Quantcast
Channel: KI Media - Khmer Intelligence
Viewing all 40045 articles
Browse latest View live

តុលាការខេត្តកោះកុង សម្រេចផ្តន្ទាទោសសកម្មជនបរិស្ថានទាំង២នាក់ ចំនួន១ឆ្នាំ និងបង់ប្រាក់ ១លានរៀល


កម្មវិធីទូរទស្សន៍អាស៊ីសេរីសម្រាប់ថ្ងៃទី ២៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨

សេចក្ដី​ព្រាង​បឋម​នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន​ត្រូវ​បាន​តាក់តែង​ចប់​សព្វគ្រប់

$
0
0
តំណាង​អង្គការ​យូណេស្កូ (UNESCO) ប្រចាំ​កម្ពុជា អ្នកស្រី Anne Lemaistre និង​លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ព័ត៌មាន ចូល​រួម​កិច្ច​ប្រជុំ​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ​ទាំង​ស្រុង​លើ​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​​ទទួល​ព័ត៌មាន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៤ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៨ នា​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ។ photo courtesy of http://www.a2i.info.gov.kh

ដោយ មួង ណារ៉េត RFA 2018-01-26

ក្រុម​ការងារ​បច្ចេកទេស​រៀបចំ​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន ដែល​មាន​សមាសភាព​ចម្រុះ​ពី​ក្រសួង​ព័ត៌មាន អង្គការ​យូណេស្កូ (UNESCO) អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​អ្នក​ជំនាញ​សារព័ត៌មាន បាន​បញ្ចប់​ការ​តាក់តែង​សេចក្ដី​ព្រាង​បឋម​នៃ​ច្បាប់​ដ៏​សំខាន់​មួយ​នេះ​ហើយ  នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​មករា នេះ បន្ទាប់ពី​មាន​កិច្ចប្រជុំ​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ​រយៈពេល ៣​ថ្ងៃ នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ដែល​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​គ្រប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ។

អ្នក​ជំនាញ​អះអាង​ថា សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ អាច​ទទួល​យក​បាន ព្រោះ​បាន​ចែង​លម្អិត​អំពី​ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់។ តែ​ពួកគេ​ក៏​ស្នើ​ឱ្យ​ដាក់​បញ្ចូល​នូវ​គោលការណ៍​តម្កល់​ផលប្រយោជន៍​សាធារណៈ​ជា​ធំ​ផង​ដែរ ក្នុង​ករណី​ព័ត៌មាន​ដែល​ត្រូវ​បាន​ស្នើ​សុំ​នោះ​ជា​ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់។

​នៅ​ទីបំផុត​សេចក្ដី​ព្រាង​បឋម​នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន​ដែល​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ ព្រមទាំង​សាធារណជន ទន្ទឹង​រង់ចាំ​អស់​រយៈពេល​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​នោះ បាន​លេចចេញ​ជា​រូបរាង​ហើយ ក្រោយ​ពេល​ក្រុម​ការងារ​បច្ចេកទេស​បាន​បិទ​បញ្ចប់​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ឡើង​វិញ ដោយ​មាន​ការ​លុបចោល​មាត្រា និង​កថាខណ្ឌ​មួយ​ចំនួន​ដែល​មាន​ភាព​ចម្រូងចម្រាស។

​សេចក្ដី​ព្រាង​បឋម​នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន​នេះ មាន ៩​ជំពូក និង ៣៨​មាត្រា ក្រោយ​ពេល​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្នភាព​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦ មករា។ បន្ទាប់ពី​បញ្ចប់​ការ​តាក់តែង ក្រសួង​ព័ត៌មាន និង​អង្គការ​យូណេស្កូ (UNESCO) គ្រោង​នឹង​ប្រកាស​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​បឋម​នេះ ជា​ផ្លូវការ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣១ មករា ខាង​មុខ​មុន​នឹង​បញ្ជូន​ទៅ​គណៈកម្មការ​អន្តរក្រសួង នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ដើម្បី​ប្រជុំ​ត្រួតពិនិត្យ និង​បញ្ជូន​បន្ត​ទៅ​រដ្ឋសភា​ដើម្បី​ប្រជុំ​អនុម័ត។

​នាយក​ប្រតិបត្តិ​ស្ដីទី​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​កម្ពុជា ដើម្បី​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ (CCIM) លោក ណុប វី ថ្លែង​ប្រាប់​អាស៊ីសេរី ក្រោយ​កិច្ចប្រជុំ​ថា សេចក្ដី​ព្រាង​បឋម​នេះ ជា​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ដែល​អាច​ទទួល​យក​បាន ព្រោះ​ចំណុច​មួយ​ចំនួន​ដែល​ជា​ការ​ទាមទារ​របស់​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​សាធារណជន​ទាក់ទង​នឹង​ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់​នោះ ត្រូវ​បាន​ចែង​លម្អិត​នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​នេះ៖ «កន្លង​មក​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់ មិន​បាន​រៀបរាប់​ឲ្យ​បាន​លម្អិត​ទេ...»។

​ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់​ដែល​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ អាច​បដិសេធ​ផ្ដល់​ជូន​សាធារណជន​នោះ រួម​មាន​ទី​១ ព័ត៌មាន​បណ្ដាល​ឱ្យ​អន្តរាយ​ដល់​វិស័យ​ការពារ​ជាតិ និង​សន្តិសុខ​ជាតិ​ទី​២ គឺ​ព័ត៌មាន​ដែល​បណ្ដាល​ឱ្យ​អន្តរាយ​ដល់​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​ប្រទេស​ដទៃ ទី​៣ គឺ​ព័ត៌មាន​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​អន្តរាយ​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ជាតិ ទី​៤ គឺ​ព័ត៌មាន​ដែល​បណ្ដាល​ឱ្យ​រាំងស្ទះ​ដល់​ដំណើរការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​របស់​មន្ត្រី​មាន​សមត្ថកិច្ច ទី​៥  ព័ត៌មាន​ដែល​បណ្ដាល​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ជីវភាព​ឯកជន និង​ចុង​ក្រោយ​គឺ​ព័ត៌មាន​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​កិច្ចប្រជុំ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ ដំណើរការ​នៃ​ការ​តាក់តែង និង​ការ​ប្រឡង​ដែល​រៀបចំ​ឡើង​ដោយ​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ។ សេចក្ដី​លម្អិត​នៃ​ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់​ទាំង​នេះ មាន​ចែង​នៅ​ក្នុង​មាត្រា ២០ នៃ​សេចក្ដី​ព្រាង​បឋម​នៃ​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន​នេះ។

​ម្យ៉ាងវិញទៀត ខ្លឹមសារ​នៃ​មាត្រា និង​កថាខណ្ឌ​មួយ​ចំនួន​ដែល​ជា​ក្តី​ព្រួយបារម្ភ និង​ជា​ហានិភ័យ​សម្រាប់​អ្នក​ផ្ដល់ និង​អ្នក​ស្នើ​សុំ​ព័ត៌មាន​នោះ នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​លើក​មុន ក៏​ត្រូវ​បាន​លុប​ចោល​ផង​ដែរ ឧទាហរណ៍​ដូចជា មាត្រា​៣០ និង​កថាខណ្ឌ​ទី​១ នៃ​មាត្រា​២៩ ជាដើម។

​កថាខណ្ឌ​ទី​១ នៃ​មាត្រា​២៩ ដែល​ត្រូវ​បាន​លុបចោល​នោះ​ចែង​ថា បុគ្គល​ណា​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ឆាឆៅ​រំខាន រារាំង ឬ​ប្រើប្រាស់​មធ្យោបាយ​ណា​មួយ​ដើម្បី​ជា​ឧបសគ្គ​ដល់​ប្រតិបត្តិការ​របស់​មន្ត្រី​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ ឬ​មន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​ព័ត៌មាន​ក្នុង​ការ​បំពេញ​កាតព្វកិច្ច​ត្រូវ​ផ្ដន្ទាទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ពី ៧​ថ្ងៃ ទៅ ១​ខែ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ពី ១​ម៉ឺន ទៅ ១​សែន​រៀល។

​ចំណែក​មាត្រា ៣០ ដែល​ត្រូវ​បាន​លុបចោល​ដែរ​នោះ ចែង​ថា អំពើ​ញុះញង់​ដោយ​ផ្ទាល់​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ឆាឆៅ រំខាន រារាំង ឬ​ប្រើប្រាស់​មធ្យោបាយ​ណា​មួយ​ដើម្បី​ជា​ឧបសគ្គ​ដល់​ប្រតិបត្តិការ​បំពេញ​ភារកិច្ច​របស់​មន្ត្រី​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ ឬ​មន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​ព័ត៌មាន ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​មាត្រា​១៥ នៃ​ច្បាប់​នេះ ត្រូវ​ផ្ដន្ទាទោស​តាម​បទបញ្ញត្តិ​មាត្រា​៥០៥ នៃ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ គឺ​បទ​ញុះញង់​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ប្រឆាំង​នឹង​អ្នករាជការ​សាធារណៈ។

​ទោះបីជា​យ៉ាង​ណា​នាយក​ប្រតិបត្តិ​ស្ដីទី​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​កម្ពុជា ដើម្បី​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ (CCIM) លោក ណុប វី អះអាង​ថា មាន​ចំណុច​មួយ​ទៀត​ដែល​ជា​ការ​ស្នើ​របស់​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល នោះ​គឺ​ការ​តម្កល់​ផល​ប្រយោជន៍​សាធារណៈ​ជា​ធំ ពោល​គឺ​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ​មិន​ត្រូវ​ចេះ​តែ​បដិសេធ​ទៅ​នឹង​សំណើ​សុំ​ព័ត៌មាន​ដោយ​អះអាង​ថា ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​ដែល​ស្នើ​សុំ​នោះ ជា​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់ ហើយ​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​សន្តិសុខ​ជាតិ​នោះ​ទេ។ ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ស្នើ​ឱ្យ​ក្រសួង​ពិចារណា​ដាក់​បញ្ចូល​ចំណុច​នេះ​មួយ​ទៀត​នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន៖ «យើង​ចង់​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ដាច់​ដោយ​ឡែក​មួយ...»។

​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​មាន​គោលបំណង​ធានា​ឱ្យ​សាធារណជន​គ្រប់​រូប​នូវ​សិទ្ធិ និង​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​ដែល​សង្គម​ស៊ីវិល​យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​មាន​កាតព្វកិច្ច​ធានា​អោយ​បាន​ដូច​មាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ច្បាប់​នេះ​ចែង​ពី​ភារកិច្ច​ដែល​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ​នានា ត្រូវ​ផ្ដល់ និង​ធ្វើការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ជា​សាធារណៈ ដោយ​អនុលោម​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា និង​សេចក្ដី​ប្រកាស​ជា​សកល​ស្ដីពី​សិទ្ធិមនុស្ស។

​មន្ត្រី​ស៊ើបអង្កេត​ជាន់ខ្ពស់​នៃ​សមាគម​អាដហុក (ADHOC) លោក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ថ្លែង​ថា ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​ព័ត៌មាន​នេះ​គឺ​ជា​ការ​ចង់​បាន​របស់​សាធារណជន ក៏ប៉ុន្តែ​ដើម្បី​ឱ្យ​ច្បាប់​នេះ​អាច​អនុវត្ត​ទៅ​បាន​ដោយ​រលូន​វា​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឱ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ក្រសួង​សាមី ត្រូវ​បង្កើត​យន្តការ​តាមដាន និង​ដាក់​ទោសទណ្ឌ​ដល់​មន្ត្រី​សាធារណៈ​ទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​មិន​គោរព​តាម​បទប្បញ្ញត្តិ​នៃ​ច្បាប់​នេះ៖ «ហើយ​យើង​គួរ​មាន​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​បន្ថែម​ទៀត​ទៅ​លើ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ទាំង​ឡាយ ជាពិសេស​ក្រសួង​សាមី»។

​ច្បាប់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​តម្រូវ​ឱ្យ​គ្រប់​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ​ត្រូវ​បង្ក​លក្ខណៈ​ងាយស្រួល ព្រមទាំង​បើក​ទូលាយ​ក្នុង​ការ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​គ្រប់​ប្រភេទ​ដល់​សាធារណជន​តាម​ការ​ស្នើ​សុំ​ដោយ​គ្មាន​ការ​រើសអើង​តាម​បែបបទ​ដែល​ងាយ​យល់ ក្នុង​ពេល​វេលា និង​តម្លៃ​សមស្រប លើកលែង​តែ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់​ដែល​ស្ថិត​ក្នុង​បទប្បញ្ញត្តិ​ហាមឃាត់។

