ដោយ ហង្ស សាវយុត RFA 2016-05-30
បើទោះបីជាភ្លៀងបានធ្លាក់ជាបន្តបន្ទាប់គ្នាខ្លះហើយក៏ដោយ ក៏បច្ចុប្បន្ន ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅលើខ្នងភ្នំដងរែក នៃសង្កាត់អូរស្មាច់ ក្រុងសំរោង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ជាង ២ពាន់គ្រួសារ នៅតែប្រឈមមុខនឹងការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នៅឡើយ។
ដោយសារការខ្វះទឹកនេះ ក្រុមអ្នកភូមិបានចោទប្រកាន់ចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ថាបានឆ្លៀតកេងយកចំណេញ ដោយបូមយកទឹកអណ្ដូងដែលជាជំនួយរបស់អង្គការ ហ្សូអា (ZOA) យកទៅលក់ដូរដើម្បីប្រមូលកម្រៃផ្ទាល់ខ្លួន មិនចែកជូនអ្នកភូមិបានប្រើប្រាស់ទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិគីរីមង្គល ប្រមាណជាង ២០០គ្រួសារ មិនសប្បាយចិត្តជាមួយចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ទេ។ ពួកគេចោទប្រកាន់ថា បច្ចុប្បន្ននៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅលើខ្នងភ្នំកំពុងតែខ្វះទឹក បែរជាលោកចៅសង្កាត់ ឆ្លៀតយកអណ្ដូងទឹកដែលជាអំណោយរបស់អង្គការ ហ្សូអា ជីកឲ្យប្រើប្រាស់សម្រាប់សាធារណៈ ទៅធ្វើជារបស់ឯកជន ហើយដាក់ម៉ូទ័របូមយកទឹកលក់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញ។
បុរសអ្នកភូមិគីរីមង្គល ម្នាក់ក្នុងចំណោមជាច្រើនទៀត គឺលោក រិទ្ធី។ លោកអះអាងកាលពីរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ខែឧសភា ថា បច្ចុប្បន្ន បើទោះបីជាមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លះៗហើយក៏ដោយ ក៏គ្រួសាររបស់លោក និងអ្នកភូមិជាច្រើនទៀតនៅតែប្រឈមមុខនឹងការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នៅឡើយ។ លោក រិទ្ធី អាក់អន់ចិត្តចំពោះចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ដែលយកអណ្ដូងមួយរបស់អង្គការ ហ្សូអា ជីកក្បែរសាលាសង្កាត់ ទៅឲ្យកូន បូមទឹកលក់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ៖ «ព្រលឹមឡើងក៏បូម ថ្ងៃឡើងក៏បូម បូមរាល់ថ្ងៃ គេបូមលក់មែន។ ខ្ញុំមួយរយៈកាលកន្លងមក ទិញគេ ហើយប្រជាជននៅទីនេះភាគច្រើនសុទ្ធតែទិញទឹកគេ»។
ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យដឹងថា នៅសង្កាត់អូរស្មាច់ កន្លងមក គឺអង្គការ ហ្សូអា បានជីកអណ្ដូងចំនួនពីរ គឺមួយនៅជិតសាលាសង្កាត់ និងមួយទៀតនៅក្នុងភូមិគីរីមង្គល។ បច្ចុប្បន្ន អណ្ដូងទាំងនោះ គឺចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ បានឲ្យកូនរបស់គាត់បូមយកទឹកលក់ ឯអណ្ដូងមួយទៀត គឺម្ចាស់ដីឡូត៍កាន់កាប់បូមយកទឹកលក់ដូចគ្នា មិនចែកចាយឲ្យសាធារណៈបានប្រើប្រាស់ទេ។
