Image may be NSFW.
Clik here to view.
ប៊ុន សេងគង់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ | Fri, 30 September 2016
ភ្នំពេញ: ថ្លែងទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវកាលពីថ្ងៃពុធអ្នករាយការណ៍ពិសេសប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាលោកស្រី Rhona Smith បានថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាអាវុធបង្ក្រាបគូបដិបក្ខនយោបាយ។
ដោយគូសបង្ហាញអំពីលទ្ធផលនៃរបាយការណ៍ទីមួយរបស់លោកស្រីស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជាលោកស្រី Smith បានទាញចំណាប់អារម្មណ៍ទៅករណីមួយចំនួនដែលទំនងជាតម្រង់ទិសដៅទៅរកគូបដិបក្ខនយោបាយ ឬ សកម្មជនដែលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។
លោកស្រី Smith បានថ្លែងបន្តថា៖ «គ្មានអ្វីសង្ស័យទេច្បាប់មួយចំនួនកំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ខ្លាំងឡើងៗដើម្បីរារាំងមិនឲ្យមានការជជែកនយោបាយ និងគណនេយ្យភាព»។ «ការគោរពនីតិរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យមិនមែនមានន័យថាជាការដឹកនាំដោយច្បាប់ដែលអនុវត្តនៅក្នុងលក្ខណៈរឹតបន្តឹងសេរីភាពនៃការជជែកនយោបាយនោះទេ»។
ករណីមួយចំនួនក្នុងចំណោមករណីសំខាន់ៗបំផុតដែលលើកឡើងនៅក្នុងសុន្ទរកថារយៈពេល ១០ នាទីរបស់លោកស្រី Smith គឺការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបីនាក់ពីអង្គការមាតាធម្មជាតិ (Mother Nature) ដែលជាអង្គការការពារបរិស្ថាន និងការកាត់ទោសកាលពីសប្តាហ៍មុនទៅលើលោក នី ចរិយា មន្រ្តីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងការចាប់ខ្លួន និងឃុំខ្លួនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដែលកំពុងធ្វើការឲ្យអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក។
ការផ្តោតពិសេសក៏ត្រូវបានលើកឡើងផងដែរអំពីការប្រើប្រាស់មិនសមស្របនៃការឃុំខ្លួនមុនការជំនុំជម្រះ។
លោកស្រី Smith បានថ្លែងថា៖ «បុគ្គលទាំងអស់នេះនៅកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួនរង់ចាំការជំនុំជម្រះ។ ក្រុមនេះរួមមានលោក នី ចរិយា»។ «បទល្មើសរបស់ពួកគេកើតមានដោយសារការងារជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស។ ការចោទប្រកាន់ទៅលើពួកគេគួរត្រូវបង្ហាញភ័ស្តុតាងឲ្យច្បាស់លាស់បើមិនដូច្នេះទេគឺត្រូវដោះលែងពួកគេភ្លាមៗ»។
លោកស្រី Smith បានទទួលស្គាល់ថាកម្ពុជាមានភាពរីកចម្រើននៅក្នុងទម្រង់ជាច្រើននៅក្នុងរយៈកាល ២៥ ឆ្នាំកន្លងមកនេះចាប់តាំងពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ។ លោកស្រីបានបន្តថាប៉ុន្តែអត្ថប្រយោជន៍នៃភាពរីកចម្រើនមិនមានលក្ខណៈស្មើគ្នាក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋហើយដំណើរវិវឌ្ឍន៍នាពេលថ្មីៗនេះត្រូវបានលើកឡើងជាសំណួរអំពីឯករាជភាពរបស់តុលាការ និងឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស។
ហេតុដូច្នេះលោកស្រី Smith បានអំពាវនាវឲ្យមានការពិនិត្យមើល និងកែប្រែច្បាប់ទាំងនេះ។
ជាងនេះទៀតលោកស្រីបានថ្លែងថាមាន «តម្រូវការបន្ទាន់» ឲ្យមានការកែប្រែស្តង់ដារនៃការផ្តល់ភ័ស្តុតាងនៃករណីកាត់ទោសមួយចំនួន។ ជាឧទាហរណ៍លោកស្រី Smith បានលើកឡើងអំពីករណីសមាជិកព្រឹទ្ធសភាលោក ហុង សុខហួរ (Hong Sok Hour) ដែលត្រូវបានកាត់ទោសពីបទក្លែងបន្លំឯកសារបើទោះបីជាខ្វះភ័ស្តុតាងចំពោះការចោទថាឯកសារនោះត្រូវបានក្លែងបន្លំ ឬកែដោយចុងចោទក៏ដោយ។
សេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីដកអភ័យឯកសិទ្ធិសភាចំពោះតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងករណីតុលាការទាំងនេះដែលរួមទាំងករណីរបស់មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក កឹម សុខា ក៏ត្រូវបានលើកឡើងផងដែរ។