​មន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​ព័ត៌មាន​ត្រូវ​ពិនិត្យ​សំណើសុំ​ព័ត៌មាន​ឱ្យ​បាន​ឆាប់​បំផុត និង​ត្រូវ​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​អ្នក​ស្នើ​សុំ​ជា​លាយលក្ខណ៍អក្សរ​ថា មាន ឬ គ្មាន​ព័ត៌មាន​នោះ ឬ​មួយ​ក៏​ជា​ប្រភេទ​ព័ត៌មាន​សម្ងាត់ មិន​ឱ្យ​លើស​ពី​រយៈពេល ៥​ថ្ងៃ​នៃ​ថ្ងៃ​ធ្វើ​ការ គិត​ពី​ថ្ងៃ​ទទួល​បាន​សំណើ​សុំ ហើយ​បើ​មានការ​ឯកភាព​ទទួល​យក​ថ្លៃ​សេវា​ពី​អ្នក​ស្នើ​សុំ​រួច​ហើយ ស្ថាប័ន​សាធារណៈ​ត្រូវ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន​ជូន​អ្នក​ស្នើ​សុំ​ក្នុង​រយៈពេល ១៥​ថ្ងៃ។

​ក្នុង​ករណី​មន្ត្រី​ស្ថាប័ន​សាធារណៈ ឬ​មន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​ព័ត៌មាន ពុំ​បាន​បំពេញ​កាតព្វកិច្ច​តាម​បទប្បញ្ញត្តិ​នៃ​ច្បាប់​នេះ​ទេ ពួកគេ​នឹង​ត្រូវ​ទទួល​ទណ្ឌកម្ម​ខាង​វិន័យ​រដ្ឋបាល ដោយ​មិន​ទាន់​គិត​ដល់​ទោស​ព្រហ្មទណ្ឌ​ដទៃ​ទៀត​ឡើយ៕

រងគ្រោះជាង ១ទសវត្យ៍ ក្នុងជីវិតជាស្ត្រីបម្រើការងារតាមផ្ទះនៅក្រៅប្រទេស

$
0
0



ជាង ១៣ឆ្នាំមកហើយដែល អ្នកស្រី អេង ពៅ ត្រូវបានឃ្លាតឆ្ងាយពីប្រទេសកំណើត និងត្រូវបានទទួលរងអំពើហិង្សា និងកេងកម្លាំងពលកម្មនៅក្រៅប្រទេស។ អ្នកស្រី ពៅ បានរត់ចេញពីផ្ទះនៅពេលអាយុបាន១៦ ឆ្នាំដោយសារឪពុកចុងធ្វើបាប។ គាត់បានមករស់នៅជាមួយម្តាយចឹញ្ចឹមឈ្មោះ មាហ៊ីយ៉ា។ កាលឆ្នាំ ២០០៥ គាត់បានសម្រេចចិត្តទៅធ្វើការជាស្ត្រីបម្រើការងារតាមផ្ទះនៅប្រទេស អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតបន្ទាប់ពីប្តីរបស់គាត់បានចាកចេញទៅធ្វើពលករនៅប្រទេសថៃហើយបានបាត់បង់ជីវិតនៅទីនោះ។ ប៉ុន្តែក្ដីសង្ឃឹមថានឹងរកលុយដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ កូនអាយុ៤ឆ្នាំ និងម្តាយចិញ្ចឹមរបស់ខ្លួនទៅជាភាពងងឹតសូន្យសុង បន្ទាប់ពីអ្នកស្រីបានទៅដល់។

ទី​កម្សាន្ត​ធម្មជាតិ ទឹក​ធ្លាក់​ ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី

$
0
0
ជាទីកន្លែងសម្បូរទៅដោយបណ្តុំទេសភាពនៃព្រៃភ្នំលាយឡំនឹងព្រៃឫស្សីដុះយ៉ាងច្រូងច្រាង តាមផ្លូវថ្មើរជើងមានចម្ងាយ ៣ គីឡូម៉ែត្រ ចេញពីភូមិឋាននៃតំបន់សហគមន៍អេកូទេសចរណ៍អណ្តូងក្រឡឹង ទីកម្សាន្តធម្មជាតិទឹកធ្លាក់លែងក្រៀង កម្រនឹងភ្ញៀវទេសចរជិតឆ្ងាយណាបានប្រទះឃើញណាស់។

Former songwriter for the stars reflects on a life well-lived

$
0
0
Oum Dara at his home in Phnom Penh earlier this week. Heng Chivoan

Rinith Taing | The Phnom Penh Post
Publication date 26 January 2018 | 08:38 ICT

Oum Dara was once the songwriter, composer and violinist behind some of Cambodian music’s most legendary singers like Sinn Sisamouth and Ros Sereysothea. Today, he has little to show for it materially, but happily looks back on his nearly eight decades.

Oum Dara lies on a hard wooden bed in his family’s hole-in-the-wall apartment in the capital, listening to the tinny notes of Rob Oun Neng Hery (“That’s you, My Dear”) playing from his cellphone. It’s a song he wrote for the iconic singer Sinn Sisamoth in the 1970s.

“That’s you, my dear, who is my fate . . . Please show mercy, and keep it meaningful, until the last day we breathe,” Sisamouth croons.

Dara wrote the song for a beautiful woman more than 40 years ago, but that now feels like a past life. The pictures on his wall show the other famous singers he used to work with, including Pen Ron, Ros Sereysothea, and Meas Hok Seng, from when he was a violinist, music composer and lyricist during the Kingdom’s Sangkum period, commonly known as the Golden Age.

“My life at that time was almost perfect,” Dara says. “I could enjoy doing what I was passionate about while earning big money, enough for me to have a big house and a modern Kawasaki, while many people recognised me outside. But, now, they are all gone.”

Born in 1940 in Koh Sotin district in Kampong Cham province, Dara was the son of a customs official and first learned to play violin at the age of 14 from a forest ranger named Keo Vokrat. His father later hired a French violin tutor to come to his house. After a stint as an elementary school teacher, he took up the violin professionally, just as the popular music scene was beginning to flourish.

During the early ’60s, Dara moved to the capital to play for National Radio of Cambodia, and became well known when in 1966 he was asked to compose the music for Lolok Nhy Chmol (“A Couple of Doves”), sung by Meas Hok Seng. Within a few years, Dara was not only writing music but the lyrics as well, and his songs are still listened to today across generations.

The stories in them, typically of love gone wrong, are from his own experiences, like Os Sangkhem (“Out of Hope”), in which Sinn Sisamouth channels Dara’s unrequited love for a female colleague at the National Radio station.

Chhob Srolanh Oun Tov (“Please Stop Loving Me”), sung by Ros Sereysothea, describes his sadness when his first wife asked him for a divorce in 1973 because, he says, of his focus on his career and not on her.

“My own experience and the story of people I know add colour to the song and music,” Dara says.

A photo from Oum Dara’s wedding to his second wife, Sam Vanna. Photo supplied
When the Khmer Rouge came into power in 1975, Dara was forced out of Phnom Penh to Kandal, and was treated as one of the “new people” – the corrupted urban elite who had strayed from the Khmer Rouge’s peasant ideal.

He was alone and did not bring anything with him – and certainly not a violin. However, unlike many Cambodian artists who were killed by Khmer Rouge cadres because of their professions, Dara was able to escape the killing, starvation and even hard labour thanks to his musical skill.

“A Khmer Rouge cadre recognised me, and asked me to join their troupe as a violinist,” he said. “I was ordered to play songs about communism and revolution, especially in front of the diplomats from China. I did not like it at all, but this job helped me survive, and I even had enough to eat since I always got to eat with the cadre.”

After the fall of the Pol Pot regime, Dara moved from one job to another and spent a short time living at a refugee camp along the Thai border, before resuming his career as a musical instructor and composer for the Ministry of Information.

But he never recovered professionally from the destruction of the Khmer Rouge and today he is living in poverty. All that is left of his career is a violin and a cache of unreleased songs. A traffic accident 10 years ago immobilised the legendary violinist and impaired his ability to play the violin.

Dara’s wife, Sam Vanna, 60, says her husband’s humility, and lack of sociability, prevented him from moving up the ranks of society.

“Unlike many artists, he is not a boot-licker,” Vanna says. “He would not write a song that promotes or praises anyone, or copies other’s works. I am angry with him sometimes for that, but I am also proud of him.”

Oum Tharath, Dara’s younger daughter and a successful mixed martial arts fighter, said she is disappointed that she could not carry on her father’s legacy.

“Despite our hard life, I am proud of having a father who is a famous musician who created masterpieces and originality,” Tharoth said. “As a child, I also wanted to learn to play violin, but I am not keen on it, and more into sport.”

Dara, meanwhile, said he has lived a life of happiness, and if there is another to come he would like to be born a musician again.

“I want the next generations of Cambodians to strongly promote music, like how people do in developed countries,” Dara said. “It is one of the things that make life enjoyable.”

"អន្តរាគមន៍​របស់​សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​អាមេរិក​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​កម្ពុជា​បន្ថែម​នៅ​អ.ស.ប​នឹង​គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព"

$
0
0
អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ក្នុង​វេទិកា​អ្នក​ស្ដាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០១៦។ Photo: RFA

ដោយ ហេង សកល RFA 2018-01-26

បញ្ហា​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​រំលាយ​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​កម្ពុជា នៅ​តែ​មិន​ទាន់​មាន​ដំណោះស្រាយ​នៅ​ឡើយ ទោះ​បី​សហរដ្ឋអាមេរិក បាន​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​លើ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល ហើយ​ផ្អាក​ជំនួយ​ដល់​ការ​បោះឆ្នោត​ក៏​ដោយ​ចុះ។ នៅ​សប្ដាហ៍​នេះ សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​អាមេរិក ពី​ខាង​ទាំង​២​គណបក្ស គឺ​គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ពី​ខាង​គណបក្ស​សាធារណរដ្ឋ បាន​បន្ត​ស្វែង​រក​គំនាប​បន្ថែម​ទៀត​ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​​អោយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ស្ដារ​ស្ថានភាព​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា ឡើង​វិញ។ មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​កំពុង​កាន់​អំណាច​តែង​តែ​ចំអក​ថា យន្តការ​ស្វែង​រក​អន្តរាគមន៍​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ជា​យន្តការ​គ្មាន​ប្រសិទ្ធភាព ទោះ​ជា​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ក៏​ដោយ។

មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​របស់​មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​កំពុង​កាន់​អំណាច គឺ​លោក សុខ ឥសាន ថ្លែង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦ មករា ថា កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​របស់​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក ដែល​ស្នើ​សុំ​ទៅ​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​របស់​ខ្លួន​ប្រចាំ​នៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ឲ្យ​បង្កើន​សម្ពាធ​លើ​កម្ពុជា នឹង​មិន​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ទេ។

លោក សុខ ឥសាន៖ «កន្លង​ទៅ​នេះ កូនស្រី​លោក កឹម សុខា ហ្នឹង ក៏​បាន​ទៅ​ប្រជុំ​ជាមួយ​លោកស្រី ហាលី (Niki Haley) ទៅ​ប្រជុំ​ជាមួយ​អចិន្ត្រៃយ៍​ប្រចាំ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​របស់​អាមេរិក ហើយ​និង​អចិន្ត្រៃយ៍​អ៊ី.យូ (EU) ជាមួយ​គ្នា​ម្ដង​ហើយ កាល​ពី​ពីរ​ខែ​មុន ចង់​ឲ្យ​ព្យួរ​អាសនៈ​កម្ពុជា នៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ។ ខ្ញុំ​យល់​ថា រាល់​សំណើ​នេះ មិន​សម្រេច​លទ្ធផល​ទេ ពីព្រោះ​វា​ផ្ទុយ​អំពី​ខ្លឹមសារ​នៃ​ធម្មនុញ្ញ​នៃ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ដែល​ណែនាំ​មិន​ឲ្យ​មាន​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​ចូល​កិច្ចការ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​បណ្ដា​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ហ្នឹង»។