នៅសង្កាត់អូរស្មាច់ លើខ្នងភ្នំដងរែក ចាប់តាំងពីអំឡុងខែមេសា រហូតមកដល់ជាងពាក់កណ្ដាលខែឧសភា គឺមានការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់យ៉ាងខ្លាំង រហូតដល់អាជ្ញាធរខេត្ត និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់រដ្ឋាភិបាល បានប្រើរថយន្តចំនួន ១០គ្រឿង ដឹកទឹកឡើងយកទៅចែកជូនអ្នកភូមិជារៀងរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែសកម្មភាពដឹកទឹកយកទៅចែកជូននេះ បានផ្អាករយៈពេលជាងមួយសប្ដាហ៍មកហើយ បន្ទាប់ពីមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយមានទឹកដក់នៅតាមកន្លែងខ្លះៗមក។
ចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ លោក ភេម សំអាត បានបដិសេធចោលការចោទប្រកាន់របស់អ្នកភូមិ ដែលថារូបលោកបានយកអណ្ដូងទឹកជាអំណោយរបស់អង្គការ ទៅឲ្យកូនបូមទឹកលក់នោះ គឺជាការមិនពិតទេ។ លោកចៅសង្កាត់មានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីខែមេសា អាជ្ញាធរសង្កាត់បានដោះស្នប់ដៃចេញពីអណ្ដូង ដែលអង្គការ ហ្សូអា ជីកឲ្យនោះ ហើយដាក់ម៉ូទ័រជំនួស ដើម្បីបូមយកទឹកទៅចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋជាង ២ពាន់គ្រួសារនៅក្នុងរដូវដែលខ្សត់ទឹកខ្លាំង។ ប៉ុន្តែរយៈពេលជាងមួយសប្ដាហ៍ចុងក្រោយមកនេះ គឺអាជ្ញាធរសង្កាត់ឈប់ទទួលខុសត្រូវលើការបូមទឹកអណ្ដូងចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋដោយឥតគិតថ្លៃទៀតហើយ ពីព្រោះមានភ្លៀងធ្លាក់ដក់ទឹកនៅកន្លែងខ្លះ ដែលអ្នកភូមិអាចទៅរកដងទឹកយកមកប្រើប្រាស់បានដោយខ្លួនឯង។
លោក ភេម សំអាត ច្រានចោលថា បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរឈប់បូមទឹកចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋមក គឺអ្នកដែលនៅជិតអណ្ដូង បានទិញម៉ូទ័រមកដាក់ ហើយបើអ្នកភូមិណាត្រូវការទឹកប្រើប្រាស់ ត្រូវជួយចេញលុយថ្លៃអគ្គិសនី និងថ្លៃម៉ូទ័ររបស់គេ មិនមែនលោកជាអ្នកលក់ទឹកនោះទេ៖ «អ្នកនៅក្បែរម្ចាស់អណ្ដូងហ្នឹង គឺគាត់តទុយោ គាត់ទិញម៉ូទ័រដាក់ បើពលរដ្ឋខ្វះទឹក អាចទៅយកបាន តែជួយចេញថ្លៃភ្លើង និងថ្លៃម៉ូទ័រដែលគេទិញ»។
ទោះយ៉ាងណា ពលរដ្ឋភូមិគីរីមង្គល ម្នាក់នៅតែអះអាងថា លោកចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ពិតជាបានយកអណ្ដូងទឹកនៅក្បែរសាលាសង្កាត់ ឲ្យកូនបូមទឹកលក់មែន មិនមែនជាការតម្រូវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជួយចេញថ្លៃភ្លើង ឬក៏ថ្លៃម៉ូទ័រនោះឡើយ៖ «គេលក់មួយប៊ីដុងចំណុះ ៣០លីត្រ ថ្លៃ ៥០០រៀលលុយខ្មែរ។ អណ្ដូងទល់មុខសង្កាត់ គឺមេឃុំផ្ទាល់តែម្ដង។ ឯអណ្ដូងមួយទៀត គេបើកឲ្យពលរដ្ឋដែលគ្រប់គ្រងអណ្ដូង ហ្សូអា ដំបូងដាក់លក់»។
