អ្នកនយោបាយនៅប្រទេសជាច្រើន និងនៅប្រទេសកម្ពុជា តែងធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍បង្ហាញលើកស្ទួយសិទ្ធិកុមារនៅរៀងរាល់ទិវាកុមារអន្តរជាតិ ១ មិថុនា។ ទោះជាបែបនេះក្ដី ក្រុមកុមារ ពិសេសកុមាររស់នៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រនៅទីក្រុងតែងយល់ថា សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេមិនទាន់ធានាបានគ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ។
តើកុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រក្នុងទីក្រុងប្រឈមបញ្ហាអ្វីខ្លះ? តើពួកគេចង់បានអ្វីខ្លះពីរដ្ឋាភិបាល?
កុមាររស់នៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រនៅទីក្រុងនៅរាជធានីភ្នំពេញ មួយចំនួននៅតែយល់ថា សង្គម និងរដ្ឋនៅមិនទាន់យកចិត្តទុកដាក់ពួកគេឱ្យបានប្រសើរនៅឡើយទេ។
ទន្ទឹមគ្នានេះ សង្គមស៊ីវិលធ្វើការពាក់ព័ន្ធសហគមន៍ក្រីក្រក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ក៏លើកឡើងថា កុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រក្នុងទីក្រុងជាច្រើននៅតែជួបបញ្ហាប្រឈមទាំងការរស់នៅ និងការអប់រំ ដែលមិនអាចឲ្យពួកគេចូលរួមចំណែកបានពេញលេញក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម។
របាយការណ៍របស់សមាគមធាងត្នោតដែលបានបង្ហាញថា កុមាររស់នៅក្នុងសហគមន៍ចំនួន ៣៤០ទីតាំងដែលស្ថិតនៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រនៅរាជធានីភ្នំពេញ គឺពួកគេរស់នៅក្នុងស្ថានភាពលំបាកដូចជា កង្វះខាតអនាម័យ កង្វះខាតសេវាគ្រប់គ្រង កាកសំណល់ និងភ្លើងអគ្គិសនីមិនមានគ្រប់គ្រាន់ និងលទ្ធភាពទទួលបានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់។ របាយការណ៍ដដែលក៏បង្ហាញថា កុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រនៅភ្នំពេញ នៅតែខ្វះអាហារ មានភាពស្លេកស្លាំង ខ្សោយកម្លាំង និងរៀនមិនពូកែដូចក្មេងទូទៅនោះឡើយ។
ជាកុមារម្នាក់រស់នៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងខណ្ឌឫស្សីកែវ កុមារា សេង រតនា ព្រួយបារម្ភពីអនាគតរបស់ខ្លួន និងកុមារដទៃទៀតក្នុងសហគមន៍នៅតែប្រឈមមិនទាន់មានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ កង្វះអាហារហូបចុក សំរាមស្អុយរលួយ ទឹកលិច ល្បែងស៊ីសង និងគ្រឿងញៀនជាដើម។ កុមារារូបនេះ ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលកែលំអបរិស្ថានកន្លែងគេរស់នៅ និងគិតពីអនាគតពួកគេ៖ «បញ្ហាខ្ញុំជួប កន្លែងរស់នៅ មានភក់ សំរាម ទឹកស្អាត ព្រោះរាល់ថ្ងៃពួកខ្ញុំប្រើទឹកទន្លេ មិនមានអនាម័យ។ នៅហ្នឹងមានល្បែងច្រើនណាស់! ខ្ញុំបារម្ភថា អនាគតពួកខ្ញុំ ត្រូវបានសង្គមស្អប់ខ្ពើម»។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ជាអាណាព្យាបាលកុមារដែលរស់នៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រនៅទីក្រុងភ្នំពេញ លោកស្រី រស់ ហ្វីយ៉ាស និយាយដែរថា កុមារនៅទីក្រុងជាច្រើនដែលគ្រួសារមានជីវភាពក្រីក្រមិនអាចទទួលបានការអប់រំពេញលេញដូចកុមារដទៃនោះទេ។ ហេតុនេះ លោកស្រីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវតែគិតគូរបញ្ហានេះជាបន្ទាន់ផងដែរ៖ «សុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលគាត់ជួយកុមារនៅសហគមន៍ក្រីក្រ ទាំងថវិកា សាលារៀន និងអ្វីក៏ដោយឲ្យកុមារចង់បាន ឲ្យពួកគេមានសិទ្ធិ និងអប់រំដូចក្មេងទូទៅដែរ កុំឲ្យពួកគាត់ដើរទៅរកផ្លូវខុសច្បាប់ដែលបង្កអសន្តិសុខសង្គមទៅថ្ងៃក្រោយ»។
របាយការណ៍នោះក៏បញ្ជាក់ថា កុមារកម្ពុជា ដែលមានអាយុក្រោម ៥ឆ្នាំប្រមាណ ៣២% បានប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាខ្វះអាហារូបត្ថម្ភរ៉ាំរ៉ៃ បណ្ដាលឲ្យពួកគេកើតជំងឺក្រិន មិនលូតលាស់រាងកាយបានល្អទេ។ បញ្ហាក្រិះក្រិនដែលកំពុងតែប្រឈមមុខចំពោះកុមារទាំងជនបទ និងទាំងសហគមន៍ក្រីក្រនៅទីក្រុង អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខ្លះដែលធ្វើការងារជួយសង្គ្រោះកុមារ ត្រូវការរដ្ឋាភិបាលឲ្យចូលរួមសហការក្នុងយុទ្ធនាការលុបបំបាត់បញ្ហាប្រឈមរបស់កុមារ។