បន្ទាប់ពីសុន្ទរកថារបស់លោកស្រី Smith ប្រតិភូប្រទេសមួយចំនួន និងតំណាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានផ្តល់ឲ្យនូវឱកាសឆ្លើយតប។
តំណាងរាស្រ្តពីសហភាពអឺរ៉ុបសហរដ្ឋអាមេរិកគណៈកម្មាធិការចៅក្រមអន្តរជាតិ និងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សស្ថាប័នដទៃៗទៀតបានសម្ដែងក្តីបារម្ភចំពោះការបំផ្លាញវប្បធម៌សន្ទនាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបានអំពាវនាវឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យទៅលើករណីឃាតកម្មអ្នកវិភាគនយោបាយលោក កែម ឡី ដែលត្រូវបានបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែកក្កដា។
តំណាងពីចក្រភពអង់គ្លេសបានបន្ថែមថា៖ «យើងមានការបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការកាត់ទោសកំបាំងមុខទៅលើមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង [លោក សម រង្ស៊ី]។ យើងសង្ឃឹមថាអត្ថាធិប្បាយនាពេលថ្មីៗរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអំពីបទឈប់បាញ់គ្នានឹងនាំឲ្យមានការសន្ទនា»។
ទន្ទឹមនេះសមាជិកសហគមន៍សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិបានឆ្លើយតបវិជ្ជមានចំពោះសុន្ទរកថារបស់លោកស្រី Smith។
Iniyan Llango អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីនៅវេទិកាអាស៊ីដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងការអភិវឌ្ឍបានថ្លែងថា៖ «យើងស្វាគមន៍ថាបទបង្ហាញរបស់លោកស្រីមានលក្ខណៈខ្លាំងជាងរបាយការណ៍ហើយវាគូសបញ្ជាក់អំពីបណ្តឹងដែលលោកស្រីទទួលបានអំពីមន្រ្តី ៥ នាក់របស់អង្គការអាដហុក និងលោក កែម ឡី ដែលមិនឃើញមាននៅក្នុងរបាយការណ៍របស់លោកស្រី»។
«លោកស្រីបានថ្លែងថាសេរីភាពនៃការប្រមូលផ្តុំនឹងជាអាទិភាពដូច្នេះយើងឃើញថាវាជាសញ្ញាវិជ្ជមាន»។
របាយការណ៍ដើមរបស់លោកស្រី Smith ត្រូវបានដាក់កាលពីខែឧសភា និងបាត់ព័ត៌មានអំពីព្រឹត្តិការណ៍នាពេលថ្មីដែលរួមទាំងករណីឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី។
ប៉ុន្តែគណៈប្រតិភូកម្ពុជាមិនបានឆ្លើយតបវិជ្ជមានចំពោះសុន្ទរកថានេះទេ។
គណៈប្រតិភូកម្ពុជាបានថ្លែងថា៖ «ប្រជាជនរបស់យើងរីករាយនឹងជីវិតសុខដុមរមនាជាមួយសន្តិភាព និងស្ថិរភាព និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ វាខុសដែលនិយាយថាមានអស្ថិរភាពនយោបាយ»។ «ជារដ្ឋអធិបតេយ្យភាពយើងបដិសេធការជ្រៀតជ្រែតនៅក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់យើង»។
ទន្ទឹមនេះប្រទេសដូចជា ចិន ឥណ្ឌូនេស៊ី មីយ៉ាន់ម៉ា និងឡាវ បានអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិគោរពផ្លូវពិសេសឆ្ពោះទៅរកប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជាហើយផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសបន្ថែមសម្រាប់សកម្មភាពផ្សេងៗដូចជាការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ក្នុងអំឡុងបទសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មានសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលចេញកាលពីម្សិលមិញរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន ក៏បានការពារតុលាការកម្ពុជាប្រឆាំងនឹងការរិះគន់នាពេលថ្មីៗនេះ។
លោក ប្រាក់ សុខុន បានថ្លែងថា៖ «នាពេលថ្មីៗនេះយើងបានទទួលសំណើសុំលើកលែងទោសសមាជិកគណបក្សប្រឆាំង និងមន្រ្តីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលហើយចាប់ផ្តើមការសន្ទនាដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសអនុគ្រោះសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ»។
«ប្រសិនបើយើងមើលដើមឈើនីមួយៗនៅក្នុងព្រៃយើងឃើញថាបុគ្គលទេដែលពាក់ព័ន្ធនឹងក្នុងរឿងតុលាការមិនមែនគណបក្សទេ»៕PS
Clik here to view.