មេភូមិគីរីមង្គល លោក សឿន សុខុម ក៏អះអាងប្រហាក់ប្រហែលនឹងប្រជាពលរដ្ឋដែរថា អណ្ដូងទឹកចំនួនពីរដែលជាជំនួយរបស់អង្គការ ហ្សូអា ជីកឲ្យនោះ គឺពិតជាគេកំពុងយកទៅធ្វើអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួនមែន។ លោកមេភូមិគីរីមង្គល បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ន នៅភូមិរបស់លោកមានប្រជាពលរដ្ឋជាង ២០០គ្រួសារ ដែលកំពុងខ្វះទឹកប្រើប្រាស់ ប៉ុន្តែពួកគេមិនមានប្រាក់ទៅទិញទឹកអណ្ដូងទាំងពីរនោះទេ ពីព្រោះគេលក់ទឹកថ្លៃពេក សុខចិត្តទៅទិញទឹកពីកន្លែងឆ្ងាយៗវិញ៖ «គេអត់មានចែក គេអត់មានយកថ្លៃភ្លើងទេ គឺលក់តែម្ដង។ បានជាខ្ញុំថាគេលក់ ពីព្រោះអ្នករស់នៅជិតហ្នឹងមិនបានទឹកអណ្ដូងប្រើប្រាស់ទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចស្វែងរកការទាក់ទងអង្គការ ហ្សូអា ដើម្បីសុំប្រតិកម្មជុំវិញរឿងនេះបានថាយ៉ាងណានៅឡើយ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ខែឧសភា។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ខេត្តឧត្តរមានជ័យ លោក ស្រី ណារ៉េន យល់ថា ការដែលចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ យកអណ្ដូងទឹកដែលជាជំនួយរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសម្រាប់បម្រើប្រយោជន៍សាធារណៈ ទៅលក់ទឹក ដើម្បីកម្រៃឯកជនដូចនេះ គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ។ លោកអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរក្រុងសំរោង និងខេត្តឧត្តរមានជ័យ គួរចាត់វិធានការបញ្ឈប់សកម្មភាពនេះជាបន្ទាន់ ដើម្បីជៀសវាងកុំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទឹកចិត្តម្ចាស់ជំនួយផ្សេងៗទៀត៕
បើទោះបីជាភ្លៀងបានធ្លាក់ជាបន្តបន្ទាប់គ្នាខ្លះហើយក៏ដោយ ក៏បច្ចុប្បន្ន ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅលើខ្នងភ្នំដងរែក នៃសង្កាត់អូរស្មាច់ ក្រុងសំរោង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ជាង ២ពាន់គ្រួសារ នៅតែប្រឈមមុខនឹងការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នៅឡើយ។
ដោយសារការខ្វះទឹកនេះ ក្រុមអ្នកភូមិបានចោទប្រកាន់ចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ថាបានឆ្លៀតកេងយកចំណេញ ដោយបូមយកទឹកអណ្ដូងដែលជាជំនួយរបស់អង្គការ ហ្សូអា (ZOA) យកទៅលក់ដូរដើម្បីប្រមូលកម្រៃផ្ទាល់ខ្លួន មិនចែកជូនអ្នកភូមិបានប្រើប្រាស់ទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋនៅភូមិគីរីមង្គល ប្រមាណជាង ២០០គ្រួសារ មិនសប្បាយចិត្តជាមួយចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ទេ។ ពួកគេចោទប្រកាន់ថា បច្ចុប្បន្ននៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅលើខ្នងភ្នំកំពុងតែខ្វះទឹក បែរជាលោកចៅសង្កាត់ ឆ្លៀតយកអណ្ដូងទឹកដែលជាអំណោយរបស់អង្គការ ហ្សូអា ជីកឲ្យប្រើប្រាស់សម្រាប់សាធារណៈ ទៅធ្វើជារបស់ឯកជន ហើយដាក់ម៉ូទ័របូមយកទឹកលក់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅវិញ។