សេចក្ដី​ថ្លែង​នេះ​គឺ​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​ក្រុម​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក​ ដែល​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៤ ខែ​មករា បាន​សរសេរ​លិខិត​ដាក់​ទៅ​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​របស់​ខ្លួន​ប្រចាំ​នៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ គឺ​អ្នកស្រី នីគី ហាលី (Niki Haley) ដើម្បី​ឲ្យ​បង្កើន​ការ​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ចំពោះ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស ការ​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​ខុស​ច្បាប់ ការ​រំលាយ​បក្ស​ប្រឆាំង ការ​ចាប់​មេ​បក្ស​ប្រឆាំង​ដាក់​ពន្ធនាគារ ព្រម​ទាំង​ហាម​មិន​ឲ្យ​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​ជាង ១០០​នាក់ ធ្វើ​នយោបាយ​ទៀត​ផង។

សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ទាំង​នេះ ក៏​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា បាន​កាត់​ទោស​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​បក្ស​ប្រឆាំង និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ៣៥​នាក់ ​ដោយ​មិន​ស្រប​តាម​បទដ្ឋាន​អន្តរជាតិ​សោះ។

ទាក់ទង​បញ្ហា​គណបក្ស​ប្រឆាំង ត្រូវ​បាន​លោក សុខ ឥសាន ការពារ​ថា ជា​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ព្រហ្មទណ្ឌ ដែល​ចោទ​លោក កឹម សុខា ពី​បទ​សន្ទិដ្ឋភាព ឬ​ភាព​ត្រូវរ៉ូវ​គ្នា​ជា​មួយ​បរទេស​បង្ក​អំពើ​ប្រទូសរ៉ាយ​មក​ដល់​ប្រទេស​ជាតិ​ខ្លួន​ឯង ហើយ​មិន​មែន​ជា​ការ​គាប​សង្កត់​បក្ស​ប្រឆាំង​ទេ៖ «អា​ហ្នឹង​គឺ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​លោក​អនុវត្ត​តែ​ផ្លូវ​ច្បាប់​ទេ។ ប៉ុន្តែ​បើ​សិន​ណា​គណបក្ស​ប្រឆាំង ឬ​មេ​បក្ស​ប្រឆាំង​មិន​មាន​ប្រព្រឹត្ត​បទល្មើស​ទេ វា​អត់មាន​ហេតុផល​ណា​ត្រូវ​តុលាការ​កំពូល​រំលាយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ហ្នឹង​ចោល​ទេ ឬ​មួយ​ក៏​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ក៏​ដូច​ជា​សមត្ថកិច្ច​មិន​មាន​ហេតុផល ឬ​មួយ​មូលដ្ឋាន​ណា​ចាប់​ឯកឧត្ដម កឹម សុខា មក​ដំណើរការ​នីតិវិធី​តាម​គោលការណ៍​ច្បាប់​ទេ។ អា​ហ្នឹង​វា​មាន​បញ្ហា​អ៊ីចឹង»។

លិខិត​របស់​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក​បន្ត​ទៀត​ថា ការ​វាយ​ប្រហារ​ទូទៅ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា លើ​គណបក្ស​ប្រឆាំង អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ គឺ​កំពុង​តែ​បង្ហាញ​ពី​ការ​វាយប្រហារ​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​លើ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដែល​កំពុង​ដុះ​ពន្លក និង​ផុយ​ស្រួយ​របស់​កម្ពុជា។ ហេតុផល​ទាំង​នេះ​ហើយ ទើប​យើង​អំពាវនាវ​ឲ្យ​អ្នកស្រី​អំពាវនាវ​ឲ្យ​បាន​ខ្លាំងក្លា​ដល់​ដៃគូ និង​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​យើង​នៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​លើក​អំពី​បញ្ហា​ទាំង​នេះ​នៅ​ឯ​សន្និបាត​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ក្នុង​ពេល​ខាង​មុខ​នេះ។ លើស​ពី​នេះ​ទៀត សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​អាមេរិក ស្នើ​សុំ​អ្នកស្រី​ពិភាក្សា​ជាមួយ​ឧត្ដមស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិមនុស្ស អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ស្ដីពី​កម្ពុជា និង​តំណាង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ផង។ សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា​អាមេរិក នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​ពិសេស​នេះ ក៏​ទទូច​ឲ្យ​អ្នកស្រី​ធ្វើការ​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​នានា ឲ្យ​ចេញ​សេចក្ដី​សម្រេច​ចិត្ត​ខ្លាំងក្លា​មួយ​ដែល​ដាក់​ប្រកាស​អំពី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នៅ​លើ​វេទិកា​អន្តរជាតិ។

ក្នុង​លិខិត​របស់​ក្រុម​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក ចំនួន ៧​រូប ដែល​ដឹក​នាំ​ដោយ​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា លោក បិន ខាឌីន (Ben Cardin) ដែល​ស្នើ​សុំ​ទៅ​អ្នកស្រី នីគី ហាលី ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​ឥទ្ធិពល​ការិយាល័យ​របស់​អ្នកស្រី និង​យន្តការ​អង្គការ​អន្តរជាតិ ​ដាក់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា អោយ​នៅ​ឯកោ​ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ទទួល​បាន​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​ចេញ​ពី​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​មិន​សេរី និង​មិន​យុត្តិធម៌​នៅ​ខែ​កក្កដា ខាង​មុខ​នេះ។ សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​ក៏​ស្វាគមន៍​ចំពោះ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​សេតវិមាន ដែល​ផ្ដាច់​ជំនួយ​ដល់ គ.ជ.ប កាល​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៧៕

Réponses de L'Elysée et du Ministère de l'Europe et des Affaires Etrangères Française/ ចម្លើយរបស់Elyséeនិងក្រសួងការបរទេសបារាំង

$
0
0
Chers Compatriotes ! Chers Amis !

1-Kh / ក្នុងអំឡុងពេលធ្វើបាតុកម្មទីក្រុងប៉ារីស៍ ថ្ងៃទី21 ខែតុលា ឆ្នាំ2017 សកម្មជនរបស់យើងបានប្រមូលហត្ថលេខា ចំនួន 1500 នៅក្នុងប្រទេសបារាំង និងអឺរ៉ុប ដើម្បីដាក់ ពាក្យបណ្តឹង ទៅសហគមន៍អន្តរជាតិ។

នៅថ្ងៃទី 23 ខែតុលាឆ្នាំ 2017 គណៈប្រតិភូ 4 នាក់ (លោកស្រី Marica Hertzog, លោក CHAN Khémarin, TEP Monorom និង HAM Bunchhay)) បានប្រគល់ញត្តិ ទៅឱ្យដល់ដៃប្រធានាធិបតីសាធារណរដ្ឋបារាំង លោក Emmanuel Macron, តាមរយៈ ផ្ទះកិត្តិយស អេលីសេ។

យើងបានទទួលចម្លើយជាបន្តបន្ទាប់ដូចខាងក្រោមនេះ:

- ចម្លើយពី ប្រធានខុទ្ទកាល័យ របស់លោកប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋបារាំងនៅថ្ងៃទី 10.11.2017;

- ចម្លើយពី ប្រធានខុទ្ទកាល័យរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសបារាំង និង អឺរ៉ុប នៅថ្ងៃទី 1/22/2018;

ភ្ជាប់មកជាមួយ: លិខិតស្នើសុំ នីង ចម្លើយទាំងពីរខាងលើ។

យើងរួមគ្នាប្រយុទ្ធដើម្បី:

- អនុវត្ត "កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសសន្តិភាពនៃប្រទេសកម្ពុជា 23 ខែតុលាឆ្នាំ 1991"។

- សុំអោយសហគមន៍អន្ដរជាតិដាក់ទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរបំផុតទៅលើ របបផ្តាច់ការ លោកហ៊ុនសែន។

- ការស្ដារឡើងវិញនៃសេរីភាពជាមូលដ្ឋាននិងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។

- ការដោះលែងលោកគឺមសុខានិងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់។

អ្នកតំណាង បាតុករ

 លោក ហម ប៊ុនឆាយ


2-Fr / Durant l            a manifestation du 21 octobre 2017, nos militants et activistes ont collecté environ 1500 signature, en France et Europe, complétant le dossier- revendication (pétition) adressé aux communautés internationales.
Le 23 octobre 2017, une délégation de 4 personnes ( Mme Marica Hertzog, MM. CHAN Khémarin, TEP Monorom et HAM Bunchhay) a remis la pétition en main-propre au Président de la République M. Emmanuel MACRON, via la loge d'honneur de l'Elysée.

Nous avons reçu successivement les réponses suivantes :

-       la réponse du Chef de Cabinet du Président de la République Française , le 10/11/2017 ;

-       la réponse du Chef de Cabinet du Ministère de l’Europe et des Affaires Etrangères, le 22/01/2018 ;

Ci-jointes : - la lettre de pétition ; la réponse du chef de Cabinet du Président de la République ; la réponse du Chef de Cabinet du Ministère de l’Europe et des Affaires Etrangères,

Ensemble, nous luttons pour réclamer :

-         Les Applications strictes des «Accords de Paix de Paris sur le Cambodge du 23 octobre 1991» ;

-         Des sanctions les plus sévères par la Communauté Internationale à l’encontre du régime HUN SEN;

-         Le rétablissement des libertés fondamentales et la démocratie au Cambodge ;

-         La libération de M. KEM SOKHA et de tous les prisonniers politiques..

Le coordinateur de la Manifestation

HAM Bunchhay

3-Ang / During the big demonstration of October 21, 2017, our activists collected about 1500 signatures, in France and Europe, completing the file-claim (petition) addressed to the international communities.
On October 23, 2017, a delegation of 4 people (Mrs. Marica Hertzog, MM. CHAN Khémarin, TEP Monorom and HAM Bunchhay) delivered the petition personally to the President of the Republic Mr. Emmanuel MACRON, via the lodge of honor of the Elysée.

We have successively received the following answers:

- the response of the Head of Cabinet of the President of the French Republic, 10/11/2017;

- the response of the Head of Cabinet of the Ministry of Europe and Foreign Affairs, 22/01/2018;

Attached: - the petition letter; the response of the Chief of Cabinet of the President of the Republic; the response of the Head of Cabinet of the Ministry of Europe and Foreign Affairs,

Together, we fight to claim:

- The Strict Applications of the "Paris Peace Agreement on Cambodia of 23 October 1991";

- The most severe sanctions by the international community against the HUN SEN dictatorship regime;

- The restoration of fundamental freedoms and democracy in Cambodia;

- The release of M. KEM SOKHA and all political prisoners.

