ដោយ ហង្ស សាវយុត RFA 2016-06-11
ភូមិថ្មី ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយជាង ១០គីឡូម៉ែត្រ ភាគខាងកើតឆៀងខាងត្បូងពីទីរួមស្រុកសូទ្រនិគម គឺជាភូមិមួយ ដែលប្រជាពលរដ្ឋនាំគ្នាទៅរស់នៅលើទំនប់នៃគន្លងផ្លូវសំពៅបុរាណ។ បច្ចុប្បន្នប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៤០គ្រួសារ នៅក្នុងភូមិនោះ កំពុងមានកង្វល់ ដោយសារតែថៅកែឡឥដ្ឋ ដ៏ធំមួយបានជីកអាចម៍ដីយកមកចាក់បិទផ្លូវខ្ពស់ដូចភ្នំ បណ្ដាលឱ្យអ្នកភូមិថ្មី និងភូមិថ្នល់ដាច់មិនអាចឆ្លងកាត់តាមផ្លូវត្រង់មករកគ្នាបានទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៤០គ្រួសារ រស់នៅភូមិថ្មី ឃុំកៀនសង្កែ អំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តសៀមរាប គួរចុះទៅពិនិត្យមើលកំណាត់ផ្លូវឆ្លងកាត់ភូមិរបស់ពួកគេដែលត្រូវម្ចាស់ឡឥដ្ឋ ដ៏មានធនធាន និងមានអំណាចយកអាចម៍ដីទៅចាក់បិទមិនឱ្យអ្នកភូមិចេញចូលរកគ្នាបាននោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋនិយាយថា ម្ចាស់ឡឥដ្ឋដ៏ធំមួយបានដឹកជញ្ជូនអាចម៍ដីមកចាក់គរដូចភ្នំ បិទកំណាត់ផ្លូវពីភូមិថ្មី ទៅភូមិថ្នល់ដាច់ មិនឱ្យចេញចូលរយៈពេលជិត ២ឆ្នាំមកហើយ។
បុរសចំណាស់ម្នាក់ ក្នុងចំណោមអ្នកភូមិថ្មី ជាច្រើនទៀត គឺលោក ស៊ាប រ៉ែម។ លោកមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នរូបគាត់ក៏ដូចជាអ្នកភូមិជាច្រើនគ្រួសារទៀត ពិបាកធ្វើដំណើរចេញពីភូមិថ្មី ទៅកាន់ភូមិថ្នល់ដាច់ ដែលនៅជាប់គ្នាណាស់ ជាពិសេសនៅរដូវភ្លៀងធ្លាក់។ បុរសដដែលបញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលពិបាកធ្វើដំណើរនេះ ដោយសារតែម្ចាស់ឡឥដ្ឋ ឈ្មោះ សូរ ម៉ុម បានយកអាចម៍ដីមកចាក់គរដូចភ្នំ បិទផ្លូវត្រង់ ដែលអ្នកភូមិធ្លាប់ចេញចូលរកគ្នា៖ «ដើរក្រវេចក្រវក់តាមនេះឯងទៅវត្ត ចេញទៅថ្នល់ដាច់ ទៅកំពង់ឃ្លាំងទៅអីក៏ដើរឆ្វែល ក្រង៉ិកក្រង៉ក់អត់មានផ្លូវត្រង់។ តែបើភ្លៀងអត់មានដើររួចទេ»។
បុរសអ្នកភូមិថ្មីម្នាក់ទៀត លោក ម៉ឹង សឿម មានប្រសាសន៍ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំហើយ ដែលម្ចាស់ឡឥដ្ឋ បានយកអាចម៍ដីទៅចាក់គរខ្ពស់ដូចភ្នំ បិទផ្លូវត្រង់មិនឱ្យអ្នកភូមិរបស់គាត់ចេញចូល៖ «ពេលភ្លៀងអាចម៍ដីហូរមកជាប់ បើកម៉ូតូក៏ជាប់ ជិះកង់ក៏ជាប់ អត់មានបណ្ដើររួចទេ មានតែនាំគ្នាអូស។ អារម្មណ៍ពេលនេះវាលំបាកតានតឹងណាស់»។