បុរសអ្នកភូមិគីរីមង្គល ម្នាក់ក្នុងចំណោមជាច្រើនទៀត គឺលោក រិទ្ធី។ លោកអះអាងកាលពីរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ខែឧសភា ថា បច្ចុប្បន្ន បើទោះបីជាមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លះៗហើយក៏ដោយ ក៏គ្រួសាររបស់លោក និងអ្នកភូមិជាច្រើនទៀតនៅតែប្រឈមមុខនឹងការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នៅឡើយ។ លោក រិទ្ធី អាក់អន់ចិត្តចំពោះចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ដែលយកអណ្ដូងមួយរបស់អង្គការ ហ្សូអា ជីកក្បែរសាលាសង្កាត់ ទៅឲ្យកូន បូមទឹកលក់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ៖ «ព្រលឹមឡើងក៏បូម ថ្ងៃឡើងក៏បូម បូមរាល់ថ្ងៃ គេបូមលក់មែន។ ខ្ញុំមួយរយៈកាលកន្លងមក ទិញគេ ហើយប្រជាជននៅទីនេះភាគច្រើនសុទ្ធតែទិញទឹកគេ»។
ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យដឹងថា នៅសង្កាត់អូរស្មាច់ កន្លងមក គឺអង្គការ ហ្សូអា បានជីកអណ្ដូងចំនួនពីរ គឺមួយនៅជិតសាលាសង្កាត់ និងមួយទៀតនៅក្នុងភូមិគីរីមង្គល។ បច្ចុប្បន្ន អណ្ដូងទាំងនោះ គឺចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ បានឲ្យកូនរបស់គាត់បូមយកទឹកលក់ ឯអណ្ដូងមួយទៀត គឺម្ចាស់ដីឡូត៍កាន់កាប់បូមយកទឹកលក់ដូចគ្នា មិនចែកចាយឲ្យសាធារណៈបានប្រើប្រាស់ទេ។
នៅសង្កាត់អូរស្មាច់ លើខ្នងភ្នំដងរែក ចាប់តាំងពីអំឡុងខែមេសា រហូតមកដល់ជាងពាក់កណ្ដាលខែឧសភា គឺមានការខ្វះទឹកប្រើប្រាស់យ៉ាងខ្លាំង រហូតដល់អាជ្ញាធរខេត្ត និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់រដ្ឋាភិបាល បានប្រើរថយន្តចំនួន ១០គ្រឿង ដឹកទឹកឡើងយកទៅចែកជូនអ្នកភូមិជារៀងរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែសកម្មភាពដឹកទឹកយកទៅចែកជូននេះ បានផ្អាករយៈពេលជាងមួយសប្ដាហ៍មកហើយ បន្ទាប់ពីមានភ្លៀងធ្លាក់ ហើយមានទឹកដក់នៅតាមកន្លែងខ្លះៗមក។
ចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ លោក ភេម សំអាត បានបដិសេធចោលការចោទប្រកាន់របស់អ្នកភូមិ ដែលថារូបលោកបានយកអណ្ដូងទឹកជាអំណោយរបស់អង្គការ ទៅឲ្យកូនបូមទឹកលក់នោះ គឺជាការមិនពិតទេ។ លោកចៅសង្កាត់មានប្រសាសន៍ថា ចាប់តាំងពីខែមេសា អាជ្ញាធរសង្កាត់បានដោះស្នប់ដៃចេញពីអណ្ដូង ដែលអង្គការ ហ្សូអា ជីកឲ្យនោះ ហើយដាក់ម៉ូទ័រជំនួស ដើម្បីបូមយកទឹកទៅចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋជាង ២ពាន់គ្រួសារនៅក្នុងរដូវដែលខ្សត់ទឹកខ្លាំង។ ប៉ុន្តែរយៈពេលជាងមួយសប្ដាហ៍ចុងក្រោយមកនេះ គឺអាជ្ញាធរសង្កាត់ឈប់ទទួលខុសត្រូវលើការបូមទឹកអណ្ដូងចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋដោយឥតគិតថ្លៃទៀតហើយ ពីព្រោះមានភ្លៀងធ្លាក់ដក់ទឹកនៅកន្លែងខ្លះ ដែលអ្នកភូមិអាចទៅរកដងទឹកយកមកប្រើប្រាស់បានដោយខ្លួនឯង។