The coordinator


អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​ខ្មែរ​-អាមេរិកាំង​គាំទ្រ​ចលនា​សង្គ្រោះជាតិ

$
0
0
រូប​ឯកសារ៖​ បដា​​របស់​បាតុករ​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​ អំឡុងពេល​មហា​បាតុកម្ម​នៅ​ពី​មុខ​សេតវិមាន​ប្រចាំ​សហរដ្ឋអាមេរិក​​ ក្នុង​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន កាល​ពី​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី១០ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៧។។ (ណឹម សុភ័ក្រ្តបញ្ញា/VOA)

ម៉ែន គឹមសេង 27 មករា 2018

នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ទី​២៨​ ខែ​មករា​​​នេះ ​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នឹង​ប្រកាស​ចាប់​ផ្តើម​​សកម្មភាព​​របស់​ខ្លួន​នៅ​ទីក្រុង​ឡុងប៊ិច​រដ្ឋ​កាលីហ្វ័រញ៉ា​ ជាទី​ដែល​មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ-​អាមេរិកាំង​រស់នៅ​ច្រើន​​ជាង​គេ​​បំផុត​នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។

វ៉ាស៊ីនតោន — អង្គការ​ខ្មែរ-អាមេរិកាំង​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស​និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ (CAHRAD) ​ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​តំបន់​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ បាន​ប្រកាស​ទទួលស្គាល់​ការ​បង្កើត​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិបើ​ទោះ​បី​ជា​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ចាត់​ទុក​ចលនា​នេះ​ថា​ខុស​ច្បាប់​និង​គំរាម​បង្ក្រាប​ក៏ដោយ។

នៅ​ក្នុង​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​ជា​ផ្លូវការ​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​មករា​ អង្គការ CAHRAD ​បាន​ចាត់​ទុក​ចលនា​សង្គ្រោះជាតិ​ ថា​មាន​ផលប្រយោជន៍​ស្រដៀង​គ្នា​នឹង​សកម្មភាពរបស់​ពួកខ្លួន។



អង្គការ​នេះ​បាន​បន្ថែម​ថា៖

«នៅ​ពេល​ណា​មាន​ចលនា​ដោយ​សន្តិភាព​និង​អហិង្សា​ដើម្បី​ប្រមូល​ផ្តុំ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ការពារ​សិទ្ធិរបស់​ពួកគេ​កាន់តែ​ច្រើន​គឺ​កាន់តែ​ប្រសើរ​ក្នុង​ការ​លើក​កម្ពស់​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិតប្រាកដ​ ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី​និង​ត្រឹមត្រូវ​ យុត្តិធម៌​និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា‍»។​

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មករា​ លោក សម រង្ស៊ី​ អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​ប្រកាស​តាម​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​ស្តី​ពី​ការ​រៀបចំ​បង្កើត​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិជា​ផ្លូវការ​នៅខែ​មករា​នេះ​ដោយ​ក្នុង​នោះ​លោក​បាន​បង្ហោះ​ឯកសារ​ស្តីពី​សមាសភាព​ស្ថាបនិក​ជាច្រើន​រូបដែលមក​ពី​គណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ។ ក្នុង​នោះ​មាន​លោក​ សម​ រង្ស៊ី ​លោកស្រី​ ជូឡុង សូម៉ូរា លោក ​អេង ឆៃអ៊ាង និង​លោកស្រី មូរ សុខហួរ ​ជាដើម។

នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ទី​២៨​ ខែ​មករា​នេះ ​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នឹង​ប្រកាស​ចាប់​ផ្តើមសកម្មភាពរបស់​ខ្លួន​នៅ​ទីក្រុង​ឡុងប៊ិច​រដ្ឋ​កាលីហ្វ័រញ៉ា​ ជាទី​ដែល​មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ-​អាមេរិកាំង​រស់នៅ​ច្រើនជាង​គេបំផុត​នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក។ នេះ​បើ​តាម​ការ​បញ្ជាក់របស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ​ អនុប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ។

ចលនា​នេះ​បង្កើត​ឡើងក្នុង​គោលបំណង​ស្តារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​ ​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​ដោះលែង​លោក​ ​កឹម សុខា​ ​និង​ទាមទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយសេរី​ ​និង​យុត្តិធម៌​នៅ​កម្ពុជា។ នេះ​បើ​តាម​ការ​ប្រកាស​របស់​ក្រុម​ស្ថាបនិក។

គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​កំពូល​កម្ពុជា​ប្រកាស​រំលាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៦ ខែ​វិច្ឆិកា ​ឆ្នាំ​២០១៧ ​ក្រោម​បទ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា​ មាន​ឃុបឃិត​ជាមួយ​នឹង​បរទេស​ដើម្បី​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ពណ៌​ផ្តួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ​ហ៊ុន សែន។​ លោក​ កឹម សុខា​ ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ក៏​កំពុង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ក្រោម​បទ​ចោទ​ប្រកាន់​ដូចគ្នា​នេះ​ដែរ។

សហគមន៍​អន្តរជាតិ​បាន​ថ្កោលទោស​ចំពោះ​ចំណាត់ការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​ថា​ជា​ការ​បំបិទ​សំឡេង​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​កម្ពុជា។

បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ប្រកាស​បង្កើត​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មាន​សេចក្តី​រាយការណ៍​នានា​ពី​ការ​ខ្វែង​គំនិត​គ្នារវាង​មន្ត្រី​គណបក្ស​ដែល​មាន​ប្រភព​ដើម​មកពី​គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​លោក ​កឹម សុខា​ និង​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី។

លោក អ៊ុង រិទ្ធី​ ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ប្រចាំ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ប្រកាស​កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​១៥​ ខែ​មករា​លាលែង​ចេញ​ពី​ចលនា​នេះ​វិញ​បន្ទាប់​ពី​ចូលរួម​បាន​តែ​បី​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ​ដោយ​លោក​លើក​ហេតុផល​ពី​ការ​«មិន​យល់​ស្រប​គ្នា‍»ក្នុង​ការ​បង្កើត​ចលនា​នេះ​និង​ដើម្បី​ទុក​ពេលបន្ត​ទាមទារឱ្យ​មាន​ការ​ដោះលែង​លោក កឹម សុខា​ និង​អ្នកទោស​នយោបាយ​ដទៃ​ទៀត។

​លោក​ ​កឹម សុខា​ ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិក៏​ប្រកាស​មិន​ចូលរួម​ជាមួយ​ចលនា​នេះ​ដែរ។​

នៅ​ក្នុង​សារ​មួយ​ទៅកាន់​អ្នកសារព័ត៌មាន​លោក សម រង្ស៊ី​ បាន​បញ្ជាក់​ថា ​វា​ជា​ការ​យោគយល់​បាន​ដល់​អារម្មណ៍​របស់​លោក កឹម សុខា​ ដែល​មិន​អាច​សម្តែង​ការ​គាំទ្រ​ចលនា​នេះ​បាន​ព្រោះ​វា​ជាគ្រោះថ្នាក់​ចំពោះ​គាត់​ដែល​កំពុង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ដៃ​របស់​លោក​ ហ៊ុន សែន​ ក្នុង​ពេល​ដែល​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ប្រកាស​ពី​គោលបំណង​ប្រឆាំង​ដើម្បី​បញ្ចប់​ការ​ដឹកនាំ​ផ្តាច់​ការ​របស់​លោក​ ហ៊ុន សែន។

លោក​ សម រង្ស៊ី ​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា៖

«ដើម្បី​ហេតុផល​សន្តិសុខ​និង​ដើម្បី​ឱ្យ​ចលនា​របស់​យើង​ដែល​ទើប​បង្កើត​ថ្មី​នេះ​ដំណើរការ​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​ ខ្ញុំ​សូម​ស្នើ​ឱ្យ​មេដឹកនាំ​ពិត​ប្រាកដ​នៃ​ចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​និង​បរទេស​កុំ​សម្តែង​ការ​គាំទ្រ​របស់​ពួកគេ​ដោយ​ចំហ​ និង​កុំ​បង្ហាញ​ឈ្មោះ​របស់​ពួក​គេ‍»។

អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​បាន​ចាត់​ទុកចលនា​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ថា​កំពុង​តែ​រៀបចំ​ធ្វើ​សកម្មភាព​«ភេរវកម្ម​‍» ​គឺ​«មិន​មែននយោបាយទេ‍» ​ហើយ​ថា​ មេដឹកនាំ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​នឹង​ត្រូវ​មាន​ទោស​ រួម​ទាំង​លោក ​កឹម សុខា​ ផង​ដែរ​បើ​ទោះ​បី​ជា​លោក​ប្រកាស​មិន​ចូលរួម​ក៏ដោយ។ ​

អង្គការ ​CAHRAD ​បាន​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា នៅ​ក្នុង​ស្ថានភាព​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​គឺ​អង្គការ​នេះ​មិន​មើល​ឃើញ​ពី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពិតប្រាកដនៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឡើយ​ ចាប់​តាំង​ពី​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​និង​យក​អាសនៈ​សភា​ទាំង​៥៥​និង​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ-សង្កាត់​ជិត​៥.០០០​ទៅ​ចែក​ឱ្យ​បក្ស​ដទៃ​មក។

អង្គការ ​CAHRAD ​បាន​បន្ថែម​ថា៖

«សកម្មភាព​មិន​ស្រប​តាម​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​បណ្តាល​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ប្រហែល​ពាក់​កណ្តាល​ប្រទេស​បាត់បង់​ជំនឿ​របស់​ពួកគេ​មក​លើ​រាជរដ្ឋាភិបាល​និង​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​ដែល​ជា​រូបមន្ត​មួយ​ដែល​អាច​នាំ​ទៅ​ដល់​អស្ថិរភាព​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​និង​តំបន់‍»។

អង្គការ ​CAHRAD ​ធ្វើ​ការ​យ៉ាង​ជាប់​ជា​ប្រចាំ​ជាមួយ​នឹង​ស្ថាប័ន​នីតិប្បញ្ញត្តិ​និង​នីតិប្រតិបត្តិ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​ប្រមូល​ផ្តុំ​សហគមន៍​ខ្មែរ​ធ្វើ​សកម្មភាព​លើកស្ទួយ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យក្នុង​នោះ​មាន​ការចូលរួម​រំឭក​ជា​ប្រចាំ​ដល់​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស​និង​ទាមទារ​ឱ្យ​ភាគី​កម្ពុជា​នានា​គោរព​តាម​ស្មារតី​នៃ​កិច្ច​ព្រមពៀង​ដែល​បាន​ចុះ​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខាកាល​ពី​២៦​ឆ្នាំ​មុន​មួយ​នេះ។​

ប្រទេស​កម្ពុជា​គ្រោង​នឹង​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​កក្កដា​ ឆ្នាំ​នេះ៕

លោក សួង សុភ័ណ្ឌ៖ ស្រុក​ខ្មែរ​មាន​មនុស្ស​តែ ២ នាក់​គត់​ដែល​អត់​បង្កើត​បក្ស ប៉ុន្តែ​ធ្វើ​ប្រធានបក្ស

$
0
0
អ្នកនយោបាយវ័យក្មេង លោក សួង សុភ័ណ្ឌ ប្រធានគណបក្សអំណាចខ្មែរ ហាក់ដូចជាកំប្លែងលេងពេកហើយនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែន ដោយលោកកំពុងសម្លឹងឃើញកៅអីនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់លោក ហ៊ុន សែន សម្រាប់រយៈពេល ២ អាណត្តិទៀត គឺលោកមានសមត្ថភាពអាចដណ្តើមយកមកអង្គុយ ដើម្បីគ្រប់គ្រងអំណាចម្តង ដែលលោកចាត់ទុកថា ការទៅអង្គុយកៅអីនៅទីកំពូលនេះវាជាការផ្លាស់ប្តូរតាមច្បាប់ធម្មជាតិ។

Odom pheak riyea tea hean ឧត្ដមភរិយាទាហាន

$
0
0
Odom pheak riyea tea hean ឧត្ដមភរិយាទាហាន (សោភាមាសបង)  by Sinn Sisamuth ស៊ីន ស៊ីសាមុត and  Ros Sereysothea រស់ សេរីសុទ្ធា

លិខិតរំលែកមរណទុក្ខជូនក្រុមគ្រួសារសពលោក ស៊ាន ប៉េងសែ ពីសហគមន៍ខ្មែរកម្ពុជាក្រោម

$
0
0
Condolences and Sympathies to the family of the late Mr. Sean Pengse from the Khmer Kampuchea Krom Community

លោកគ្រូ កេង វ៉ាន់សាក់ និង គិន ចន្ទតារា កែសម្រួលដោយលោកគ្រូ សំ វិជ្ជា

Chinese Investment in Cambodian Preah Sihanoukville Province Pushes up Crime Rate, Says Governor

$
0
0
Govenor Yun Min said in a three-page letter sent to the interior minister that the Chinese influx had "created opportunities for Chinese mafia to come in and commit various crimes and kidnap Chinese investors, causing insecurity in the province".

U.S. News, January 26, 2018

China's growing presence and investment in a fast-developing Cambodian port and province have pushed up the crime rate and brought instability, its governor said in a letter to the government.

Anti-China comments are rare in a country that has welcomed Chinese investment with open arms. Prime Minister Hun Sen is a close Beijing ally and China is Cambodia's biggest source of foreign direct investment by far.


Preah Sihanoukville province in the southwest has seen a construction boom in recent years supported by a steady stream of Chinese money into building hotels, casinos and thousands of apartments.

Govenor Yun Min said in a three-page letter sent to the interior minister that the Chinese influx had "created opportunities for Chinese mafia to come in and commit various crimes and kidnap Chinese investors, causing insecurity in the province".

Reuters obtained the letter on Friday and confirmed its authenticity with Yun Min and the Interior Ministry.

Sihanoukville is an illustration of how China's money has transformed a sleepy backpacker town into an economic hub, binding Cambodia's economy even closer to China.

China's support has allowed Hun Sen to defy Western criticism of a crackdown on his opponents. The opposition Cambodia National Rescue Party was dissolved by Cambodia's Supreme Court at the request of Hun Sen's government.