ក្រុមអ្នកភូមិថ្មី ចង់ឱ្យអាជ្ញាធរជួយអន្តរាគមន៍បើកផ្លូវនេះឡើងវិញ ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចរៃអង្គាសលុយគ្នាធ្វើផ្លូវលំឱ្យស្អាត ព្រមទាំងអាចចេញចូលទៅកាន់ភូមិថ្នល់ដាច់ដែលនៅជាប់គ្នាបានងាយស្រួលឡើងវិញ។
អ្នកភូមិថ្មីអះអាងទៀតថា រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំមកនេះ ពួកគេបានលើកគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការបិទផ្លូវនោះ ដោយធ្លាប់ប្ដឹងទៅអាជ្ញាធរឃុំកៀនសង្កែ និងអាជ្ញាធរស្រុកសូទ្រនិគម ឱ្យមកពិនិត្យ និងដោះស្រាយជាច្រើនដង ក៏ប៉ុន្តែមិនបានលទ្ធផលអ្វីទេ។
ទោះយ៉ាងណាវិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចស្វែងរកការទាក់ទង ម្ចាស់ឡឥដ្ឋ អ្នកស្រី សូរ ម៉ុម ដើម្បីសុំការពន្យល់ជុំវិញ រឿងចោទប្រកាន់របស់អ្នកភូមិនោះ បានថា យ៉ាងណានៅឡើយ។
ចំណែកមេឃុំកៀនសង្កែ លោក ហុង លី មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរឃុំមិនដែលព្រងើយកន្តើយក្នុងការដោះស្រាយរឿងឡឥដ្ឋ ដែលចាក់អាចម៍ដីបិទផ្លូវ អ្នកភូមិថ្មីនោះទេ។ លោកមេឃុំអះអាងថា ជាញឹកញាប់ រូបលោកតែងជួបដោះស្រាយជាមួយម្ចាស់ឡឥដ្ឋនោះ ព្រមទាំងធ្វើរបាយការណ៍ដាក់ជូនទៅសាលាស្រុកសូទ្រនិគម ឱ្យជួយដោះស្រាយទៀតផង៖ «រឿងនេះខ្ញុំបានរុញទៅដល់ស្រុកហើយ ប៉ុន្តែមន្ត្រីសាលាស្រុកនៅធ្វើការសម្របសម្រួលមិនទាន់ចប់។ ម្ចាស់ឡឥដ្ឋបានធ្វើផ្លូវវាងឱ្យដែរ ប៉ុន្តែអ្នកស្រុកគាត់មិនព្រម»។
អភិបាលស្រុកសូទ្រនិគម លោក ម៉ក់ ប្រុស ឱ្យដឹងថា លោកធ្លាប់ចុះទៅដោះស្រាយបញ្ហាដែលម្ចាស់ឡឥដ្ឋ ចាក់អាចម៍ដីបិទផ្លូវនោះជាច្រើនដង ព្រមទាំងធ្លាប់យកគ្រឿងចក្រទៅបម្រុងឈូសអាចម៍ដីនោះ បើកផ្លូវវិញផង ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែផ្លូវទៅមុខទៀត ត្រូវអ្នកភូមិជីកយកអាចម៍ដីផ្លូវសំពៅបុរាណទៅធ្វើឡឥដ្ឋជ្រៅអស់ទៅហើយ មិនមានថវិកាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ជួសជុលផ្លូវឱ្យល្អបានក៏ផ្អាកសិនទៅ។
លោកអភិបាលស្រុកសូទ្រនិគម បញ្ជាក់ថា តាមការសាកសួរម្ចាស់ឡឥដ្ឋ បានឱ្យដឹងថា ពីមុនមកគេបើកផ្លូវត្រង់ចំពាក់កណ្ដាលឡឥដ្ឋ ឱ្យអ្នកភូមិឆ្លងកាត់មែន ក៏ប៉ុន្តែក្រោយមកខ្លាចក្រែងអ្នកភូមិណាមួយប៉ះពាល់ដល់របស់របរឡឥដ្ឋ គេក៏បិទមិនឱ្យចេញចូលតែម្ដង។