លោក ភេម សំអាត ច្រានចោលថា បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរឈប់បូមទឹកចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋមក គឺអ្នកដែលនៅជិតអណ្ដូង បានទិញម៉ូទ័រមកដាក់ ហើយបើអ្នកភូមិណាត្រូវការទឹកប្រើប្រាស់ ត្រូវជួយចេញលុយថ្លៃអគ្គិសនី និងថ្លៃម៉ូទ័ររបស់គេ មិនមែនលោកជាអ្នកលក់ទឹកនោះទេ៖ «អ្នកនៅក្បែរម្ចាស់អណ្ដូងហ្នឹង គឺគាត់តទុយោ គាត់ទិញម៉ូទ័រដាក់ បើពលរដ្ឋខ្វះទឹក អាចទៅយកបាន តែជួយចេញថ្លៃភ្លើង និងថ្លៃម៉ូទ័រដែលគេទិញ»។
ទោះយ៉ាងណា ពលរដ្ឋភូមិគីរីមង្គល ម្នាក់នៅតែអះអាងថា លោកចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ ពិតជាបានយកអណ្ដូងទឹកនៅក្បែរសាលាសង្កាត់ ឲ្យកូនបូមទឹកលក់មែន មិនមែនជាការតម្រូវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជួយចេញថ្លៃភ្លើង ឬក៏ថ្លៃម៉ូទ័រនោះឡើយ៖ «គេលក់មួយប៊ីដុងចំណុះ ៣០លីត្រ ថ្លៃ ៥០០រៀលលុយខ្មែរ។ អណ្ដូងទល់មុខសង្កាត់ គឺមេឃុំផ្ទាល់តែម្ដង។ ឯអណ្ដូងមួយទៀត គេបើកឲ្យពលរដ្ឋដែលគ្រប់គ្រងអណ្ដូង ហ្សូអា ដំបូងដាក់លក់»។
មេភូមិគីរីមង្គល លោក សឿន សុខុម ក៏អះអាងប្រហាក់ប្រហែលនឹងប្រជាពលរដ្ឋដែរថា អណ្ដូងទឹកចំនួនពីរដែលជាជំនួយរបស់អង្គការ ហ្សូអា ជីកឲ្យនោះ គឺពិតជាគេកំពុងយកទៅធ្វើអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួនមែន។ លោកមេភូមិគីរីមង្គល បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ន នៅភូមិរបស់លោកមានប្រជាពលរដ្ឋជាង ២០០គ្រួសារ ដែលកំពុងខ្វះទឹកប្រើប្រាស់ ប៉ុន្តែពួកគេមិនមានប្រាក់ទៅទិញទឹកអណ្ដូងទាំងពីរនោះទេ ពីព្រោះគេលក់ទឹកថ្លៃពេក សុខចិត្តទៅទិញទឹកពីកន្លែងឆ្ងាយៗវិញ៖ «គេអត់មានចែក គេអត់មានយកថ្លៃភ្លើងទេ គឺលក់តែម្ដង។ បានជាខ្ញុំថាគេលក់ ពីព្រោះអ្នករស់នៅជិតហ្នឹងមិនបានទឹកអណ្ដូងប្រើប្រាស់ទេ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចស្វែងរកការទាក់ទងអង្គការ ហ្សូអា ដើម្បីសុំប្រតិកម្មជុំវិញរឿងនេះបានថាយ៉ាងណានៅឡើយ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៦ ខែឧសភា។
អ្នកសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ខេត្តឧត្តរមានជ័យ លោក ស្រី ណារ៉េន យល់ថា ការដែលចៅសង្កាត់អូរស្មាច់ យកអណ្ដូងទឹកដែលជាជំនួយរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលសម្រាប់បម្រើប្រយោជន៍សាធារណៈ ទៅលក់ទឹក ដើម្បីកម្រៃឯកជនដូចនេះ គឺមិនត្រឹមត្រូវទេ។ លោកអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរក្រុងសំរោង និងខេត្តឧត្តរមានជ័យ គួរចាត់វិធានការបញ្ឈប់សកម្មភាពនេះជាបន្ទាន់ ដើម្បីជៀសវាងកុំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទឹកចិត្តម្ចាស់ជំនួយផ្សេងៗទៀត៕