That followed a crackdown on opposition figures, independent media and civil society groups.

In his letter to the government, Yun Min also complained about drunk Chinese getting into fights in restaurants and about rising hotel prices as a result of Chinese interest in Sihanoukville.

Not all his comments were negative, however. Yun Min said Chinese investment had created jobs and pushed up real estate prices in the province.

Khieu Sopheak, a spokesman for the interior ministry, said he had not yet seen the letter but added that Cambodia would not be controlled by the Chinese.

"We still keep our sovereignty, the Chinese can't control us," Khieu Sopheak told Reuters. "If they come as proper investors and respect our laws, it's fine."

សហគមន៍​នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង​រួម​គ្នា​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស​ធ្វើ​ឲ្យ​ផល​ត្រី​កើន​ឡើង

$
0
0
បទ​ល្មើស​នេសាទ​នៅ​ភូមិ​ព្រែកត្រប់ ឃុំ​ព្រែកនរិន្ទ ស្រុក​ឯកភ្នំ ខេត្ត​បាត់ដំបង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៧។ Photo Provided

ដោយ ជាតិ ចំណាន RFA 2018-01-27

ប្រជា​សហគមន៍​បឹង​អភិរក្ស​ត្រី​មួយ​កន្លែង​នៅ​ស្រុក​ឯកភ្នំ ខេត្ត​បាត់ដំបង បាន​សាមគ្គី​គ្នា​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស​ដើម្បី​ទាញ​យក​ផល​ត្រី​ជា​ប្រយោជន៍​រួម​របស់​ពលរដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​ ដោយ​​​​​​ពុំ​មាន​​​ប្រាប់​ខែ​ឧបត្ថម្ភ​នោះ​ទេ។ ប្រជា​សហគមន៍​​លើក​ឡើង​ថា ផល​ត្រី​ឆ្នាំ​នេះ​កើន​ឡើង​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​មុន​ទ្វេ​ដង ​គឺ​ដោយសារ​ការ​រួម​គ្នា​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស​បាន​ល្អ​ និង​ដោយ​មាន​​ការ​ចូល​រួម​ពី​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន និង​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ។

​ប្រជា​សហគមន៍​នៅ​តំបន់​អភិរក្ស​មច្ឆាជាតិ​នៅ​ឃុំ​ព្រែកនរិន្ទ ស្រុក​ឯកភ្នំ លើក​ឡើង​ថា បើ​ទោះ​បី​ជា​ផល​ត្រី​នៅ​តំបន់​អភិរក្ស​របស់​ពួកគេ​បាន​កើន​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​មុន​ក៏ដោយ ក៏​ប៉ុន្តែ​​ពួកគាត់​​នៅ​តែ​បន្ត​យាមកាម​ជា​ប្រចាំ​​មិន​អាច​ឈប់​បាន​នោះ​ទេ។

ប្រធាន​សហគមន៍​នៅ​តំបន់​អភិរក្ស​បឹង​ទឹក​ខ្មៅ ក្នុង​ភូមិ​ព្រែកត្រប់​ ឃុំ​ព្រែកនរិន្ទ លោក អ៊ុន ហាក់ ឲ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦ មករា ថា នៅ​តំបន់​អភិរក្ស​ដែល​ពួកគាត់​គ្រប់គ្រង​ឆ្នាំ​នេះ​ គឺ​ត្រី​សម្បូរ​ជាង​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៧ មាន​ចំនួន​ទ្វេ​ដង។

លោក​ អ៊ុន ហាក់ បន្ថែម​ថា​ ផល​ត្រី​កើន​ឡើង​នេះ​ ដោយសារ​​ឆ្នាំ​នេះ​ទឹក​បឹង​ទន្លេ​សាប​ធំ​ជាង​ឆ្នាំ​មុន​ ដោយ​ទឹក​ឡើង​លិច​តំបន់​អភិរក្ស​ទើប​ធ្វើឲ្យ​ផល​ត្រី​សំបូរ​ជាង​កាល​ពី​​ឆ្នាំ​កន្លង។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​លោក​អះអាង​ថា​ ផល​ត្រី​កើន​ឡើង​​ក៏​ដោយសារ​សហគមន៍​របស់​ពួកគាត់ ដែល​​មាន​គ្នា​ចំនួន ៦​នាក់​បាន​យាម​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស ដោយ​ប្ដូរ​វេន​​គ្នា​ប្រចាំការ​​​២​នាក់​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ៖ «ខ្ញុំ​គិត​ថា ថ្ងៃ​ខ្ញុំ​ធ្វើ​ការ​ឯកជន​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ ហើយ​យប់​ឡើង​នាំ​គ្នា​ទៅ​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស ដើរ​ការពារ​ទល់​ភ្លឺ​ ហើយ​ខ្ញុំ​គិត​ថា ខ្ញុំ​ធ្វើ​នេះ​មិន​ចង់​យក​មុខ​យក​មាត់ ឬ​ចង់​បាន​ស្អី​ធំដុំ​ទេ​ ប៉ុន្តែ​បងប្អូន​ចាត់តាំង​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ធ្វើ​ហើយ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​តែ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ធ្វើ​ឲ្យ​ត្រី​វា​សម្បូរ​តែម្ដង»។

មន្ត្រី​សហគមន៍​រូប​នេះ​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា នៅ​ក្នុង​បឹង​អភិរក្ស​​ឆ្នាំ​នេះ​​សម្បូរ​ត្រី​ល្អៗ​ច្រើន​ប្រភេទ ដូចជា​ត្រី​សណ្ដាយ ត្រីក្រាយ ត្រី​ឆ្លាំង ​ត្រី​រ៉ស់ និង​ត្រី​ឆ្ដោរ​ជាដើម។

អ្នក​អភិរក្ស​បឹង​ទឹកខ្មៅ​សហគមន៍​ភូមិ​ព្រែកត្រប់ ម្នាក់​ទៀត​ លោក គង់ តុងហាន់ អះអាង​ថា ពួកគាត់​យាម​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស​ដោយ​ពុំ​មាន​ប្រាក់​ខែ​នោះ​ទេ គឺ​ធ្វើ​ដោយ​ទឹក​ចិត្ត ក្នុង​គោល​បំណង​ដើម្បី​រក្សា​កុំ​ឲ្យ​ដាច់​ពូជ​ត្រី​ និង​ឲ្យ​មាន​ត្រី​ច្រើន​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ធ្វើ​នេសាទ​ដោះស្រាយ​ជីវភាព​គ្រួសារ៖ «ថ្ងៃ​ក៏​យើង​ដើរ​ល្បាត​ដែរ យើង​អត់​ហ៊ាន​ចោល​ទេ ថ្វីត្បិត​តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​គាត់​យល់​ដឹង​ច្រើន​មែន ក៏ប៉ុន្តែ​យើង​យាម​រហូត។ យើង​ដើរ​ល្បាត​ទៅ​អង្គុយ​តាម​ក្រោយ​ដើម​ឈើ​នៅ​ជិត​បឹង​ហ្នឹង យើង​ធ្វើ​ដោយ​ឆន្ទៈ​យើង​តែម្ដង​ ព្រោះ​អី​យើង​ឃើញ​ធនធាន​យើង​មាន​យើង​ក៏​ចេះ​តែ​ធ្វើ​ទៅ ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​គាត់​សប្បាយ​ចិត្ត​ទៅ»។

លោក​ គង់ តុងហាន់ បន្ថែម​​ទៀត​ថា ផល​ត្រី​កើង​ឡើង​នេះ​ក៏​ដោយ​សារ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ការ​យល់​ដឹង​ច្រើន​ជាង​ពេល​មុនៗ​ គឺ​ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​មិន​សូវ​លួច​ធ្វើ​នេសាទ​ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​ទេ ដែល​​​ធ្វើ​ឲ្យ​ពួកគាត់​ងាយ​ស្រួល​ក្នុង​ការ​យាម​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស​ ហើយ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ក៏​បាន​សហការ​ល្អ​ជាមួយ​ពួកគាត់​សហគមន៍​ដែរ ជា​ពិសេស​មេភូមិ ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ និង​មន្ត្រី​ជលផល​ឃុំ​បាន​ចុះ​មក​សួរ​សុខ​ទុក្ខ​ញឹកញាប់ ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​ពួកគេ​មាន​កម្លាំង​ចិត្ត​មួយ​ផ្នែក​ទៀត​ ក្នុង​ការ​អភិរក្ស​​ធនធាន​មច្ឆាជាតិ។

ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​នេះ មេ​ភូមិ​ព្រែកត្រប់ លោក យ៉ោក កន មាន​ប្រសាសន៍​ថា បើ​ទោះ​ជា​ផល​ត្រី​នៅ​តំបន់​អភិរក្ស​បឹង​ទឹក​ខ្មៅ​ច្រើន​ជាង​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៧ ក្ដី​ ក៏​ប៉ុន្តែ​ត្រី​មិន​សូវ​សំបូរ​ដូច​កាល​ពី​សម័យ​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៩០ នោះ​ទេ ព្រោះ​ទឹក​ទន្លេ​សាប​មិន​ទាន់​ឡើង​ដល់​កម្រិត​ហៀរ​ចូល​ស្ទឹង​សង្កែ​នោះ​ទេ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​លោក យ៉ោក កន អះអាង​ទៀត​​ថា ប្រសិន​ប្រជា​សហគមន៍​មិន​ខ្នះខ្នែង​ទេ ត្រី​នៅ​តំបន់​អភិរក្ស​ក៏​មិន​មាន​នៅ​សល់​ដែរ ព្រោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នឹង​ចូល​ទៅ​​លួច​ធ្វើ​នេសាទ​ចាប់​យក​ត្រី​អស់​ជា​ពុំ​ខាន​ ចំណែក​ឯ​អាជ្ញាធរ​ភូមិ​ក៏​គ្មាន​ថវិកា​ និង​កម្លាំង​មនុស្ស​គ្រប់គ្រាន់​ដើម្បី​យាម​ការពារ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​បាន​ឡើយ។

លោក យ៉ោក កន៖ «គាត់​ប្ដូរ​ទៅ​យាម​ការពារ​ហ្នឹង បើ​មាន​ប្រាក់​ខែ​ទៅ​មិន​ថា​ទេ​ នេះ​គាត់​ស្ម័គ្រចិត្ត ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​គាត់​ហ្នឹង​ដោយ​សង្ឃឹម​លើ​ពួកគាត់​ហ្នឹង​ហើយ​ជា​អ្នក​ទៅ​យាម​ការពារ​​ដើម្បី​បាន​ពូជ​ត្រី បើ​កុំ​ឲ្យ​មាន​ត្រី​បឹង​ហ្នឹង​ពង​កូន​ខែ​វស្សា​ ក៏​អត់​មាន​ត្រី​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ធ្វើ​នេសាទ​ដែរ។ ប្រជាពលរដ្ឋ​គាត់​លំបាក​នេសាទ​នោះ ឥឡូវ​គ្មាន​ត្រី​អី​ធ្វើ​នេសាទ​ទេ​ ពួកគាត់​ចុះ​ទៅ​រក​ត្រី​ឆ្ងាយៗ​អស់​ហើយ​ ត្រី​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អភិរក្ស​ហ្នឹង​ឯង​ ឥឡូវ​ពួកគាត់​ចុះ​ទៅ​រក​នេសាទ​ទៅ​តាម​ដងស្ទឹង​ផុត​ពី​ភូមិ​ឆ្ងាយ​ណាស់»។