ករណីនេះដែរ ប្រធានកម្មវិធីតស៊ូមតិនៃសមាគមធាងត្នោត លោក សឿង សារ៉ន ឲ្យដឹងថា កុមារនៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រ នៅតែរងទុក្ខវេទនា និងខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់ដិតដល់ ជាពិសេស ក្រុមកុមារដែលគ្មានទីពឹង។ ជាក់ស្ដែងលោកថា កុមារម្នាក់ក្នុងចំណោម ៣នាក់ ដែលរស់នៅតាមសហគមន៍ក្រីក្រនៅទីក្រុង ក៏នៅតែរស់នៅក្នុងស្ថានភាពលំបាក។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យសាលាក្រុងភ្នំពេញ លោក ជិន ប៊ុនធឿន ដើម្បីដឹងពីចំណាត់ការទាក់ទិននឹងស្ថានភាពរស់នៅរបស់កុមារនៅទីក្រុងបាននៅឡើយ នៅថ្ងៃទី៩ ខែមិថុនា។
កាលពីទិវាកុមារអន្តរជាតិ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ នាយករងរដ្ឋបាលសាលារាជធានីភ្នំពេញ លោក ហួត ហៃ ក៏ទទួលស្គាល់ថា កុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រនៅតែជួបបញ្ហាប្រឈម។ មន្ត្រីសាលាក្រុងរូបនេះអះអាងថា សាលារាជធានីភ្នំពេញ នឹងខំដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរបស់ក្រុមកុមារដែលងាយរងគ្រោះ ដើម្បីឲ្យតំបន់ដែលពួកគេរស់នៅមានភាពប្រសើរឡើង។
ចំណែកអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវបញ្ហាសង្គម លោកបណ្ឌិត កែម ឡី មើលឃើញមូលហេតុដែលកុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រក្នុងទីក្រុងនៅតែមិនទាន់មានការយកចិត្តទុកដាក់ពេញលេញ ដោយសារតែកម្ពុជា មិនទាន់មានយុទ្ធសាស្ត្រការពារកុមារបានច្បាស់លាស់ កត្តាជីវភាពរបស់គ្រួសារកុមារក្រីក្រ ការបណ្ដាញចេញពីការអភិវឌ្ឍដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ខ្វះមណ្ឌលថែទាំកុមារ ខណៈកុមារកម្ពុជា អាយុក្រោម ១៨ឆ្នាំ មានជាង ៧៥ម៉ឺននាក់ លំហូរគ្រឿងញៀន និងជំងឺអេដស៍ជាដើម។
លោកបណ្ឌិត កែម ឡី យល់ថា នៅពេលកុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រក្នុងទីក្រុងនៅតែមិនទាន់មានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ពីសង្គម និងគ្រួសារ កុមារទាំងនោះនឹងបោះបង់ការសិក្សាមានកម្រិតខ្ពស់ ប្រឈមនឹងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ប្រឈមនឹងការកេងប្រវ័ញ្ច កម្លាំងពលកម្ម ពិសេសបង្កអសន្តិសុខសង្គមផងដែរ៖ «ប៉ះពាល់ទៅសិទ្ធិក្នុងការចូលរៀន មួយទៀតដោយសារតែកត្តាគ្រួសារ និងកត្តាសង្គមផង មិនបានគិតគូរដល់ពួកគេ ធ្វើឲ្យពួកគេងាយរងគ្រោះ ងាយនឹងចាប់យកគ្រឿងញៀន ត្រូវបានគេធ្វើបាប ឲ្យទៅធ្វើជាអ្នកសុំទាន និងកេងកម្លាំងពលកម្មនានា។ នេះមកពីកម្ពុជា មិនទានមាន យុទ្ធសាស្ត្រការពារកុមារបានច្បាស់លាស់ និងប្រព័ន្ធការពារសង្គមត្រឹមត្រូវ»។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នាទិវាកុមារអន្តរជាតិ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តែងអំពាវនាវទៅកាន់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងអាណាព្យាបាល ត្រូវរួមគ្នាប្រឆាំង និងការពារការរំលោភបំពាន ការកេងប្រវ័ញ្ចលើកុមារ ការបង្ខិតខំ និងប្រឆាំងរាល់ការប្រើប្រាស់ពលកម្មកុមារដែលមិនទានគ្រប់អាយុជាដើម ដើម្បីលើកស្ទួយសិទ្ធិកុមារកម្ពុជា។ ជាងនេះទៀត ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលក៏បានចាត់ទុកថា ការចូលរួមរបស់កុមារ គឺការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សសំខាន់លើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។
យ៉ាងណាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវបញ្ហាសង្គម និងសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការផ្ទាល់និងសហគមន៍កុមារក្រីក្រយល់ថា ដំណោះស្រាយដល់មានប្រសិទ្ធភាពដល់កុមាររស់នៅសហគមន៍ក្រីក្រទាំងនោះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រការពារកុមារឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងត្រូវមានកញ្ចប់ថវិកាធ្វើការងារក្នុងការងារនេះ ដើម្បីធានាថា កុមាររស់នៅក្នុងសហគមន៍ក្រីក្រទទួលបានការការពារទៅតាមច្បាប់៕