីហនុ អ្នកស្រី ជៀប សុធារី មានមន្ទិលសង្ស័យថា សកម្មភាពកាប់ព្រៃឈើរានដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ និងសកម្មភាពកាប់រានដីព្រៃសាធារណៈនៅជាប់មាត់សមុទ្រនៅចុងឆ្នេរអូរត្រេះ និងតំបន់ពយម៉ាចូវ ទំនងជាអាចមានជាប់ពាក់ព័ន្ធមន្ត្រីមានអំណាចខ្លះនៅភ្នំពេញ មន្ត្រីខ្លះកំពុងបម្រើការនៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋក្រោមឱវាទខេត្តព្រះសីហនុ និងឈ្មួញមានងារជាឧកញ៉ា ដោយមានការឃុបឃិតចែកផលប្រយោជន៍ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ ទើបគ្មានការទប់ស្កាត់។
អ្នកស្រី សុធារី ស្នើដល់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ពិសេសប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ជួយការពារគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ដែលរដ្ឋបានបម្រុងទុកឲ្យបានគង់វង្ស៖ «អ្នកដែលចូលទៅទន្ទ្រានកាប់ព្រៃឈើរបស់រដ្ឋបម្រុងទុកនៅខេត្តព្រះសីហនុ ទាំងនោះ បើគ្មានអាជ្ញាធរ ឬមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធណាមួយឈរជាខ្នងបង្អែកទេ គឺពួកគេមិនហ៊ានចូលទៅទន្ទ្រានកាន់កាប់ព្រៃឈើ និងសង់ផ្ទះនៅលើដីរដ្ឋហាមឃាត់នេះទេ។ ហើយករណីនេះ គឺមិនពិបាកអង្កេតទេ ព្រោះបទល្មើសជាក់ស្តែងកំពុងកើតមាននៅលើទីតាំងទាំងនោះស្រាប់។ ខ្ញុំស្នើដល់អាជ្ញាធរ ត្រូវមានវិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ចំពោះអ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើសកាប់ព្រៃឈើរបស់រដ្ឋបម្រុងទុកនៅខេត្តព្រះសីហនុ យកទៅផ្ដន្ទាទោស និងជួយការពារដីគម្របព្រៃឈើនាខេត្តទេសចរណ៍មួយនេះឲ្យបានគង់វង្ស»។
នាយករងខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើខេត្តព្រះសីហនុ លោក ឌី សុភី មានប្រសាសន៍ថា មន្ត្រីជំនាញស្ថាប័នលោក កំពុងចុះស្រង់ស្ថិតិចំនួនប្រជាពលរដ្ឋ ឬអ្នកចូលទៅទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ មានទីតាំងនៅឃុំបិតត្រាំង ស្រុកព្រៃនប់ ដើម្បីដាក់ជូនអភិបាលខេត្តពិនិត្យ និងឈានដល់មានវិធានការតាមផ្លូវច្បាប់។ លោកថា កន្លងមក មន្ត្រីជំនាញស្ថាប័ននេះធ្លាប់ចុះណែនាំដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលទៅស៊ីឈ្នួលកាប់ព្រៃនាបរិវេណដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ នេះម្ដងម្កាលដែរ៖ «ឥឡូវនេះ មន្ត្រីជំនាញរបស់ខ្ញុំកំពុងចុះស្រង់ស្ថិតិចំនួនពលរដ្ឋដែលចូលទៅទន្ទ្រានកាប់ព្រៃសង់ផ្ទះនៅលើដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ដែលរដ្ឋបម្រុងទុក ដើម្បីដាក់របាយការណ៍ជូនអភិបាលខេត្តមានវិធានការបន្ត។ ហើយករណីមន្ត្រីជំនាញរបស់ខ្ញុំបានទទួលបញ្ជាពីឯកឧត្តមអភិបាលខេត្ត ឲ្យចុះអនុវត្តច្បាប់ជាក់ស្តែង ហើយពេលនេះកំពុងត្រៀមកម្លាំងចុះអនុវត្តច្បាប់ជាក់ស្តែង»។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋបាលខេត្តនេះបានប្រជុំ និងដាក់ផែនការឲ្យមន្ត្រីជំនាញស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ក្រោមឱវាទខេត្តឲ្យចុះពិនិត្យ និងឈានដល់នាំខ្លួនអ្នកប្រព្រឹត្តិបទល្មើសផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវច្បាប់៖ «យើងបានចាត់តាំងឲ្យកម្លាំងជំនាញថ្នាក់ស្រុក និងខេត្ត ចុះអន្តរាគមន៍ និងឈានដល់ចាប់ខ្លួនអ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធសកម្មភាពទន្ទ្រានដីព្រៃសាធារណៈរបស់រដ្ឋ នៅម្តុំពយម៉ាចូវ និងចុងឆ្នេរអូរត្រេះ នាឃុំបិតត្រាំង និងទីកន្លែងផ្សេងទៀត»។
យ៉ាងនេះក្តី ក្រុមមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលយល់ថា បទល្មើសកាប់រានដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ ដែលរដ្ឋបានរក្សាទុកនាខេត្តព្រះសីហនុ ទាល់តែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឬរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ចេញមុខអន្តរាគមន៍ ហើយប្រើកណ្ដាប់ដៃដែកទៅលើជនប្រព្រឹត្តិល្មើស ទើបអាចជួយការពារដីគម្របព្រៃឈើឆ្នាំ២០០២ និងដីព្រៃឈើនៅតាមមាត់សមុទ្រចុងឆ្នេរអូរត្រេះ អាចរក្សាបានគង់វង្ស និងមានប្រសិទ្ធភាព៕