បឹង​អភិរក្ស​នេះ​មាន​ផ្ទៃ​ដី​ប្រហែល ២​ហិកតារ និង​ចម្ងាយ​ពី​ផ្ទះ​អ្នក​ស្រុក​ប្រមាណ ៣​គីឡូម៉ែត្រ ស្ថិត​ក្នុង​បឹង​ទឹក​ខ្មៅ​នៅ​ភូមិ​ព្រែកត្រប់ ឃុំ​ព្រែកនរិន្ទ។ ប្រជា​សហគមន៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ពួកគាត់​បន្ត​យាម​ការពារ​តំបន់​អភិរក្ស​រហូត​ដល់​មាន​ជំនន់​ទឹក​ស្ទឹង​សង្កែ​ឡើង​លិច​មាត់​បឹង គឺ​ក្នុង​​ចន្លោះ​ពី​ខែ​កក្កដា ដល់​ខែ​វិច្ឆិកា។ ប្រជា​សហគមន៍​បន្ថែម​ថា អំឡុង​ពេល​ទឹក​ឡើង​លិច​បឹង​​អភិរក្ស​ហើយ​ គឺ​​ត្រី​ទាំង​អស់​បាន​ឡើង​ទៅ​តាម​ក្រសែ​ទឹក​ចេញ​ទៅ​រស់​នៅ​តំបន់​ផ្សេង​​ ហើយ​ពេល​នោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​អាច​ធ្វើ​នេសាទ​ចាប់​ត្រី​យក​ទៅ​លក់​បាន ក៏​ប៉ុន្តែ​នៅ​​ចម្ងាយ​ប្រមាណ ២០០​ម៉ែត្រ​ពី​តំបន់​អភិរក្ស​​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ធ្វើ​នេសាទ​នោះ​ទេ​ ព្រោះ​ដើម្បី​អភិរក្ស​ពូជ​ត្រី​ឲ្យ​បន្ត​កើត​កូន​កើត​ចៅ​ សម្រាប់​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ធ្វើ​នេសាទ​នៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយៗ​ទៀត៕

ពលរដ្ឋ​៣​គ្រួសារ​នៅ​ខេត្ត​ក្រចេះ​ភ័យ​ព្រួយ​រឿង​ទាហាន​គំរាម​យក​ដី​ស្រែ​ចម្ការ

$
0
0
ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​ព្នង​រស់​នៅ​ភូមិ​ចឹង ឃុំ​ឃ្សឹម ស្រុក​ស្នួល ខេត្ត​ក្រចេះ នាំ​គ្នា​ទៅ​ពិនិត្យ​ដីធ្លី​ដែល​ពួកគេ​ចោទ​ថា​យោធា​រំលោភ​យក​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៨។ Photo courtesy of ADHOC

ដោយ ហេង សកល RFA 2018-01-27

ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ព្នង​បី​គ្រួសារ​រស់​នៅ​ឃុំ​ឃ្សឹម ស្រុក​ស្នួល ខែត្រ​ក្រចេះ បារម្ភ​ខ្លាច​បាត់បង់​ដីស្រែ​ចម្ការ​ចិញ្ចឹម​ជីវិត និង​សុវត្ថិភាព​ក្រុម​គ្រួសារ ក្រោយ​ពី​យោធា​មួយ​ក្រុម​ប្រដាប់​ដោយ​អាវុធ​ប្រើ​អំណាច​ជា​ទាហាន គំរាម​អាយុ​ជីវិត​ពួកគាត់។ យោធា​ទាំង​នោះ​អះអាង​ថា ដីស្រែ​ដែល​អ្នក​ភូមិ​បី​គ្រួសារ​អាស្រ័យ​ផល​បច្ចុប្បន្ន ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​ពួកគេ។

ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ព្នង​បី​គ្រួសារ​រស់​នៅ​ភូមិ​ចឹង ឃុំ​ឃ្សឹម ស្រុក​ស្នួល កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ បាន​ស្វែង​រក​កិច្ច​អន្តរាគមន៍​ទៅ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន និង​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​អាដហុក (Adhoc)  ដើម្បី​ពិភាក្សា​ផ្នែក​ច្បាប់ ករណី​យោធា ៣​នាក់ គំរាម​ប្លន់​យក​ដី​ពលរដ្ឋ ៥​ហិកតារ និង​យក​គ្រឿងចក្រ​ឈូស​ឆាយ​កំណត់​ព្រំ​ដី​របស់​ពួក​គាត់។

ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​ព្នង​ដែល​ត្រូវជា​ឪពុក​ជន​រង​គ្រោះ រស់​នៅ​ភូមិ​ចឹង លោក ប្រ៉ក់ រ៉ូត ឲ្យ​ដឹង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ មករា ថា យោធា​មួយ​ក្រុម​ប្រដាប់​ដោយ​អាវុធ ឈ្មោះ ប្រុស ឈ្មោះ ភ័ណ និង​ឈ្មោះ ផុន បាន​ជូន​ដំណឹង​​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ ៣​គ្រួសារ ចុះ​ចេញ​ពី​ដីចម្ការ ៥​ហិកតារ ជា​បន្ទាន់ បើ​ពុំ​ដូច្នេះ​ទេ ពួកគេ​នឹង​ដុត​កម្ទេច​រោង​ចម្ការ​ចោល។ លើស​ពី​នេះ​ទៀត យោធា​ទាំង​នោះ​បាន​រារាំង​មិន​ឲ្យ​ពួកគាត់​ដាំ​ដុះ​លើ​ដី​ទាំង​នោះ និង​គំរាម​បាញ់​ពលរដ្ឋ ប្រសិន​បើ​នៅ​តែ​មានៈ​រឹង​ទទឹង។ លោក​ថា ពលរដ្ឋ​បី​គ្រួសារ​ដែល​ត្រូវ​ទាហាន​គំរាម​នោះ មិន​ហ៊ាន​ដេក​ចាំ​ចម្ការ​ដូច​មុន​នោះ​ឡើយ និង​មិន​ហ៊ាន​ធ្វើ​ចម្ការ​ដាំ​ដុះ​នោះ​ទេ ព្រោះ​ខ្លាចក្រែង​យោធា​ទាំង​នោះ​ប្រើ​កាំភ្លើង​បាញ់ និង​ចាប់​ដាក់​គុក៖ «ទាហាន​មាន​កាំភ្លើង​ស្រាប់ អ៊ីចឹង​វា​ខល​ទៅ​គ្នា​វា​អី​មិន​ដឹង ដល់​យប់​គំរាម​យើង។ ខ្ញុំ​ព្រួយ​ដែរ ព្រោះ​គេ​មាន​អំណាច ដូច​អា ភ័ណ ដូច​អី គេ​ទាហាន​គេ​កាប់​ឈើ​ម្នាក់ ១០ ទៅ ២០​ហត្ថ​គេ​មាន​សាច់​ញត្តិ និង​ខ្នង»។

បុរស​ដដែល​បន្ថែម​ថា ក្រោយ​ពី​យោធា​ទាំង​នោះ​គំរាម អ្នក​ភូមិ​បាន​ផ្ដល់​ដំណឹង​ទៅ​មេឃុំ​ឲ្យ​ជួយ​ដោះស្រាយ និង​អន្តរាគមន៍​ឲ្យ​បញ្ឈប់​គំរាម​អាយុ​ជីវិត​ពួកគាត់។ ពួកគាត់​ប្ដេជ្ញា​ថា នឹង​ក្រាញននៀល​មិន​ចាកចេញ​ពី​ដី​នោះ​ជា​ដាច់​ខាត ព្រោះ​ជា​ដី​កេរ​ដូន​តា​ដែល​ពួកគាត់​ប្រើប្រាស់​ច្រើន​ជំនាន់​មក​ហើយ៖ «ខ្ញុំ​ខល​ទៅ​ខាង​ឃុំ គាត់​ថា​មិន​អី​ទេ​ដី​យើង​ធ្វើ​ទៅ។ គេ​អ្នក​មាន​អំណាច ព្រោះ​យើង​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​អី? បើ​គេ​ធ្វើ​មាន​តែ​ស្លាប់ បើ​ទុក​បាន​រស់»។

​កាលពី​ពាក់​កណ្ដាល​ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១៨​នេះ យោធា​ទាំង​នោះ​បាន​យក​គ្រឿងចក្រ​មួយ​គ្រឿង ចូល​ឈូស​ឆាយ​ដី​របស់​ពួកគាត់ ដើម្បី​កំណត់​ព្រំប្រទល់​ដី និង​ដក​បង្គោល​របង​ចាស់ៗ​ចេញ។

​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​រក​ប្រភព​ទាក់ទង​យោធា​ស្រុក​ស្នួល ឈ្មោះ ប្រុស ឈ្មោះ ភ័ណ និង​ឈ្មោះ ផុន ដើម្បី​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​ជុំវិញ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នេះ​បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែ​មករា។

មេ​ឃុំ​ឃ្សឹម លោកស្រី ក្លាន ណារ៉េត នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ មករា បាន​បដិសេធ​មិន​ផ្ដល់​បទសម្ភាសន៍​ដល់​អាស៊ីសេរី ទេ ដោយសារ​ជាប់​រវល់។

មន្ត្រី​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​សមាគម​អាដហុក (ADHOC) ​លោក ប៊ី វ៉ាន់នី ឲ្យ​ដឹង​ថា សមាគម​អាដហុក បាន​ទទួល​ពាក្យ​បណ្ដឹង​រឿង​នេះ​ហើយ និង​អន្តរាគមន៍​ទៅ​អាជ្ញាធរ​ឲ្យ​ជួយ​ស្វែង​យុត្តិធម៌​រឿង​នេះ។ លោក​ចាត់​ទុក​ការ​គំរាម​របស់​យោធា​ទាំង​នោះ ថា​ជា​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ផ្ទុយ​ពី​ក្របខ័ណ្ឌ​ច្បាប់ ជាពិសេស​វា​នឹង​ប៉ះពាល់​មុខមាត់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ផង។

​លោក​ថា ជនរងគ្រោះ​មាន​សិទ្ធិ​ប្ដឹង​យោធា​ទាំង​នោះ​ទៅ​ស្ថាប័ន​អយ្យការ​ពី​បទ​គំរាម​ដោយ​ចេតនា៖ «ចង់​បាន​នីតិរដ្ឋ​ដែល​គ្រប់គ្នា​ត្រូវ​ឋិត​នៅ​ក្រោម​ច្បាប់ តែ​ចំពោះ​អ្នក​មាន​អំណាច និង​អ្នក​មាន​លុយ​បែរ​ជា​ច្បាប់​កាត់​ចេញ​ថា មិន​ឋិត​ក្រោម​ច្បាប់។ យើង​សំណូមពរ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ស្រុក និង​ឃុំ ចាត់​វិធានការ​លើ​ជន​ប្រព្រឹត្ត និង​អនុវត្ត​តាម​នីតិវិធី​ច្បាប់»។

ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ​មាត្រា​២៣៣ ចែង​ថា ការ​គំរាមកំហែង និង​សម្លាប់​សម្ដែង​ចេញ​តាម​លិខិត រូបភាព ឬ​វត្ថុ​អ្វី​មួយ ត្រូវ​ផ្ដន្ទាទោស​ពី ៦​ខែ ទៅ ២​ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ពី ១​លាន​រៀល​ទៅ ៤​លាន​រៀល៕

សកម្មជន​បរិស្ថាន​ថា​បើ​ចង់​ការពារ​ព្រៃ​ឈើ​ឲ្យ​គង់វង្ស​ទាល់តែ​ផ្លាស់ប្ដូរ​រដ្ឋាភិបាល

$
0
0
រថយន្ត​ដឹង​ឈើ​ដែល​ពលរដ្ឋ​នៅ​ឃុំ​ស្តៅ ស្រុក​សេសាន ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង ឃាត់ តែ​ត្រូវ​អាជ្ញាធរ​ដោះលែង​ប្រគល់​ឲ្យ​ឈ្មួញ​វិញ​កាល​ពី​ចុង​ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៧។ រូបថត​ថ្ងៃ​ទី​៤ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១៧ ដោយ សហគមន៍ Photo provided

ដោយ វ៉ែន សុមេធ RFA 2018-01-26

ស្ថាបនិក​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ មាន​ជំនឿ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា មិន​អាច​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​បាន​នោះ​ទេ ព្រោះ​អ្នក​ដែល​ឃុបឃិត​គ្នា​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ និង​ទទួល​សំណូក​ពី​បទ​ល្មើស​ព្រៃឈើ សុទ្ធសឹងតែ​ជា​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល អ្នក​មាន​អំណាច គណបក្ស​ប្រជាជន និង​បក្សពួក​សែស្រឡាយ​មន្ត្រី​រាជការ​ធំៗ រួម​ទាំង​ឧកញ៉ា​មួយ​ចំនួន​ដែល​ស្និទ្ធ​នឹង​រដ្ឋាភិបាល​ទៀត​ផង។ សកម្មជន​បរិស្ថាន​អះអាង​ថា ដរាប​ណា​មន្ត្រី​រាជការ​ទាំង​នោះ​នៅ​តែ​មាន​តួនាទី​អនុវត្ត​ច្បាប់ ព្រៃឈើ​នៅ​កម្ពុជា ពុំ​មាន​សង្ឃឹម​ថា នឹង​អាច​សង្គ្រោះ​បាន​នោះ​ទេ។