ទោះជាយ៉ាងណា អភិបាលស្រុកសូទ្រនិគម លោក ម៉ក់ ប្រុស អះអាងយ៉ាងមុតមាំថា នៅពេលខាងមុខប្រសិនបើសាលាខេត្តសៀមរាប ឬក៏សាលាស្រុកសូទ្រនិគម មានថវិកាសម្រាប់ធ្វើផ្លូវឱ្យគ្រប់គ្រាន់ គឺអាជ្ញាធរស្រុកនឹងបញ្ជាឱ្យម្ចាស់ឡឥដ្ឋបើកផ្លូវនោះវិញ ដើម្បីធ្វើផ្លូវឱ្យល្អសម្រាប់បម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈ៖ «ខ្ញុំចង់និយាយថា ឥឡូវមានផ្លូវដើរទាំងសងខាង ម្ចាស់ឡឥដ្ឋឈូសផ្លូវឱ្យដើរសិនហើយ យើងដើរសិនទៅ ចាំមានមូលនិធិ ឬក៏យើងអាចស្នើសុំទៅខាងខេត្ត ឱ្យមកធ្វើផ្លូវបានចាំយើងបើក ពីព្រោះបច្ចុប្បន្នផ្លូវនេះ បើធ្វើគឺហួសពីសមត្ថភាពថវិការបស់ឃុំហើយ»។
ក្រុមអ្នកជំនាញខាងអភិរក្សសម្បត្តិវប្បធម៌ យល់ឃើញថា នៅភូមិថ្មី នៃឃុំកៀនសង្កែ បើទោះបីជាអាជ្ញាធរអាចបើកផ្លូវដែលម្ចាស់ឡឥដ្ឋបិទនោះក៏ដោយ ក៏នៅពេលខាងមុខនឹងមានជួបបញ្ហាខ្លះទៀត ពីព្រោះតែភូមិនោះ បានស្ថិតនៅលើទីតាំងទំនប់នៃគន្លងផ្លូវសំពៅបុរាណ កាលពីរាប់ពាន់ឆ្នាំមុន។
ប្រធាននាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយរបស់អាជ្ញាធរអប្សរា លោក ឡុង កុសល មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនធ្លាប់បានទៅឃើញគន្លងសំពៅបុរាណនោះទេ ប៉ុន្តែលោកពន្យល់ថា រាល់កន្លែងទាំងឡាយណាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបុរាណវិទ្យាត្រូវស្រាវជ្រាវ ឱ្យតែស្ថិតក្នុងទឹកដីខេត្តសៀមរាប គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយអាជ្ញាធរអប្សរា៕
ភូមិថ្មី ដែលស្ថិតនៅចម្ងាយជាង ១០គីឡូម៉ែត្រ ភាគខាងកើតឆៀងខាងត្បូងពីទីរួមស្រុកសូទ្រនិគម គឺជាភូមិមួយ ដែលប្រជាពលរដ្ឋនាំគ្នាទៅរស់នៅលើទំនប់នៃគន្លងផ្លូវសំពៅបុរាណ។ បច្ចុប្បន្នប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៤០គ្រួសារ នៅក្នុងភូមិនោះ កំពុងមានកង្វល់ ដោយសារតែថៅកែឡឥដ្ឋ ដ៏ធំមួយបានជីកអាចម៍ដីយកមកចាក់បិទផ្លូវខ្ពស់ដូចភ្នំ បណ្ដាលឱ្យអ្នកភូមិថ្មី និងភូមិថ្នល់ដាច់មិនអាចឆ្លងកាត់តាមផ្លូវត្រង់មករកគ្នាបានទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៤០គ្រួសារ រស់នៅភូមិថ្មី ឃុំកៀនសង្កែ អំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តសៀមរាប គួរចុះទៅពិនិត្យមើលកំណាត់ផ្លូវឆ្លងកាត់ភូមិរបស់ពួកគេដែលត្រូវម្ចាស់ឡឥដ្ឋ ដ៏មានធនធាន និងមានអំណាចយកអាចម៍ដីទៅចាក់បិទមិនឱ្យអ្នកភូមិចេញចូលរកគ្នាបាននោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋនិយាយថា ម្ចាស់ឡឥដ្ឋដ៏ធំមួយបានដឹកជញ្ជូនអាចម៍ដីមកចាក់គរដូចភ្នំ បិទកំណាត់ផ្លូវពីភូមិថ្មី ទៅភូមិថ្នល់ដាច់ មិនឱ្យចេញចូលរយៈពេលជិត ២ឆ្នាំមកហើយ។