ប៊ុន សេងគង់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ | Fri, 30 September 2016
ភ្នំពេញ: ថ្លែងទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវកាលពីថ្ងៃពុធអ្នករាយការណ៍ពិសេសប្រចាំប្រទេសកម្ពុជាលោកស្រី Rhona Smith បានថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការជាអាវុធបង្ក្រាបគូបដិបក្ខនយោបាយ។
ដោយគូសបង្ហាញអំពីលទ្ធផលនៃរបាយការណ៍ទីមួយរបស់លោកស្រីស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជាលោកស្រី Smith បានទាញចំណាប់អារម្មណ៍ទៅករណីមួយចំនួនដែលទំនងជាតម្រង់ទិសដៅទៅរកគូបដិបក្ខនយោបាយ ឬ សកម្មជនដែលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។
លោកស្រី Smith បានថ្លែងបន្តថា៖ «គ្មានអ្វីសង្ស័យទេច្បាប់មួយចំនួនកំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ខ្លាំងឡើងៗដើម្បីរារាំងមិនឲ្យមានការជជែកនយោបាយ និងគណនេយ្យភាព»។ «ការគោរពនីតិរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យមិនមែនមានន័យថាជាការដឹកនាំដោយច្បាប់ដែលអនុវត្តនៅក្នុងលក្ខណៈរឹតបន្តឹងសេរីភាពនៃការជជែកនយោបាយនោះទេ»។
ករណីមួយចំនួនក្នុងចំណោមករណីសំខាន់ៗបំផុតដែលលើកឡើងនៅក្នុងសុន្ទរកថារយៈពេល ១០ នាទីរបស់លោកស្រី Smith គឺការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបីនាក់ពីអង្គការមាតាធម្មជាតិ (Mother Nature) ដែលជាអង្គការការពារបរិស្ថាន និងការកាត់ទោសកាលពីសប្តាហ៍មុនទៅលើលោក នី ចរិយា មន្រ្តីគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងការចាប់ខ្លួន និងឃុំខ្លួនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដែលកំពុងធ្វើការឲ្យអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក។
ការផ្តោតពិសេសក៏ត្រូវបានលើកឡើងផងដែរអំពីការប្រើប្រាស់មិនសមស្របនៃការឃុំខ្លួនមុនការជំនុំជម្រះ។
លោកស្រី Smith បានថ្លែងថា៖ «បុគ្គលទាំងអស់នេះនៅកំពុងត្រូវបានឃុំខ្លួនរង់ចាំការជំនុំជម្រះ។ ក្រុមនេះរួមមានលោក នី ចរិយា»។ «បទល្មើសរបស់ពួកគេកើតមានដោយសារការងារជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស។ ការចោទប្រកាន់ទៅលើពួកគេគួរត្រូវបង្ហាញភ័ស្តុតាងឲ្យច្បាស់លាស់បើមិនដូច្នេះទេគឺត្រូវដោះលែងពួកគេភ្លាមៗ»។
លោកស្រី Smith បានទទួលស្គាល់ថាកម្ពុជាមានភាពរីកចម្រើននៅក្នុងទម្រង់ជាច្រើននៅក្នុងរយៈកាល ២៥ ឆ្នាំកន្លងមកនេះចាប់តាំងពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ។ លោកស្រីបានបន្តថាប៉ុន្តែអត្ថប្រយោជន៍នៃភាពរីកចម្រើនមិនមានលក្ខណៈស្មើគ្នាក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋហើយដំណើរវិវឌ្ឍន៍នាពេលថ្មីៗនេះត្រូវបានលើកឡើងជាសំណួរអំពីឯករាជភាពរបស់តុលាការ និងឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការការពារសិទ្ធិមនុស្ស។
ហេតុដូច្នេះលោកស្រី Smith បានអំពាវនាវឲ្យមានការពិនិត្យមើល និងកែប្រែច្បាប់ទាំងនេះ។
ជាងនេះទៀតលោកស្រីបានថ្លែងថាមាន «តម្រូវការបន្ទាន់» ឲ្យមានការកែប្រែស្តង់ដារនៃការផ្តល់ភ័ស្តុតាងនៃករណីកាត់ទោសមួយចំនួន។ ជាឧទាហរណ៍លោកស្រី Smith បានលើកឡើងអំពីករណីសមាជិកព្រឹទ្ធសភាលោក ហុង សុខហួរ (Hong Sok Hour) ដែលត្រូវបានកាត់ទោសពីបទក្លែងបន្លំឯកសារបើទោះបីជាខ្វះភ័ស្តុតាងចំពោះការចោទថាឯកសារនោះត្រូវបានក្លែងបន្លំ ឬកែដោយចុងចោទក៏ដោយ។
សេចក្តីសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីដកអភ័យឯកសិទ្ធិសភាចំពោះតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងករណីតុលាការទាំងនេះដែលរួមទាំងករណីរបស់មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក កឹម សុខា ក៏ត្រូវបានលើកឡើងផងដែរ។