លោក អាឡិចហាន់ដ្រូ ហ្គន់ហ្សាឡេស ដេវិតសឹន (Alejandro Gonzalez Davidson)  លើក​ឡើង​ថា ពេល​ខ្លះ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ដើរ​តួនាទី​ជា​អ្នក​អភិរក្ស​ព្រៃឈើ ក៏ប៉ុន្តែ​មាន​ពេល​ខ្លះ​ក៏​ជា​ឧបសគ្គ​រារាំង​បេសកកម្ម​ទប់ស្កាត់​បទល្មើស​ព្រៃឈើ​របស់​សហគមន៍ និង​អង្គការ​មួយ​ចំនួន នៅ​គ្រា​ដែល​ពួកគេ​ចុះ​ល្បាត​ព្រៃ​ម្តងៗ។  លោក​បញ្ជាក់​ថា នៅ​ពេល​ដែល​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ក្រុម​យុវជន និង​សហគមន៍​រួម​គ្នា​ចុះ​ល្បាត​ព្រៃ គឺ​ឃើញ​កម្លាំង​នគរបាល កងរាជអាវុធហត្ថ និង​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​មក​បំភិតបំភ័យ និង​បំបាក់​ស្មារតី​ពួកគេ​មិន​ឲ្យ​ការពារ​ព្រៃឈើ៖ «រដ្ឋាភិបាល​សព្វថ្ងៃ​នៅ​កាន់​អំណាច គឺ​មិន​អាច​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​បាន​ទេ។ ហេតុ​អ្វី​យើង​ឃើញ​ថា អ្នក​ដែល​មាន​អំណាច និង​បក្សពួក ជួន​កាល​មិត្តភ័ក្ដិ​គេ និង​ជួនកាល​មេ​ប៉ូលិស និង​ជូន​កាល​មេ​ប៉េអឹម ឃុបឃិត​គ្នា​ជាមួយ​ក្រុម​អន្ធពាល​មួយ​ចំនួន​ជា​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ការ​បំផ្លាញ​ធនធាន​ធម្មជាតិ»។

​លោក  អាឡិច បញ្ជាក់​ថា លោក​គ្មាន​ជំនឿ​លើ​សមត្ថភាព​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​ការពារ​ព្រៃឡង់ និង​ព្រៃឈើ​ទាំង​មូល​នៅ​កម្ពុជា ឲ្យ​គង់វង្ស​នោះ​ទេ ហើយ​អ្នក​ដែល​សម្រេច​ជោគវាសនា​ដង្ហើម​ចុង​ក្រោយ​នៃ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​នៅ​កម្ពុជា គឺ​មាន​តែ​ពលរដ្ឋ​ខ្លួន​ឯង​ទេ ដែល​ត្រូវ​ប្រើ​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន​ផ្លាស់ប្ដូរ​រដ្ឋាភិបាល​ផ្ដាច់ការ​ចេញ ទើប​អាច​ស្រោចស្រង់​ព្រៃឈើ​បាន​ខ្លះ៖ «ប្រជាពលរដ្ឋ​មូលដ្ឋាន សកម្មជន និង​អង្គការ​ណា​មួយ​ចាប់​ផ្ដើម​ធ្វើ​សកម្មភាព​ណា​ដែរ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ពាក់ព័ន្ធ​ការពារ​បរិស្ថាន​យើង​ឃើញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​យក​ឧបករណ៍​មួយ​ចំនួន ក៏​ដូចជា​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន ប៉ូលិស​ទាហាន មក​ធ្វើ​បាប​សកម្មជន​មូលដ្ឋាន​នោះ»។

​ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ អនុ​ប្រធាន​សហគមន៍​ការពារ​ព្រៃឈើ​ភូមិ​ប្រមេរ ស្រុក​ត្បែងមានជ័យ ខែត្រ​ព្រះវិហារ លោកស្រី រឿន ខាន់ មើល​ឃើញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ហាក់​មិន​បើក​ភ្នែក​មើល​ពី​វិនាសកម្ម​ព្រៃ​ឈើ​ដ៏​ធំ​ឋិត​ក្នុង​ព្រៃ​ព្រះរកា​នោះ​ទេ វា​បាន​បង្ក​ប៉ះពាល់​ជីវភាព​ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​រាប់​ម៉ឺន​គ្រួសារ​រស់​នៅ​តំបន់​នោះ និង​ជា​ហេតុ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

សាឡង់​អូស​ឈើ​បណ្ដែត​ទឹក​នៅ​ទន្លេ​ស្រែពក ក្នុង​ឃុំ​ស្រែគរ ស្រុក​សេសាន ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៧។ រូប​សហគមន៍ស្រែគរ

លោកស្រី​ថា ការ​កាប់​ឈើ​មាន​តម្លៃ និង​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​ខុស​ច្បាប់ បាន​ក្លាយ​ជា​របរ​អាជីព​របស់​ឈ្មួញ និង​មន្ត្រី​ខិលខូច​មួយ​ចំនួន​បាន​យក​តួនាទី​ជា​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ទទួល​ផល​ពី​ជនល្មើស និង​ជា​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​ជនល្មើស​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់៖ «បើ​រដ្ឋាភិបាល​អត់​មក​មើល​ភ្នែក​ម្ខាង​ទេ គេ​មិន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ ព្រោះ​អី​ព្រៃឈើ​គឺ​ថ្លើម​ឆ្ងាញ់​របស់​គេ។ លុយ​កាក់​គេ​ចាយ​សម្បូរហូរហៀរ​សព្វថ្ងៃ​នេះ ដូចជា​ប៉ូលិស និង​មន្ត្រី​បរិស្ថាន ដោយ​មិន​បាន​ទប់ស្កាត់​តាម​ច្បាប់ ឃើញ​គេ​ដឹក​ឈើ​មួយ​យប់ៗ​គ្រប់​ច្រក។ ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា គ្រាន់​តែ​លេប​ទឹក​មាត់​ស្តាយ​ឈើ»។

​ស្ត្រី​ដដែល​បន្ថែម​ថា ជនជាតិ​ដើម​ភាគតិច​មួយ​ចំនួន​កំពុង​ព្រួយ​ចិត្ត​ខ្លាំង និង​សោកស្ដាយ​ពន់ពេក​ចំពោះ​ការ​បាត់បង់​ព្រៃឈើ​នៅ​តំបន់​ព្រៃ​ព្រះរកា ដែល​ដូនតា​បាន​បន្សល់​ទុក​ជា​ច្រើន​ជំនាន់​មក​ហើយ ហើយ​បែរ​ជា​​ត្រូវ​រលាយ​ទាំង​ស្រុង​នៅ​ក្នុង​របប​​ដឹក​នាំ​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ លោកស្រី​សង្កត់ធ្ងន់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ខ្លួន​ឯង​ត្រូវ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​វិនាសកម្ម​ព្រៃឈើ​ដ៏​ធំធេង​នេះ។

អាស៊ីសេរី បាន​ព្យាយាម​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន ដើម្បី​សុំ​ការ​បំភ្លឺ​ករណី​នេះ ក៏ប៉ុន្តែ​ទូរស័ព្ទ​ហៅ​ចូល​ច្រើន​ដង​ពុំ​មាន​អ្នក​ទទួល។

​ប៉ុន្តែ​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ប្រតិកម្ម​ថា មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​លើក​ឡើង​នេះ ដោយសារ​តែ​ចង​គំនុំ​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល។ លើស​ពី​នេះ អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ចំនួន​សុទ្ធតែ​ធ្វើ​សកម្មភាព​បំពាន​លក្ខន្តិកៈ​របស់​ខ្លួន។

​លោក​សម្តែង​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា រដ្ឋាភិបាល​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេស​ដោយ​កែច្នៃ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ឲ្យ​ទៅ​ជា​ប្រយោជន៍​របស់​ប្រទេស​ជាតិ ដូចជា​អភិវឌ្ឍ​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី គឺ​ចៀស​មិន​ផុត​ពី​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន​នោះ​ទេ៖ «រាជ​រដ្ឋាភិបាល​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេស ដោយ​កែច្នៃ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ឲ្យ​ទៅជា​ប្រយោជន៍​របស់​ប្រទេស​ជាតិ ដូចជា បញ្ហា​កសាង​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី​ផ្សេងៗ ចៀស​មិន​ផុត​ប៉ះពាល់​បរិស្ថាន​នោះ​ទេ រដ្ឋាភិបាល​គិតគូរ​បាន​វែងឆ្ងាយ​ហើយ ទាល់​តែ​មាន​ផល​ចំណេញ​បាន​ធ្វើ បើ​ពុំ​មាន​ផល​ចំណេញ​មិន​ធ្វើ​ទេ»។

​ទោះបីជា​យ៉ាង​ណា អ្នក​សម្របសម្រួល​លេខាធិការដ្ឋាន​សម្ព័ន្ធ​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច​កម្ពុជា លោក ឡូរ៉ង់ យល់​ថា ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​មាន​ឆន្ទៈ​ទប់ស្កាត់​បទល្មើស​ព្រៃឈើ គួរ​តែ​ពិនិត្យ​មើល​ពី​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​នៃ​ការ​ផ្ដល់​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន ដូចជា​ក្រុមហ៊ុន​សម្អាត​បាត​អាង​នៃ​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី​សេសានក្រោមពីរ នៅ​ខែត្រ​ស្ទឹងត្រែង ដែល​ពលរដ្ឋ​ប្រទះ​ឃើញ​ដឹក​ជញ្ជូន​ឈើ​តាម​ផ្លូវ​ទឹក និង​ផ្លូវគោក​ពី​គ្រប់​តំបន់​ឆ្ងាយ​ចូល​បាត​អាង​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ។

លោក​យល់​ថា មន្ត្រី​ថ្នាក់ក្រោម និង​មន្ត្រី​ជំនាញ​មិន​អនុវត្ត​ច្បាប់​ព្រៃឈើ​ឲ្យ​បាន​ពេញលេញ ហាក់​បំផ្លាញ​សន្លឹក​ឆ្នោត​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន៖ «យើង​សួរ​តើ​ឈើ​ដែល​ចេញ​តាម​កុងទីន័រ ៣ ទៅ ៤​ច្រក​ទៅ​កាន់​ច្រក​វៀតណាម ដែល​ចេញ​ពី​តំបន់​ហ្នឹង (តំបន់​បាត​អាង​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី​សេសាន​ក្រោម​ពីរ) អា​ហ្នឹង​ស្អី​គេ? ហើយ​ឈើ​តាំង​ពី​មុន​មក​ជញ្ជូន​មិន​ទាន់​អស់ ឬ​មួយ​ក៏​ឈើ​ទាំង​នេះ​ជា​ឈើ​ថ្មី​ដែល​ទើប​នាំ​ចូល​ពី​តំបន់​ផ្សេង​មិន​មែន​ជា​តំបន់​បាត​អាង? ខ្ញុំ​គិត​ថា មន្ត្រី​មូលដ្ឋាន​កំពុង​បំផ្លាញ​សន្លឹក​ឆ្នោត​របស់​បក្ស​ប្រជាជន ប្រសិន​គាត់​មិន​អនុវត្ត​ច្បាប់​ព្រៃឈើ»។