បុរសចំណាស់ម្នាក់ ក្នុងចំណោមអ្នកភូមិថ្មី ជាច្រើនទៀត គឺលោក ស៊ាប រ៉ែម។ លោកមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នរូបគាត់ក៏ដូចជាអ្នកភូមិជាច្រើនគ្រួសារទៀត ពិបាកធ្វើដំណើរចេញពីភូមិថ្មី ទៅកាន់ភូមិថ្នល់ដាច់ ដែលនៅជាប់គ្នាណាស់ ជាពិសេសនៅរដូវភ្លៀងធ្លាក់។ បុរសដដែលបញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលពិបាកធ្វើដំណើរនេះ ដោយសារតែម្ចាស់ឡឥដ្ឋ ឈ្មោះ សូរ ម៉ុម បានយកអាចម៍ដីមកចាក់គរដូចភ្នំ បិទផ្លូវត្រង់ ដែលអ្នកភូមិធ្លាប់ចេញចូលរកគ្នា៖ «ដើរក្រវេចក្រវក់តាមនេះឯងទៅវត្ត ចេញទៅថ្នល់ដាច់ ទៅកំពង់ឃ្លាំងទៅអីក៏ដើរឆ្វែល ក្រង៉ិកក្រង៉ក់អត់មានផ្លូវត្រង់។ តែបើភ្លៀងអត់មានដើររួចទេ»។
បុរសអ្នកភូមិថ្មីម្នាក់ទៀត លោក ម៉ឹង សឿម មានប្រសាសន៍ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាថា រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំហើយ ដែលម្ចាស់ឡឥដ្ឋ បានយកអាចម៍ដីទៅចាក់គរខ្ពស់ដូចភ្នំ បិទផ្លូវត្រង់មិនឱ្យអ្នកភូមិរបស់គាត់ចេញចូល៖ «ពេលភ្លៀងអាចម៍ដីហូរមកជាប់ បើកម៉ូតូក៏ជាប់ ជិះកង់ក៏ជាប់ អត់មានបណ្ដើររួចទេ មានតែនាំគ្នាអូស។ អារម្មណ៍ពេលនេះវាលំបាកតានតឹងណាស់»។
ក្រុមអ្នកភូមិថ្មី ចង់ឱ្យអាជ្ញាធរជួយអន្តរាគមន៍បើកផ្លូវនេះឡើងវិញ ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចរៃអង្គាសលុយគ្នាធ្វើផ្លូវលំឱ្យស្អាត ព្រមទាំងអាចចេញចូលទៅកាន់ភូមិថ្នល់ដាច់ដែលនៅជាប់គ្នាបានងាយស្រួលឡើងវិញ។
អ្នកភូមិថ្មីអះអាងទៀតថា រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំមកនេះ ពួកគេបានលើកគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការបិទផ្លូវនោះ ដោយធ្លាប់ប្ដឹងទៅអាជ្ញាធរឃុំកៀនសង្កែ និងអាជ្ញាធរស្រុកសូទ្រនិគម ឱ្យមកពិនិត្យ និងដោះស្រាយជាច្រើនដង ក៏ប៉ុន្តែមិនបានលទ្ធផលអ្វីទេ។
ទោះយ៉ាងណាវិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចស្វែងរកការទាក់ទង ម្ចាស់ឡឥដ្ឋ អ្នកស្រី សូរ ម៉ុម ដើម្បីសុំការពន្យល់ជុំវិញ រឿងចោទប្រកាន់របស់អ្នកភូមិនោះ បានថា យ៉ាងណានៅឡើយ។
ចំណែកមេឃុំកៀនសង្កែ លោក ហុង លី មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរឃុំមិនដែលព្រងើយកន្តើយក្នុងការដោះស្រាយរឿងឡឥដ្ឋ ដែលចាក់អាចម៍ដីបិទផ្លូវ អ្នកភូមិថ្មីនោះទេ។ លោកមេឃុំអះអាងថា ជាញឹកញាប់ រូបលោកតែងជួបដោះស្រាយជាមួយម្ចាស់ឡឥដ្ឋនោះ ព្រមទាំងធ្វើរបាយការណ៍ដាក់ជូនទៅសាលាស្រុកសូទ្រនិគម ឱ្យជួយដោះស្រាយទៀតផង៖ «រឿងនេះខ្ញុំបានរុញទៅដល់ស្រុកហើយ ប៉ុន្តែមន្ត្រីសាលាស្រុកនៅធ្វើការសម្របសម្រួលមិនទាន់ចប់។ ម្ចាស់ឡឥដ្ឋបានធ្វើផ្លូវវាងឱ្យដែរ ប៉ុន្តែអ្នកស្រុកគាត់មិនព្រម»។