បន្ទាប់ពីសុន្ទរកថារបស់លោកស្រី Smith ប្រតិភូប្រទេសមួយចំនួន និងតំណាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលត្រូវបានផ្តល់ឲ្យនូវឱកាសឆ្លើយតប។
តំណាងរាស្រ្តពីសហភាពអឺរ៉ុបសហរដ្ឋអាមេរិកគណៈកម្មាធិការចៅក្រមអន្តរជាតិ និងអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សស្ថាប័នដទៃៗទៀតបានសម្ដែងក្តីបារម្ភចំពោះការបំផ្លាញវប្បធម៌សន្ទនាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបានអំពាវនាវឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យទៅលើករណីឃាតកម្មអ្នកវិភាគនយោបាយលោក កែម ឡី ដែលត្រូវបានបាញ់សម្លាប់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីខែកក្កដា។
តំណាងពីចក្រភពអង់គ្លេសបានបន្ថែមថា៖ «យើងមានការបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការកាត់ទោសកំបាំងមុខទៅលើមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង [លោក សម រង្ស៊ី]។ យើងសង្ឃឹមថាអត្ថាធិប្បាយនាពេលថ្មីៗរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអំពីបទឈប់បាញ់គ្នានឹងនាំឲ្យមានការសន្ទនា»។
ទន្ទឹមនេះសមាជិកសហគមន៍សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិបានឆ្លើយតបវិជ្ជមានចំពោះសុន្ទរកថារបស់លោកស្រី Smith។
Iniyan Llango អ្នកគ្រប់គ្រងកម្មវិធីនៅវេទិកាអាស៊ីដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងការអភិវឌ្ឍបានថ្លែងថា៖ «យើងស្វាគមន៍ថាបទបង្ហាញរបស់លោកស្រីមានលក្ខណៈខ្លាំងជាងរបាយការណ៍ហើយវាគូសបញ្ជាក់អំពីបណ្តឹងដែលលោកស្រីទទួលបានអំពីមន្រ្តី ៥ នាក់របស់អង្គការអាដហុក និងលោក កែម ឡី ដែលមិនឃើញមាននៅក្នុងរបាយការណ៍របស់លោកស្រី»។
«លោកស្រីបានថ្លែងថាសេរីភាពនៃការប្រមូលផ្តុំនឹងជាអាទិភាពដូច្នេះយើងឃើញថាវាជាសញ្ញាវិជ្ជមាន»។
របាយការណ៍ដើមរបស់លោកស្រី Smith ត្រូវបានដាក់កាលពីខែឧសភា និងបាត់ព័ត៌មានអំពីព្រឹត្តិការណ៍នាពេលថ្មីដែលរួមទាំងករណីឃាតកម្មលើលោក កែម ឡី។
ប៉ុន្តែគណៈប្រតិភូកម្ពុជាមិនបានឆ្លើយតបវិជ្ជមានចំពោះសុន្ទរកថានេះទេ។
គណៈប្រតិភូកម្ពុជាបានថ្លែងថា៖ «ប្រជាជនរបស់យើងរីករាយនឹងជីវិតសុខដុមរមនាជាមួយសន្តិភាព និងស្ថិរភាព និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ វាខុសដែលនិយាយថាមានអស្ថិរភាពនយោបាយ»។ «ជារដ្ឋអធិបតេយ្យភាពយើងបដិសេធការជ្រៀតជ្រែតនៅក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់យើង»។
ទន្ទឹមនេះប្រទេសដូចជា ចិន ឥណ្ឌូនេស៊ី មីយ៉ាន់ម៉ា និងឡាវ បានអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិគោរពផ្លូវពិសេសឆ្ពោះទៅរកប្រជាធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជាហើយផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសបន្ថែមសម្រាប់សកម្មភាពផ្សេងៗដូចជាការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ក្នុងអំឡុងបទសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មានសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលចេញកាលពីម្សិលមិញរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកម្ពុជាលោក ប្រាក់ សុខុន ក៏បានការពារតុលាការកម្ពុជាប្រឆាំងនឹងការរិះគន់នាពេលថ្មីៗនេះ។
លោក ប្រាក់ សុខុន បានថ្លែងថា៖ «នាពេលថ្មីៗនេះយើងបានទទួលសំណើសុំលើកលែងទោសសមាជិកគណបក្សប្រឆាំង និងមន្រ្តីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលហើយចាប់ផ្តើមការសន្ទនាដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសអនុគ្រោះសម្រាប់ការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ»។
«ប្រសិនបើយើងមើលដើមឈើនីមួយៗនៅក្នុងព្រៃយើងឃើញថាបុគ្គលទេដែលពាក់ព័ន្ធនឹងក្នុងរឿងតុលាការមិនមែនគណបក្សទេ»៕PS