​កាល​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៦ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​ក្នុង​វេទិកា​ជាតិ​លើក​ទី​២ ស្ដីពី​កិច្ច​ការពារ និង​អភិរក្ស​ធនធាន​ធម្មជាតិ ដោយ​លើក​ឡើង​ថា ការ​កាប់​បំផ្លាញ​ព្រៃឈើ​ណា​មួយ​គឺ​មិន​ខុស​ពី​កាប់​ក្បាល​លោក​នោះ​ឡើយ ហើយ​លោក​ស្អប់​បំផុត​អ្នក​កាប់​ព្រៃឈើ។ លោក​ថា រាល់​កិច្ច​ប្រជុំ​គណបក្ស​ម្តងៗ លោក​តែង​រំឭក​ដល់​មន្ត្រី​របស់​ខ្លួន​មិន​ត្រូវ​អត់​ឱន​ចំពោះ​ជន​​ដែល​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ខុស​ច្បាប់​ឡើយ បើទោះបី​ជា​មាន​ឋានៈ​អ្វី​ក៏ដោយ។ ក៏ប៉ុន្តែ​ធាតុ​ពិត​គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា បទល្មើស​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​តែ​កើត​មាន​ដដែល ជាពិសេស​គឺ​ការ​រត់​ពន្ធ​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម គឺ​មិន​​​បាន​ថយ​ចុះ​ឡើយ។  ក្រៅ​ពី​នេះ សហគមន៍​ការពារ​ព្រៃឈើ និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ព្រួយ​បារម្ភ​ថា ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ព្រម​ចាត់​វិធានការ​ផ្លូវច្បាប់​ទៅ​លើ​ក្រុម​អ្នក​មាន​អំណាច មន្ត្រី ឧកញ៉ា​ធំៗ​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ការ​រក​ស៊ី​ឈើ​ខុស​​ច្បាប់​ទេ​នោះ វា​នឹង​មិន​អាច​កាត់​បន្ថយ​ការ​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​នៅ​កម្ពុជា ឡើយ៕

មេធាវី​អតីត​អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​អាស៊ីសេរី​គ្រោង​ប្ដឹង​ឧទ្ធរណ៍​ទាមទារ​សម្ភារៈ​ដែល​សមត្ថកិច្ច​ចាប់​យក

$
0
0
អតីត​បុគ្គលិក​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​លោក យាង សុជាមេត្តា (ឆ្វេង) និង​លោក អ៊ួន ឈិន (ស្ដាំ)។ Photo: RFA

ដោយ ហេង សកល RFA 2018-01-26

មេធាវី​ការពារ​ក្តី​ឱ្យ​អតីត​អ្នក​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​អាស៊ីសេរី ពីរ​រូប គឺ​លោក អ៊ួន ឈិន និង​លោក យាង សុធារិន្ទ (យាង សុជាមេត្តា) គ្រោង​ប្ដឹង​ឧទ្ធរណ៍​នៅ​សប្ដាហ៍​ក្រោយ​ប្រឆាំង​នឹង​ដីកា​សម្រេច​របស់​ចៅក្រម​ស៊ើបសួរ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​មិន​ព្រម​ប្រគល់​សម្ភារៈ​ដែល​សមត្ថកិច្ច​បាន​ចាប់​យក។ នេះ​ជា​បណ្ដឹង​លើក​ទី​៣​ហើយ ក្នុង​សំណុំរឿង​សុំ​ឱ្យ​តុលាការ​ប្រគល់​វត្ថុ​ដែល​បាន​ចាប់​យក​ប្រគល់​ឲ្យ​គ្រួសារ។

​លោក កែវ វ៉ាន់នី បាន​ឱ្យ​អាស៊ីសេរី ដឹង​កាល​ថ្ងៃ​សុក្រ ទី​២៦ ថា មូលហេតុ​ដែល​លោក​ប្តឹង​ឧទ្ធរណ៍​ដោយសារ​តែ​ចៅក្រម​ស៊ើបសួរ​មិន​ព្រម​ប្រគល់​សម្ភារៈ​ដែល​បាន​ចាប់​យក​ឱ្យ​កូនក្ដី​លោក​វិញ។ សម្ភារៈ​ទាំង​នោះ​រួមមាន ទូរស័ព្ទ​ដៃ​ចំនួន ៤​គ្រឿង កុំព្យូទ័រ​មួយ​ចំនួន កាមេរ៉ា និង​សម្ភារៈ​មួយ​ចំនួន​ទៀត។

​លោក កែវ វ៉ាន់នី កាល​ពី​ពាក់​កណ្ដាល​ខែ​មករា​នេះ បាន​ដាក់​ពាក្យ​ជា​លើក​ទី​២ ស្នើ​សុំ​ឱ្យ​តុលាការ​ប្រគល់​វត្ថុ​ដែល​បាន​ចាប់​យក ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​បាន​ចៅក្រម​ស៊ើបសួរ​សម្រេច​ទាត់ចោល​ពាក្យ​ស្នើ​សុំ​នេះ ដោយ​លើក​មូលហេតុ​ថា សម្ភារៈ​ទាំង​អស់​នោះ​កំពុង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ការ​ស៊ើប​អង្កេត។ ប៉ុន្តែ លោក កែវ វ៉ាន់នី អះអាង​ផ្ទុយ​វិញ​ថា សម្ភារៈ​ទាំង​នោះ​មិន​ឋិត​នៅ​ក្នុង​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ត​ទៅ​ទៀត​ឡើយ៖ «»។

​លោក អ៊ួន ឈិន និង​លោក យាង សុធារិន្ទ ត្រូវ​បាន​តំណាង​អយ្យការ​អម​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​លួច​ផលិត​ព័ត៌មាន​បញ្ជូន​មក​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន ទោះបី​អ្នក​ទាំង​ពីរ​បាន​ឈប់​ធ្វើ​ការងារ​ឲ្យ​អាស៊ីសេរី ហើយ​បដិសេធ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ក៏ដោយ។

​លោក កែវ វ៉ាន់នី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ ទី​២៥ ក៏​បាន​ទៅ​ជួប​កូនក្ដី​ទាំង​ពីរ​របស់​លោក​នៅ​ពន្ធនាគារ​ដើម្បី​ជម្រាប​ជូន​ព័ត៌មាន​ទាំង​នេះ ព្រមទាំង​សួរ​សុខ​ទុក្ខ​កូនក្ដី​លោក​ផង​ដែរ។ លោក​ឱ្យ​ដឹង​បន្ត​ថា លោក អ៊ួន ឈិន នៅ​តែ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​សុខភាព ដោយ​លោក​ឈឺ​ភ្នែក និង​កើត​ជំងឺ​រមាស​ពេញ​ខ្លួន​ដដែល។

​អ្នក​ច្បាប់​ជាតិ អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​អង្គការ​អន្តរជាតិ អះអាង​ថា ការ​ចោទ​ប្រកាន់ ការ​ឃុំ​ខ្លួន​លើ​អតីត​អ្នក​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​អាស៊ីសេរី ជា​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​គ្មាន​មូលដ្ឋាន និង​អយុត្តិធម៌។ ពួកគេ​ស្នើ​សុំ​ឱ្យ​តុលាការ​ទម្លាក់​ចោល​បទ​ចោទ​ប្រកាន់ និង​ដោះលែង​អ្នក​ទាំង​ពីរ​ដោយ​គ្មាន​លក្ខខណ្ឌ។  មក​ទល់​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ទី​២៧ ខែ​មករា នេះ ចូល​ថ្ងៃ​ទី​៧៨ ហើយ ដែល​តុលាការ​បាន​ឃាត់ និង​ឃុំ​ខ្លួន​អ្នក​ទាំង​ពីរ៕

តុលាការ​សហព័ន្ធ​អាមេរិក​ហាម​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ឲ្យ​បញ្ជូន​​ខ្មែរ​៩២​នាក់​ទៅ​កម្ពុជា​វិញ​មុន​ឲ្យ​ពួកគេ​តវ៉ា​នៅ​តុលាការ

$
0
0
ដោយ យន់ សាមៀន RFA 2018-01-27

ចៅក្រម​តុលាការ​សហព័ន្ធ​អាមេរិក អះអាង​ថា រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក​ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) មិន​អាច​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ចំនួន ៩២​នាក់​ចេញ​ពី​សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយ​មិន​ផ្ដល់​ឱកាស​ឲ្យ​ពួកគេ​តវ៉ា​រឿងក្ដី​តាម​ផ្លូវ​តុលាការ​នោះ​ទេ។

កាល​ពី​ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០១៧ អាជ្ញាធរ​អន្តោប្រវេសន៍​របស់​អាមេរិក បាន​បើក​យុទ្ធនាការ​ឆ្មក់​ចាប់​ខ្លួន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​ត្រូវ​បាន​កាត់​ទោស​ពី​បទ​ឧក្រិដ្ឋ និង​ខ្លះ​ទៀត​មាន​ដីកា​បណ្ដេញ​ចេញ​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំង​នោះ​ភាគ​ច្រើន​បាន​រត់​គេច​ចេញ​ពី​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​កាល​ពី​ទសវត្សរ៍​ទី​៧០។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​មករា ចៅក្រម លោក ខូម៉ាក់ ខានី (Cormac Carney) នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​កាលីហ្វ័រញ៉ា (California) បាន​សម្រេច​ថា ករណី​កាត់​ទោស និង​ដីកា​បណ្ដេញ​ខ្លួន​ចេញ​ពី​អាមេរិក របស់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំង ៩២​នាក់​កំពុង​បង្កើត​ជា​ចម្ងល់​ជា​ច្រើន។ លោក ខូម៉ាក់ ខានី លើក​ឡើង​ហេតុផល​មួយ​ថា រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​បាន​សន្យា​ដោយ​មិន​ស្មោះត្រង់​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​បាន​តវ៉ា​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​នឹង​ត្រូវ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ស្នាក់​នៅ​អាមេរិក ក្រោម​ការ​តាមដាន​របស់​សមត្ថកិច្ច។  ចៅក្រម​ស្តី​បន្ទោស​ថា រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក មិន​ត្រូវ​បង្កើត​សេចក្តី​រំពឹង​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​ត្រូវ​ចោទ​ពី​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ទាំង​នោះ នឹង​អាច​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ស្នាក់​នៅ​អាមេរិក​ឡើយ។

កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៧ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា បាន​ប្រកាស​មិន​ទទួល​យក​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​ត្រូវ​បាន​បណ្ដេញ​ពី​អាមេរិក ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​តែ​អាមេរិក បាន​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ការបរទេស​កម្ពុជា មិន​ឲ្យ​ជាន់​ទឹក​ដី​អាមេរិក ទើប​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​សុខ​ចិត្ត​ទទួល​យក​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ដែល​ត្រូវ​បណ្ដេញ​ចេញ​វិញ៕

អូស្ត្រាលី​ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ប្រកាន់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​និង​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស

$
0
0
រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​អូស្ត្រាលី អ្នកស្រី ជូលី ប៊ីហ្សប (Julie Bishob) ក្នុង​ពេល​ជួប​ជាមួយមន្ត្រី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា នា​រាជធានី​ភ្នំពេញ កាល​ពីអំឡុង​ឆ្នាំ​២០១៤។ រូបឯកសារ Photo: RFA

ដោយ មួង ណារ៉េត RFA 2018-01-26

អគ្គរដ្ឋទូត​អូស្ត្រាលី​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា ជំរុញ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា ប្រកាន់​យក​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស។ ក្នុង​សារ​ផ្ញើ​ជូន​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ក្នុង​ទិវា​បុណ្យ​ជាតិ​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​របស់​អូស្ត្រាលី នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​មករា អ្នកស្រី អែនជីឡា ឃ័រខូរ៉ែន (Angela Corcoran) បាន​រម្លឹក​អំពី​សារសំខាន់​ខ្លាំង​ដែល​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​គ្រប់​រូប​អាច​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​នៃ​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ រួម​ទាំង​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បង្កើត​សមាគម។

ភ្លាមៗ​ក្រោយ​ការ​រម្លាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ រដ្ឋាភិបាល​អូស្ត្រាលី តាម​រយៈ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស និង​ពាណិជ្ជកម្ម អ្នកស្រី ជូលី ប៊ីហ្សប (Julie Bishop) កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០១៧ បាន​ចេញ​ថ្លែងការណ៍​មួយ​សម្តែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​ចំណាត់ការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។

រដ្ឋាភិបាល​អូស្ត្រាលី រម្លឹក​ប្រទេស​កម្ពុជា ថា​ក្នុង​នាម​ជា​មិត្ត​ភ័ក្តិ​របស់​កម្ពុជា ប្រទេស​អូស្ត្រាលី ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​គ្រប់រូប​អាច​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​តាម​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​ខ្លួន ជាពិសេស​នៅ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ ដែល​ខិតជិត​ចូល​មក​ដល់​បែប​នេះ។

​អូស្ត្រាលី ចាប់​ផ្ដើម​ចំណង​ការទូត​ជាមួយ​កម្ពុជា អស់​រយៈពេល ៦៦​ឆ្នាំ​មក​ហើយ គឺ​តាំង​ពី​ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៥២ មក​ម្ល៉េះ៕
Viewing all 40045 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>