អភិបាលស្រុកសូទ្រនិគម លោក ម៉ក់ ប្រុស ឱ្យដឹងថា លោកធ្លាប់ចុះទៅដោះស្រាយបញ្ហាដែលម្ចាស់ឡឥដ្ឋ ចាក់អាចម៍ដីបិទផ្លូវនោះជាច្រើនដង ព្រមទាំងធ្លាប់យកគ្រឿងចក្រទៅបម្រុងឈូសអាចម៍ដីនោះ បើកផ្លូវវិញផង ក៏ប៉ុន្តែដោយសារតែផ្លូវទៅមុខទៀត ត្រូវអ្នកភូមិជីកយកអាចម៍ដីផ្លូវសំពៅបុរាណទៅធ្វើឡឥដ្ឋជ្រៅអស់ទៅហើយ មិនមានថវិកាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ជួសជុលផ្លូវឱ្យល្អបានក៏ផ្អាកសិនទៅ។
លោកអភិបាលស្រុកសូទ្រនិគម បញ្ជាក់ថា តាមការសាកសួរម្ចាស់ឡឥដ្ឋ បានឱ្យដឹងថា ពីមុនមកគេបើកផ្លូវត្រង់ចំពាក់កណ្ដាលឡឥដ្ឋ ឱ្យអ្នកភូមិឆ្លងកាត់មែន ក៏ប៉ុន្តែក្រោយមកខ្លាចក្រែងអ្នកភូមិណាមួយប៉ះពាល់ដល់របស់របរឡឥដ្ឋ គេក៏បិទមិនឱ្យចេញចូលតែម្ដង។
ទោះជាយ៉ាងណា អភិបាលស្រុកសូទ្រនិគម លោក ម៉ក់ ប្រុស អះអាងយ៉ាងមុតមាំថា នៅពេលខាងមុខប្រសិនបើសាលាខេត្តសៀមរាប ឬក៏សាលាស្រុកសូទ្រនិគម មានថវិកាសម្រាប់ធ្វើផ្លូវឱ្យគ្រប់គ្រាន់ គឺអាជ្ញាធរស្រុកនឹងបញ្ជាឱ្យម្ចាស់ឡឥដ្ឋបើកផ្លូវនោះវិញ ដើម្បីធ្វើផ្លូវឱ្យល្អសម្រាប់បម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈ៖ «ខ្ញុំចង់និយាយថា ឥឡូវមានផ្លូវដើរទាំងសងខាង ម្ចាស់ឡឥដ្ឋឈូសផ្លូវឱ្យដើរសិនហើយ យើងដើរសិនទៅ ចាំមានមូលនិធិ ឬក៏យើងអាចស្នើសុំទៅខាងខេត្ត ឱ្យមកធ្វើផ្លូវបានចាំយើងបើក ពីព្រោះបច្ចុប្បន្នផ្លូវនេះ បើធ្វើគឺហួសពីសមត្ថភាពថវិការបស់ឃុំហើយ»។
ក្រុមអ្នកជំនាញខាងអភិរក្សសម្បត្តិវប្បធម៌ យល់ឃើញថា នៅភូមិថ្មី នៃឃុំកៀនសង្កែ បើទោះបីជាអាជ្ញាធរអាចបើកផ្លូវដែលម្ចាស់ឡឥដ្ឋបិទនោះក៏ដោយ ក៏នៅពេលខាងមុខនឹងមានជួបបញ្ហាខ្លះទៀត ពីព្រោះតែភូមិនោះ បានស្ថិតនៅលើទីតាំងទំនប់នៃគន្លងផ្លូវសំពៅបុរាណ កាលពីរាប់ពាន់ឆ្នាំមុន។
ប្រធាននាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយរបស់អាជ្ញាធរអប្សរា លោក ឡុង កុសល មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនធ្លាប់បានទៅឃើញគន្លងសំពៅបុរាណនោះទេ ប៉ុន្តែលោកពន្យល់ថា រាល់កន្លែងទាំងឡាយណាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបុរាណវិទ្យាត្រូវស្រាវជ្រាវ ឱ្យតែស្ថិតក្នុងទឹកដីខេត្តសៀមរាប គឺត្រូវគ្រប់គ្រងដោយអាជ្ញាធរអប្សរា៕